ئابدۇۋەلى ئايۇپقا تىلشۇناسلىق خىزمىتى ۋە تىل قوغداش ھەرىكىتى سەۋەبلىك بۇ ساھەدىكى ئەڭ نوپۇزلۇق خەلقئارالىق مۇكاپات-2023-يىللىق لىنگاپاكس- بىرىلىپتۇ. ئىچ-ئىچىمدىن سۆيۈندۈم. ئابدۇۋەلى ئانا تىلنى قوغداش ۋە ئۇيغۇر مىللەتچىلىكىنى ئىلگىرى سۈرۈش، ختاي جىنايەتلىرىنى پاش قىلىش ساھەسىدە يەككە ۋە كوللىكتىپ ھالدا ئەڭ ئۈنۈملۈك كۆرىنەرلىك خىزمەت قىلغۇچىلارنىڭ بىرىدۇر.شۇنداقلا ئۇيغۇر خەلقى ئۈچۈن قىلغان خىزمەتلىرى سەۋەبىدىن ئۆزى […]
دئالوگ ۋە مۇنازىرە
تاھىر ئىمىن ئۇيغۇرىئان (بۇ بۇرۇن يازغان قسقا ماقالەم ئىكەن. مەن ئەخلاق ياكى پىرىنسپ ئۈلگىسى ئەمەس، بەزى سەۋەنلىكلەر مەندىمۇ سادىر بولىدۇ، ئەمما توغرا قاراشلارنى ئورتاقلىشش بۇرچىمىزدۇر) تىلىمىزدىكى بىر زىيالى سۆزىنى بىر ئىلىم ئەھلى، تەتقىقاتچى ،ئالىم دەپ چۈشەنسەك، بىر ساغلام زىيالى مەلۇم ساھەدە چوڭقۇرلىغان ئىلىم ئەھلى، ئۇنىڭ خىزمىتى- توغرا ۋە ھەقىقەت ئۈستىدە […]
ئۇكرائىنا پىرېزدىنتى زېلىنىسكى بۈگۈن شەرق ۋە غەربتە ھەققانىيەت ۋە جاسارەتنىڭ سموۋالى.
ئۇ – ئۇكرائىنا خەلقىنىڭ ئەركىنلىك، مۇستەقىللىق ئىرادىسگە ۋەكىللىك قىلدى ۋە ئۇنى چىڭىتتى. ئۇ بىر ھەققانىيەت ئىدى.
تاھىر ئىمىن: بەش مېنۇتلۇق ئۆزىنى تەڭشەش سۈكۈتلۈك ھەرىكىتى-ئۆز سۆھبەت
2009- يىلى 7-ئاينىڭ 5- كۈنى خىتاي ئىشغالىيىتىدىكى شەرقى تۈركىستاننىڭ ئۈرۈمچى شەھرىدە ئۇيغۇر تارىخىدىكى بىر قانلىق قىرغىنچىلىق يۈز بەردى.
ئىلاۋە:ئۇيغۇرلار ۋەتەن ئىچى ۋە سرتىدا تاريخى مەۋجۇتلۇق كىرزىسدە تۇرىۋاتىمىز، بىرلىككە كەلگەن سياسى ئاپپارات يوق، كۇچلەر تارقاق، ئېقتسادى ئاساسى ئاجىز، بۇنداق بىر پەيتتە ئۆزىمىزنى قانداق كۇچلەندۇرىمىز؟ قەد كۆتۇرۇشمىز ئۇچۇن نىمە لازىم؟ دىگەن تېمىلار ھەققىدە ئامېرىكا ئۇيغۇر مۇنبىرى، ئۇيغۇر ئاگىېنىتلىقى توپلىرىدا ئاممىباب مۇنازىرە قوزغىدۇق، ھەر كىم ئۆزى خالىغانچە پىكىر قاتناشتۇرسا بولىدۇ. پىكرى ئۆزىگە مەنسۇپ. ئىنتىرنىتقا يوللانغاندىن كېين قوشۇلغان مۇنازىرلەرنى داۋاملىق قسملارغا بۆلۈپ كۆپچىلىككە سۇنىمىز.
ئەسكەرتىش: بۇ تېمىدا ئۆزۈمنى ھارغۇچە ماختايمەن، شۇڭا مېنى تازا ياقتۇرمايدىغانلار، ئوقۇماڭلار.
ئىلاۋە: مەزكۇر زىيارەت خاتىرىسى ئۇيغۇر ئاگىنتلىقى ئۇيغۇرچە بۆلۈمىدىن ئەردەم ئەسلىدە ب ب س مۇخبىرلىرى ئۈچۈن تەييارلىغان بولۇپ، بۈگۈن ئۇ خەۋەر ئىلان قىلىندى. زىيارەت خاتىرىسى ئىستانبۇلدا تۇرۇشلۇق سۇدۇننىسا ھاجىمنىڭ تەھقىقلىشىدىن ئۆتكەن بولۇپ، بۇ خەۋەرنىڭ ئىشلىنىشىدە سۇدۇننىسا ھاجىم ئاساسلىق شاھىد قاتارىدا ئالاھىدە ئورنى بار. مەزكۇر زىيارەتنامە ئوقۇرمەنلەرنىڭ تېخىمۇ كەڭ تارقىتىشى ئۈچۈن جامائەتكە سۇنۇلدى.
