ئابدۇرېشىتھاجى كېرىمى «ئويغان خەلقىم، يارادۇر قەلبىم…» ناملىق كىتاپتىن ئارىيە پۈتۈن ئۆمرىنى ئەل-ۋەتەن ئۈچۈن ئاتاۋەتكەن سۆيۈملۈك، قەيسەر ئوغلان، مەرھۇم كۆرەش كۈسەننىڭ ئاخىرقى ئىجادىيەت ناخشا تېكىستلىرىنىڭ بىرىدە بۈگۈنكى ۋەزىيەتتىكى بىزنىڭ ھالىتىمىز، نېمە قىلىشىمىز كېرەكلىكى شۇ قەدەر چوڭقۇر مەنا بىلەن ئوچۇق، روشەن ئىپادىلەپ بەرگەن. ناخشا تېكىستى: ئەرەبلەر بېرىدۇ دەپتىم، تۈركلەر بېرىدۇ دەپتىم، بىز […]
ماقالىلار
«ئسلام ئۆچمەنلىكىگە قارشى تۇرىمىز، مىللى مەنپەئىتىمىز ئۈچۈن ختايدىن ۋە ختاينىڭ ئېتتپاقداشلىرىنىڭ تۆھمەتلىرىدىن تەھدىتلىرىدىن قورقۇپ قالمايمىز»! ھۈرمەتلىك قىرىنداشلار، ئەزىز ۋەتەنداشلار! مىللىتىمىز ۋەتەندە قىرغىنچىلىق ئىچىدە، بىز چەتئەلدە باشقىلارنىڭ مىللى مەنپەئىتىنى دەپ، ئۆزىمىزنىڭ مەنپەئىتىگە خىلاپ ھالدا بۆلۈنۈش گىردابىدا؛ ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى يىللاردىن بىرى، ختاينىڭ ئۇيغۇر قىرغىنچىلىقىنى دۇنيا تاراتقۇلىرىدا كۈنتەرتىپكە كەلتۈرۈشنى ئاساسى ۋەزىپە قىلغان ئۇيغۇر […]
ۇرسۇنجان، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 28-ئۆكتەبىر ۋاشنگىتوندا جايلاشقان ئۇيغۇر كىشلىك ھوقۇق قۇرۇلۇشى ئىجرائىيە دىرىكتورى، دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىي ئىجرائىيە رەئىسى ئۆمەر قانات ئەپەندى ئامېرىكىنىڭ داڭلىق «دىپلومات»سياسى ژۇرنىلىدا ئوبزور ئىلان قىلىپ، بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى باش كاتىۋى ئانتونيۇ گۇتەررەسنى ختاينىڭ ئۇيغۇرلارغا قاراتقان ئىرقى قىرغىنچىلىقىغا قارشى ھەرىكەت قوللىنىشقا چاقىردى. ئۆمەر قانات ئوبزوردا، ب د ت باش […]
ئەكرەم ئۇيغۇر، 27-ئۆكتەبىر، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى (ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى ئوخشمىغان پىكىر ئىگىلىرىنىڭ ئوبزورلىرىنى ئىلان قىلىدۇ، ئۇيغۇر ئاگنىتلىقىنىڭ باش ماقالىسدىن باشقا پىكىرلەر ئاپتورغا ۋەكىللىك قىلىدۇ) ئۆتكەن 75 يىلدىن بىرى پەلەستىن مەسلىسى-دۇنيادىكى باشقا ھىچقانداق مەسلىنىڭ كۈنتەرتىپكە كىلىشگە پۇرسەت بەرمىدى.ئۇيغۇرلاردەك ئىزىلگەن مىللەتلەرنىڭ مەسلىسنىڭ ھەل بولۇشى ئۈچۈن توسالغۇ بولدى، ئۇيغۇرلاردەك خەلقنىڭ غەرپ ۋە شەرق ئوتتۇرسدا ياردەمسز […]
