ئەركىنجان، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 18-مارت ئامېرىكا ئاۋازىنىڭ 15-مارت ئىلان قىلغان Liam Scott ئىمزاسدىكى «شنجاڭدىن يىراق جايدا، ئۇيغۇرلار ئۆز مەدەنىيتىنى تېرىك ساقلىماقتا»ناملىق ماقالىسدە، گىرمانىيەنىڭ مۇنىخ (بەزىلەر ميۇنىخ دەپ ئشلىتىدۇ)شەھىرىدىكى ئۇيغۇرلارنىڭ ئۇيغۇر تىلى ۋە مەدەنىيتىنى ساقلاش تىرىشچانلىقى ئالاھىدە خەۋەر قىلىنغان. مەزكۇر ماقالىدە، بۇ شەھەردىكى ئۇيغۇر ئانا تىل مەكتىۋى ئوقۇتقۇچىلىرىدىن سالامەت ھاشىم (Salamet Hashim) […]
ئۇيغۇر تەشكىلاتلىرى
ئەركىنجان، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 15-مارت ئامېرىكا ھۆكۈمىتى باشقۇرۇشدىكى ئامېرىكا دىموكراتىيە فوندى جەمئىيتى 14-مارت كۈنى ۋاشنگىتوندىكى باش شتابى يېغىن زالىدا، دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىي رەئىسى دولقۇن ئەيسانىڭ ختاي ھاكىمىيتىنىڭ ئىچكى ۋە تاشقى سياسىتىدىكى رەزىللىكلىرى يورۇتۇپ بىرىلگەن «ختاينىڭ ئەركىنلىك قىلتىقى»ناملىق كىتاۋى ھەققىدە مەخسۇس سۆھبەت يېغىنى ئۆتكۈزگەن. يېغىندا ئالدى بىلەن ئامېرىكا دىموكراتىيە فوندى جەمئىيتى رەئىسى […]
مەرھابا، ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى18-فېۋرال ئامېرىكا دۆلەت مەجلىسى توم لەنتوس كىشىلىك ھوقۇقى كومېسيەسى ئۇيۇشتۇرغان «دۆلەت ھالقىغان باستۇرۇش ۋە ئامېرىكىنىڭ ئىنكاسى»ناملىق گۇۋاھلىق بېرىش يېغىنىدا ئامېرىكىدىكى ھەر قايسى دىكتاتۇرا دۆلەتلەرنىڭ ھۇجۇم نىشانى بولۇۋاتقان ئېزىلگۈچى مىللەت ۋە باستۇرىلىۋاتقان خەلقلەرنىڭ ۋەكىللىرى گۇۋاھلىق بېرىشكە تەكلىپ قىلىنغان.مەزكۇر گۇۋاھلىق بېرىش يېغىنغا ئامېرىكا ئۇيغۇر بىرلەشمىسىنىڭ رەئىسى ئەلفىدار ئابلىكىم ئىلتەبىر خانىم […]
تەييارلىغۇچى: تۇرسۇنئاي، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى 1941-يىلى سابىق ئامېرىكا پىرەزدىنتى فرانكلىن روزىۋىلىت تەسس قىلغان تۆت ئەركىنلىك مۇكاپاتى ئۇنىڭ نامىدا قۇرۇلغان «روزىلۋىت فوندى» ئارقىلىق ھەر يىلى دۇنيا بويلاپ ئىنسان ھەقلىرى ساھەسىدە كۆرەش قىلغان تۆھپىكارلارغا تۆت ساھە بويىچە «سۆز ئەركىنلىكى»، «ئېتىقات ئەركىنلىكى»، «مۇھتاجلىقتىن قۇتۇلۇش» ۋە «تەھدىتتىن قۇتۇلۇش»مۇكاپاتلىرىنى تارقېتىدۇ. بۇ يىلى مەزكۇر مۇكاپاتنىڭ «ئېتىقاد ئەركىنلىكى»مۇكاپاتى […]
ئەخمەتجان، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 1-فېۋرال ئامېرىكا ئۇيغۇر بىرلەشمىسنىڭ تەشكىللىشى بىلەن فايىر فاكىسقا جايلاشقان ئۇيغۇر مەركىزىدە، ئۇزۇندىن بىرى ئۇيغۇرلارنىڭ سياسى پاناھلىق ئىلتىماس ئشلىرىدا ئادوۋكاتلىق خىزمىتى قىلىپ كەلگەن ئىككى داڭلىق ئادوۋكات بىرايىن ۋە دانيال بىلەن كۆچمەنلىك ئشلىرى، سياسى پاناھلىق ئىلتىماسى جەريانى ۋە تەرتىپلىرى، ئىلتىماس قوبۇل قىلىنىشنىڭ كۈچلۈك ئاساسلىرى قاتارلىق تېمىلاردا سۆھبەت ئىلىپ بىرىلغان. […]
ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى-ۋەتەندىكى مۇستەملىكە ۋە قىرغىنچىلىق ئاستىدىكى ئۇيغۇرلارنىڭ ئاۋازى، مۇھاجىرەتتىكى سەرگەردان ۋە تارقاق ئۇيغۇرلارنىڭ خەۋەر، ئىدىيە ۋە ئۇچۇر سەھنىسى بولۇش سۈپىتى دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيى قۇرۇلغانلىقىنىڭ 20 يىللىقىنى تەبرىكلەيدۇ ۋە قۇرۇلغاندىن بىرى، ئۇيغۇر خەلقىنىڭ ئەركىن-ئازادلىقى ۋە كىشىلىك ھوقۇقى ئۈچۈن قىلىپ كەلگەن كۈرەشلىرىنى مۇھىم ئەھمىيەتكە ئىگە دەپ قارايدۇ.ئۇيغۇر ئاگېنتلىقىنىڭ تەكشۈرۈشىگە ئاساسلانغاندا، نۆۋەتتە دۇنيا […]
د ئۇ ق قۇرۇلغانلىقىنىڭ 20 يىللىقىنى خاتىرىلەش پائالىيىتى ھەققىدە بايانات (مەنبەسى: د ئۇ ق ئورگان ھساۋاتى، ئەينەن تارقىتىلدى) دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيى زامانىدا مۇھاجىرەتتىكى ئۇيغۇر مىللىي ھەرىكىتىنىڭ يىتەكچى ئورگانلىرى ھېسابلانغان، «شەرقىي تۈركىستان (ئۇيغۇرىستان) مىللىي قۇرۇلتىيى» بىلەن «دۇنيا ئۇيغۇر ياشلىرى قۇرۇلتىيى»نىڭ بىرلىشىشى نەتىجىسىدە 2004-يىلى ئاپرىل گېرمانىيەنىڭ ميۇنخېن شەھرىدە ۋۇجۇدقا كەلگەن ئىدى. 20 […]
مەنبەسى: ياۋروپا شەرقىي تۈركىستان مائارىپ جەمئىيىتى سوسيال مېدىيا ھساۋاتى ياۋروپا شەرقىي تۈركىستان مائارىپ جەمئىيىتى 2009 ـ يىلى گوللاندىيەدە رەسمى ئەنگە ئېلىنىپ قۇرۇلغاندىن باشلاپ ھەر ئۈچ يىلدا بىر سايلام ئېلىپ بارىدىغان بولۇپ، 2024-يىلى 1- ئاينىڭ 1 – كۈنى 6- قېتىملىق سايلام ئېلىپ باردى. سايلام ئىچكى سايلام بولۇپ، سايلامغا ئىدارە ۋە ئىستىشارە […]
كانادا ئۇيغۇر ھوقۇقلىرىنى ھېمايە قىلىش قۇرۇلۇشى دېرىكتورى مەمەت توختى ئەپەندىنىڭ ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقىغا بىلدۈرىشچە، 2020- يىلى 9- ئاينىڭ 20- كۈنىدىن باشلاپ ھەر ھەپتەنىڭ پەيشەنبە كۈنى سائەت 3-4 ئارىسىدا توختاۋسىز خىتاي ئەلچىخانىسى ئالدىدا نامايىش قىلىپ خىتاينىڭ ئۇيغۇر ئىېرقى قىرغىنچىلىق جىنايىتىنى ئەيپلەپ كەلمەكتە ئىكەن. ئۇنىڭ بىلدۈرىشچە، ئۇيغۇرلارنىڭ بۇ كانادالىق قوللىغۇچىلىرى مەيلى قار، يامغۇر، […]
ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى ئۈچۈن تۇرسۇنجان تەييارلىدى 30-نويابىر ختاينىڭ يەر شارى بويلاپ ئېشپ بىرىۋاتقان تەسر كۈچى، ھەتتا دۆلەتلەر ھالقىغان قارا قولى غەرپ دۇنياسنى ئەندىىشگە سالماقتا.ختاينىڭ ياۋروپادىكى ئنسان ھەقلىرى ساھەسىگە كۆرستۋاتقان تەسر كۈچىنى چۈشىنىش ۋە مۇھاكىمە قىلىش ئۈچۈن ياۋروپا ئېتتپاقى پارلامېنتى ئالاقىدار كومېتىتلىرى ئۇيۇشتۇرغان « خىتاينىڭ ياۋروپادىكى كۈنسىرى ئېشىپ بېرىۋاتقان تەسىرى»توغرىسدا مۇھاكىمە ئىلىپ […]