ئەزىز ئەيسا ئەلكۈن مەن «ئەتىرگۈللەر» ناملىق بۇ شېئىرنى ئۇچ يىل بۇرۇن 2017-يىلدىن باشلاپ خىتاينىڭ 21-ئەسىردىكى جازا لاگېرلىرىغا تۇتقۇن قىلىنغان مىليونلىغان بىگۇناھ ئۇيغۇرلارغا بېغىشلاپ يازغان ئىدىم. بۇ شېئىر 2023-يىلى 21-ئۆكتەبىر كۈنى ئامېرىكىلىق پۇقرالارنىڭ ۋە سىياسەتچىلەرنىڭ قەلبىنى لەرزىگە سېلىپتۇ. بۇنى بىلىپ ھاياجاندىن نېمە دېيىشنى بىلەلمەي قالدىم ….. دۇنيادا بىز كۈتمەيدىغان ئاجايىب ئىشلار […]
ئەكرەم ئۇيغۇر ئۇيغۇرلارغا قارىتىلغان ئنسانىيەت تارىخىدىكى ئەڭ ۋەھىشى جىنايەت-ئىرقى قىرغىنچىلىق 7 يىلدىن بىرى داۋاملىشۋاتقاندا، ئۇيغۇرلارنىڭ ئۆلۈمىگە شىرىك بولۇشىنى تاللىغان ھەر قانداق جىنايەتچىلەرنىڭ شەرەپسز نامى ئنسانيەت تارىخىدىن ھەرگىز ئۆچمەيدۇ. ئۇيغۇرلارنىڭ دات-پەريادى، يېغا-زارى،قان-زەردابلىرىنى يالغانغا چىقارغانلار، ئۇلارنىڭ ئۆلۈمىگە بىلەت تاشلىغانلار -نە ئەخلاق، نە دىن، نە ئىمان، نە ئنسانلىقتىن نەسۋىسى بولمىغان كوللىكتىپ جىنايەت شىرىكلىرىدۇر. […]
ئابدۇۋەلى ئايۇپ ھەر قېتىم دۇنيادا بىر ئۇرۇش يۈز بەرسە مۇھاجىرەتتە كىشىلەر تەبىئىي ھالدا ئۆز مىللىتىدىن كەمسىنىدۇ، ئۆزىنى كەمستىش، قامچىلاش، سۆكۈشلەر ئېقىمغا ئايلىنىدۇ. بەزىلەر ئۇرۇشتا غالىپ دەپ قارىغان تەرەپنى كۆپتۈرۈپ ئۇيغۇرلارنى ئۇلاردىن ئۆگەنمەسلىك، ئۇلاردەك بولالماسلىق، قەھرىمانلىقتا ئۇلارغا تەڭلىشەلمەسلىك بىلەن ئەيىپلەيدۇ. 2021-يىلى ئامېرىكا ئافغانىستاندىن چېكىنگەندە كىشىلەر ئۇيغۇرلارنى تالىبانلاردەك باتۇرانە جىھات قىلماسلىقتا ئەيىپلىدى. […]
ئابدۇۋەلى ئايۇپ 3-ئۆكتەبىر كۈنى يۇتۇپتا ۋە تۈركىيەدىكى بىر تېلۋىزىيە قانالىدا «تۈركىيەدىكى ئۇيغۇرلار» دېگەن بىر فىلىم قويۇلدى. فىلىمدە «ئۇيغۇر قىرغىنچىلىقى يوق، بۇ غەرپنىڭ ئويۇنى. ئۇيغۇر تەشكىلاتلارنى غەرپ قۇرۇپ چىققان. غەرپتىكى ئۇيغۇر داۋاگەرلەر ئۇيغۇرنىڭ دەردىنى سېتىپ پۇل تاپىدۇ. ئامېرىكا خىتاينى چەكلەش ئۈچۈن ئۇيغۇرلاردىن پايدىلىنىۋاتىدۇ. غەرپلىكلەر ئۇيغۇرلارنى كوزۇر قىلىپ خىتاينى جازالاۋاتىدۇ» دېگەن پىكىرلەر […]