«9 نەپەر ئۆز قېرىندىشىمىز بۇگۈن كانادا كۆچمەنلەر مىنىستىرلىكى تەرىپىدىن كاناداغا كىلىدىغان 10،000 ئۇيغۇرنىڭ ئىھتىياجى بولغان رەسمىيەت ئىشلىرىنى بىجىرىش ئۈچۈن كەسپى تەربىيلىنىش قوبۇل قىلىشقا باشلىدى. مىللىتىمىزگە خەيرلىك بولسۇن.» مەمەت توختى،28-نويابىر
24-25-نويابىر كۈنى ،بېلگىيەنىڭ لۆۋېن ئۇنۋېرسىتدا «21-ئەسىردىكى ئىنسانىيەتكە قارشى جىنايەت ۋە خەلقارالىق تەشكىلاتلارنىڭ رولى »دىگەن تېمىسدىكى مۇھاكىمە يېغىنىدا ئۇيغۇر قىرغىنچىلىقى ئاساسى تېما قىلىنغان بولۇپ، مەزكۇر مۇھاكىمە يىغىنىغا گوللاندىيەدىن لاگىر شاھىتى قەلبىنۇر سدىق خانىم، ئەنگىلىيەدىن ئەدىپ ۋە شائىر ئەزېز ئەيسا ئەلكۈن ، بېلگىيە ئۇيغۇر جەمئيتى رەئسى ئەكپەر تۇرسۇن قاتارلىقلار ختاي ھاكېمىيتى ئاستىدا […]
مەرغۇبە، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 21-نويابىر ئۇيغۇر كىشلىك ھوقۇق قۇرۇلۇشى (UHRP)تەتقىقاتچىسى پېتىر ئىرۋىن يتەكچىلىك قىلغان ئەڭ يېڭى تەتقىقات (دىئاسفورادىكى ئۇيغۇرلارنىڭ خەرىتىسى—Mapping the Uyghur Diaspora)ناملىق دوكلاتتا مۇھاجىرەتتىكى ئۇيغۇرلارنىڭ نوپۇسى ھەققىدە سانلىق مەلۇماتلار تەمىنلەنگەن. مۇھاجىرەتتىكى ئۇيغۇرلارنىڭ نوپۇسنى بىلىش-ئۇلارنىڭ ئانا تىلى ۋە مەدەنىيتنى ساقلاش تىرشچانلىقى ۋە ئۆز ۋەتىنى-خەلقى ئۈچۈن ئىلىپ بارغان ھەرىكەتلىرىنى چۈشنىش،ئىلگىرى سۈرۈشتە مۇھىم […]
تۇرسۇنجان، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 18-نويابىر ئۇيغۇر پائالىيەتچىلەردىن دولقۇن ئەيسا، نۇرى تۈركەل ۋە مەمەت توختى قاتارلىقلار كانادا ھۆكۈمىتى ۋە تەتقىقات مەركەزلىرى بىرلىكتە ساھىپخانلىق قىلىدىغان مۇھىم بېخەتەرلىك يېغىنى -خالىفاكستا جەم بولدى. بۇ يېغىن-دۇنيانىڭ بېخەتەرلىكى ھەققىدىكى ئاكادىمىك، تېخنىك ۋە دىپلوماتىك تېرشچانلىقلار ھەققىدىكى يېغىن بولۇپ، ئۇيغۇر ۋەكىللەر مۇھىم شەخس، ئورگان ۋە ھۆكۈمەت ۋەكىللىرى بىلەن كۆرۈشۈپ، […]
تۇرغۇنجان، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 21-نويابىر ياۋروپا ئۇيغۇر ئىنىستىتۇتىنىڭ 3-قېتىملىق خەلقئارالىق ئۇيغۇرشۇناسلىق يىغىنلىرى «خىتاي خەلق جۇمھۇرىيىتى مۇستەملىكىچىلىكى ۋە ئۇيغۇر رايونى» تېمىسىدا، بۇ ئاينىڭ 24 ۋە 25 -كۈنلىرى پىراگا شەھرىدە ئۆتكۈزۈلىدۇ. بۇ يېغىن-ياۋروپا ئۇيغۇر ئېنۇستىتۇتى، چېخ پەنلەر ئاكادېمىيەسى شەرقشۇناسلىق ئېنۇستىتۇتى،جەنۋە ئۇنېۋېرستىتى شەرقى ئاسيا بۆلۈمى قاتارلىق ئورۇنلار ھەمكارلىشپ ئورۇنلاشتۇرغان بولۇپ، بۇ« خەلقئارا ئۇيغۇرشۇناسلىق كونفىرانسى […]