ئۇيغۇر تەشكىلاتلىرى ۋەكىللىك قىلىۋاتقان شەرقى تۈركىستان داۋاسى سۈكۈتنى كۆتۈرەلەمدۇ؟مەمەت توختىئۇيغۇر ھەقلىرىنى قوغداش قۇرۇلىشى ئىجرا دىرىكتورى پۈتۈن دۇنيانىڭ دىققىتى بىردىن بىر ھاماسنىڭ ئىسراىلگە قارىتا ئېلىپ بارغان بىر كۈنلۈك تۇيۇقسىز ھۇجۇمى ۋە ئارقىدىنلا ئىسرائىلنىڭ غاززاغا قاراتقان قايتارما ھۇجۇمىنىڭ كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان پاجىئەلىك ئاقىۋەتلەر ھەققىدىكى خەۋەرلەرگە مەركەزلەشتى.بۇ ھۇجۇمنىڭ ئاقىۋىتىنىڭ قانداق بولىدىغانلىقى، ئىسرائىلىيەنىڭ قايسى نۇقتىدا […]
7-ئۆكتەبىر بۈگۈن شۇ يەر ۋاقتى 7-ئۆكتەبىر شەنبە سەھەردە، تىرورلۇق تەشكىلات خاماس ئسرائىلىيەگە قۇرۇقلۇق، ھاۋا، سۇدىن ھۇجۇم قىلىپ، يۈزلىگەن بىگۇناھ پۇقرالارنىڭ ئۆلۈشى، يارىلىنىشنى كەلتۈرۈپ چىقارغانلىقى خەۋەر قىلىندى. خاماس يەنە بالىلار ۋە ئاياللارنى ئەسرگە ئالغان بولۇپ، ئاياللارنى يالىڭاچلاپ، ماشنىدا سۆرەپ «ئاللاھۇ ئەكبەر» دەپ ماڭغان كۆرۈنۈش ياۋايىلىقتۇر ۋە ئنسانىيلىققا خىلاپتۇر. يىللاردىن بىرى خاماس-ئىران، […]
0 1.كۆڭۈلدىكىدەك كەسىپ بىلەن شۇغۇللىنىش.چۈنكى ئاياللار 30ياشتىن ئاشقاندىن كېيىن خالىغانچە كەسىپ ئالماشتۇرۇشى قىيىن بولىدۇ. 2.ئائىلىنىڭ مۇھىملىقىنى تونۇپ يىتىش.مەيلى سىز سىرتتا قانچىلىك كۆڭۈلسىزلىككە ئۇچراڭ،يەنىلا ئۆزىڭىزنى سىغدۇرغۇدەك بىر ئىللىق ماكانىڭىز بولۇشى كېرەك. 3.ئۆزىنى ياساشقا ماھىر بولۇش.ئۆزىگە ئەڭ مۇۋاپىق كېلىدىغان ئۆزىنى ياساش ماھارىتىنى ئىگىلەش 30ياشلىق ئاياللار ئۈچۈن ئىنتايىن مۇھىم. 4.تېرىنى ياخشى ئاسىراش كېرەك.يىللار ئادەمگە باقمايدۇ.ياشلىق […]
تاھىر ئىمىن ئۇيغۇرىئان 25-سىنتەبىر 2023-يىلى 21-سىنتەبىر كۈنى ئامېرىكىغا جايلاشقان ختاي دىموكراتىيە ۋە كىشلىك ھوقۇق تەتقىقاتى ۋە ختاي ھۆكۈمىتى بىلەن دىئالوگ قۇرۇشقا چاقىرىدىغان تەشكىلات دۈيخۋا (دىئالوگ)تەشكىلاتى بايانات ئىلان قىلىپ، ئۇيغۇر ئالىم ۋە تەتقىقاتچى راھىلە داۋۇتنىڭ ختاي ھۆكۈمىتى تەرىپىدىن مۇددەتسز قاماق جازاسغا ھۆكۈم قىلىنغانلىقى ختاي ئەمەلدارلىرىدىن ئېرشكەن ئۇچۇر ئارقىلىق جەزىملەشتۈرۈلگەنلىكىنى ئىلان قىلدى. […]
ئابدۇۋەلى ئايۇپقا تىلشۇناسلىق خىزمىتى ۋە تىل قوغداش ھەرىكىتى سەۋەبلىك بۇ ساھەدىكى ئەڭ نوپۇزلۇق خەلقئارالىق مۇكاپات-2023-يىللىق لىنگاپاكس- بىرىلىپتۇ. ئىچ-ئىچىمدىن سۆيۈندۈم. ئابدۇۋەلى ئانا تىلنى قوغداش ۋە ئۇيغۇر مىللەتچىلىكىنى ئىلگىرى سۈرۈش، ختاي جىنايەتلىرىنى پاش قىلىش ساھەسىدە يەككە ۋە كوللىكتىپ ھالدا ئەڭ ئۈنۈملۈك كۆرىنەرلىك خىزمەت قىلغۇچىلارنىڭ بىرىدۇر.شۇنداقلا ئۇيغۇر خەلقى ئۈچۈن قىلغان خىزمەتلىرى سەۋەبىدىن ئۆزى […]
تاھىر ئىمىن ئۇيغۇرىئان (بۇ بۇرۇن يازغان قسقا ماقالەم ئىكەن. مەن ئەخلاق ياكى پىرىنسپ ئۈلگىسى ئەمەس، بەزى سەۋەنلىكلەر مەندىمۇ سادىر بولىدۇ، ئەمما توغرا قاراشلارنى ئورتاقلىشش بۇرچىمىزدۇر) تىلىمىزدىكى بىر زىيالى سۆزىنى بىر ئىلىم ئەھلى، تەتقىقاتچى ،ئالىم دەپ چۈشەنسەك، بىر ساغلام زىيالى مەلۇم ساھەدە چوڭقۇرلىغان ئىلىم ئەھلى، ئۇنىڭ خىزمىتى- توغرا ۋە ھەقىقەت ئۈستىدە […]
ختاي دۆلەت بىخەتەرلىك كۈچلىرى چەتئەلدىكى ئۇيغۇرلارنىڭ ئۇچۇرلىرىنى ئىگىلەش، ھۇجۇم قىلىش، ئۇيغۇرلارنى ئاجىزلاشتۇرۇش، بىر-بىرىگە ئۆچ قىلىش مەقسىتىدە بارلىق رەزىل-يوشۇرۇن ۋە تېخنىكىلىق ۋاسىتە ۋە تاكتىكىلارنى قوللىنىشنى كۈچەيتمەكتە.سز بىلمەستىن ختاينىڭ ئۇچۇر توپلايدىغان دىتالىنى ئئىشلىتىۋاتقان بولۇشىڭىز مۇمكىن.نۆۋەتتە ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى بايقىغان ئاساسلىق تەھدىتلەر تۆۋەندىكىچە:1-فايىس بۇكتا سىز بىلەن يالغان ھېسابات ئارقىلىق دوست بولۇش، سىزگە ئۇچۇر ئەۋەتىش […]
ئابدۇۋەلى ئايۇپ توغرا ئوقۇدىڭىز، دىنىي ئەسەبىيلىك ئۇيغۇردا مىللەت سۈپىتىدە يوق. بولۇپمۇ مۇھاجىرەتتە ياشاۋاتقانئۇيغۇرلاردا دىنىي ئەسەبىيلىك ئەمەس، ھىچقانداق كوللىكتىپ ئەسەبىيلىكتىن ئەسەرمۇ يوق. دىنىيئەسەبىيلىك دېگەن بىر خىتايچە يالا تۆھمەت، دۇنيادا ئۇنى جىھاتچىلىقمۇ دەپ قويىدۇ. ئۇيغۇردا ئۇمۇمەۋجۇت ئەمەس.مەن 2018- يىلى «مۇھا جىرەتتىكى ئۇيغۇرلاردا جىھاتچىلىق بارمۇ» دەپ يازما يازغان ۋە جىھاتقا دائىركىتاپلارنىڭ ئىستانبۇلدىكى كىتاپخانا، […]