مەرغۇبە، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 21-نويابىر ئۇيغۇر كىشلىك ھوقۇق قۇرۇلۇشى (UHRP)تەتقىقاتچىسى پېتىر ئىرۋىن يتەكچىلىك قىلغان ئەڭ يېڭى تەتقىقات (دىئاسفورادىكى ئۇيغۇرلارنىڭ خەرىتىسى—Mapping the Uyghur Diaspora)ناملىق دوكلاتتا مۇھاجىرەتتىكى ئۇيغۇرلارنىڭ نوپۇسى ھەققىدە سانلىق مەلۇماتلار تەمىنلەنگەن. مۇھاجىرەتتىكى ئۇيغۇرلارنىڭ نوپۇسنى بىلىش-ئۇلارنىڭ ئانا تىلى ۋە مەدەنىيتنى ساقلاش تىرشچانلىقى ۋە ئۆز ۋەتىنى-خەلقى ئۈچۈن ئىلىپ بارغان ھەرىكەتلىرىنى چۈشنىش،ئىلگىرى سۈرۈشتە مۇھىم […]
ئەسكەرتىش: «مەزكۇر خەۋەر «شەرقىي تۈركىستان سۈرگۈندى ھۆكۈمىتى» سوسيال مېدىيا ھېساۋىدىن ئىلىندى.تەھرىرلەش، قوشۇش،ئىلىش ئىلىپ بىرىلمىدى» 2023 – يىلى 12 – نويابىر ۋاشىنگتون : شەرقىي تۈركىستان سۈرگۈندى ھۆكۈمىتى، شەرقىي تۈركىستان سۈرگۈندى پارلامېنتى بىلەن بىرلىكتە 9 – نۆۋەتلىك شەرقىي تۈركىستان ئالىي قۇرۇلتىيىنىڭ تاماملانغانلىقىنى ئىپتىخارلىق ئىلكىدە ئېلان قىلدى. بۇ ئەھمىيەتلىك پائالىيەت 2023 – يىلى […]
تۇرسۇنجان، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى،15-نويابىر ئىككى كۈندىن بىرى، ئامېرىكا ئۇيغۇر بىرلەشمىسى، ئۇيغۇر كىشلىك ھوقۇق قۇرۇلۇشى، ئۇيغۇر ھەرىكىتى تەشكىلاتى ۋەكىللىرى باشقا تېبەت، خوڭكوڭلۇقلار بىلەن بىر سەپتە، ئۇيغۇر قىرغىنچىلىقىنىڭ بىرىنچى قول پىلانلىغۇچىسى، ختاي كومپارتىيسنىڭ باش كاتىۋى، دىكتاتۇر شى جىن پىڭغا قارشى نارازىلىق نامايىشى ئىلىپ بارماقتا. ئامېرىكا ئۇيغۇر بىرلەشمىسى رەئىسى ئەلفىدار ئىلتەبىر، ئۇيغۇر كىشلىك ھوقۇق […]
تۇرسۇنجان، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 9-نويابىر لېتۋانىيە ۋىلنىيۇس شەھىرىدە ئۈچ كۈن داۋام قىلغان «دۇنيا ئەركىنلىك قۇرۇلتىي» تۇنجى نۆۋەتلىك چوڭ قۇرۇلتىينى ئاچتى.56 دۆلەتتىن كەلگەن 200 دىن ئارتۇق دىموكراتىيە ۋە كىشلىك ھوقۇق ھېمايىچىلىرى 34 كىشلىك رايون خاراكترلىك رەھبەرلىك ۋە ستىراتىگىيە كوللىكتىۋي سايلاپ چىقتى. دولقۇن ئەيسا ۋە ئۆركەش دۆلەت ئاسيا تىچ ئوكيان رايونىغا ۋاكالىتەن رەھبەرلىك […]
ئۇيغۇر ئاگىنىتلىقى،7-نويابىر 11-ئاينىڭ 6-كۇنى لىتۋانىيە پايتەختى. ۋىلنىئۇسدا 55 دۆلەتتىن كەلگەن 300’گە يىقىن ۋەكىللەرنىڭ قاتنىشىشى بىلەن باشلىغان دۇنيا ئەركىنلىك قۇرۇلتىينڭ يىللىق ئۇمۇمىي يېغىنى داۋاملىشىۋاتىدۇ. بۇ ھەقتە ئۆمەر قانات ئەپەندى مۇنداق دىگەن: » لىتۋانىيە تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىگىنىڭ ھەمكارلىقىدا ئۆتكۈزۈلىۋاتقان يېغىنغا قاتناشقان ئۇيغۇر ۋەكىللەر، ئۇيغۇر ئىرقىي قىرغىنچىلىغى مەسىلىسىنى يېغىننىڭ كۈنتەرتىۋىگە كىرگۇزدى. بۇ يېغىننىڭ […]