شەخسلەرنىڭ، دىئاسفورا ئەزالىرىنىڭ ئاۋازى، ھەر تۈرلۈك تېمىلاردىكى مۇستەقىل پىكىرلىرىنى كەڭ جامائەتچىلىككە يەتكۈزۈش، ساقلاش ئۈچۈن ، سوسيال مېدىيادىلا يوقىلىپ كەتمەسلىكى ئۈچۈن ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى ئۇيغۇرچە قانىلى-«خەلق ئاۋازى»سەھىپىسى تەسس قىلدى. بۇنىڭدا ھەر قانداق شەخىس مۇستەقىل پىكىرلىرىنى ئىلان قىلالايدۇ.كۆپچىلىكنىڭ بۇ سەھىپىگە ئەسەر يېزىشنى ئۈمىد قىلىمىز. ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى:
نەجمىدىن قارلۇق خىتتاينىڭ قەد كۆتىرىشىنىڭ يەرشارى خاراكتېرلىك خىرىس پەيدا قىلغانلىقى، كۈنسېرى ئېتىراپ قىلىنماقتا. خىتتاينىڭ دۇنيادىكى تەسىرىنىڭ كۈچىيىشىگە ئەگىشىپ ، خىتتايدىن كېلىۋاتقان خىرىسقا قانداق ئۈنۈملۈك تاقابىل تۇرۇش خەلقئارا جەمئىيەت جاۋاب بەرمىسە بولمايدىغان جىددىي سوئالغا ئايلاندى. خىتتاينىڭ قەد كۆتۈرۈشى، ئامېرىكا باشچىلىقىدىكى غەرب دۇنياسىنىڭ ئىقتىساد، سىياسەت، بىخەتەرلىك، كىشىلىك ھوقۇق ۋە مۇھىت قاتارلىق بىر […]
(ئوبزورلار-ئاپتورلارنىڭ شەخسى قارىشى، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقىغا، ئاگېنىتلىق قۇرغۇچىسى ياكى خادىملىرىنىڭ مەيدانىغا ۋەكىللىك قىلمايدۇ) ئابدۇۋەلى ئايۇپ ئىتىراپ قىلايلى قىلمايلى بىز يىمەكتە، يىمەكلىكنىڭ تەمىدە، تاماقتا، گالدا خىتايغا كۆنۈپ قالغان. ۋەتەندە ھەتتا بەزى ئۇيغۇر ئاشخانالار خىتاي ئاشپەز ئىشلىتەتتى. مەن مۇھاجىرەتتە، ئىستانبۇلدا بىر ئۇيغۇر ئاشخانانىڭ ئۈرۈمچىدىن خىتاي ئاشپەز كەلتۈرگەنلىكىنى ئاڭلىغانىدىم، سەۋەبى ئۇيغۇرلار ئۈرۈمچىدە شۇ ئاشپەزنىڭ […]
ئابدۇرەشد ئۇيغۇر تۆرە يىل 1949.يىلى قەشقەر دىيارىدا ئەھۋال جىددىيچىلىك ئىدى. گومىنداڭ خىتاي مەغلۇپ بولۇپ گۇڭسەنداڭ خىتاي ۋەتىنىمىزگە ئاياق باسقان پەيت ئىدى. قەشقەرنىڭ ئاقسۆڭەك باي كاپىتالىستلىرى ئۆرە تۆپە بولۇپ كەتتى. «كوممۇنىستلار دىندارلارنى قىرىۋتىدىكەن. بايلارنىڭ مۈلكىنى تارتىۋالدىكەن» دىگەندەك خەۋەرلەر قەشقەرنى قاپلىغان ئىدى. قەشقەرنىڭ نوپۇزلۇق كىشلىردىن خالىق ئاخۇن باي ئىنىسى ئىبراھىم ئاخۇنغا مۇنداق […]