ئىلاۋە: 17- سىنتەبىر، فىرانسىيە دۇنيا گىزىتى قەلبىنۇر مۇئەللىم ۋە زۇمرەت داۋۇت خانىمنى زىيارەت قىلىپ ئىشلىگەن خەۋەر ئىلان قىلىندى. مەزكۇر زىيارەت خاتىرىسىنى مەن گوللاندىيە ئۇيغۇر كىشىلىك ھوقۇق فوندىغا ۋاكالەتەن، فىرانسىيەدىكى ئەڭ چوڭ گىزىتلەردىن «دۇنيا گىزىتى» ھاۋالىسى بىلەن يازغان. خاتىرەنىڭ ئىنگىلىزچە، گوللاندچە نۇسخىسى تەييار، ئەرەبچىسىنى ئاگىنتلىقىمىز ئەرەبچە بۆلۈمى جىددىي تەييارلاۋاتىدۇ. خاتىرە بىرىنجى شەخىس تىلىدا يىزىلدى.
ئەنگىلىيە مۇستەقىل گېزىتى ئىلان قىلغان «ئۇيەر جازا لاگىرى،ئىچىدىكى ھايات مۇنداق »دىگەن ماقالىغا ئۇيغۇر ئاگىېنتلىقىنىڭ قۇرغۇچىسى،سياسەت پەنلىرى تەتقىقاتچىسى تاھىر ئىمىن ئۇيغۇرىئان ئەپەندى بىلەن بولغان سۆھبەت بېسلغان بولۇپ،كىينكى يىللاردا ئىزچىل تاراتقۇلاردا ئومۇمى ئۇيغۇر ۋەزىيتى بويىچە سۆزلەپ كەلگەن تاھىر ئىمىن بۇ قېتىم قايتا يەنە ئۆز ئۇرۇق-تۇققانلىرى ھەققىدە سۆز قىلغان:
2020 – يىلى ئىيۇل ئېيىنىڭ بېشىدا ئۈرۈمچى تاشقى سودا بازىرى چېگرا رايون پورتىدا شىركەت ئاچىدىغان بىر ئۆزبېكىستانلىق ياش زار –زوردا مىڭبىر مۇشەققەت بىلەن ئۈرۈمچىدىن يۇرتى فەرغانە ۋادىسىغا قايتتى.
مەردان غاپپارنىڭ خەۋەرلىرى ب ب س دا ئىلان قىلىنىشى بىلەن بىللە پۈتكۈل مىدىيانى دىگۈدەك ئۇنىڭ رەسىمى قاپلىدى.
بۇ شىۋىتسارىيەدە بىر ژۇرنالىست بىلەن ئېلىپ بېرىلغان سۆھبەت خاتىرىسى بولۇپ مۇھاجىرەتتىكى قېرىنداشلار بىلەن ئۇيغۇرچە تەرجىمىسىنى ئورتاقلىشىش مەقسىدىدە سۇندۇم . ۋە بۇ سۆھبەتتە خىتاينىڭ دۆلەت تېرورلۇقى سىياسەتلىرىنى بېشىمدىن ئۆتكەن ۋەقەلىكلەر بىلەن بىرلەشتۈرۈپ چۈشەندۈردۈم.
بۈگۈن 2020.يىلى 4.ئاينىڭ 18.كۈنى . مەن ئۈچۈن ئۆمرۈم بويى قەلبىمدىن ئۆچمەيدىغان ئەڭ قاخشاتقۇچ مۇسىبەتلىك كۈن.
شەرقىي تۈركىستان ئەزەلدىن خىتاينىڭ ئايرىلماس بىر قىسمى ئەمەس، بەلكى مۇستەملىكە قىلىنغان زىمىن بۇلۇپ خىتاي ھۈكۈمىتى بىلەن ئۇيغۇرنىڭ كۈرشى مۇستەملىكە قىلغۇچى بىلەن مۇستەملىكە قىلىنغۇچى ئوتتۇرسىدىكى كۈرەشتۇر
بۈگۈن ئامرىكا دۆلەت مەجلىسىنىڭ ئاۋام پالاتاسى ئۇيغۇر كىشىلىك ھوقۇق سىياسىتى قانۇنىنىڭ تولۇقلانما نۇسخىسىنى تەستىقلاش ئارقىلىق، ئامرىكا دۆلىتىنىڭ دۇنيادىكى ئىنسانىيەتكە قارشى جىنايەتلەرگە يالغۇز پوزىتسىيە بىلدۈرۈپ قويۇش بىلەنلا چەكلەنمەيدىغانلىقى، نۆۋىتى كەلسە، جىنايەتچى ھەددىنى بىلمىسە تىگىشلىك تەدبىر قوللۇنۇش ئىرادىسىگە ئىگە ئىكەنلىكىنىڭ جاراڭلىق سىگنالىنى بەردى.
2018- يىلى فىۋرالدا خىتاي ھۆكۈمىتى رەسمى شەكىلدە شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونىدا «قايتا تەربىيەلەش» مەركەزلىرى يوق دەپ بايانات بەرگەن چاغدا گىرمانىيەلىك تەتقىقاتچى ئادريان زېنز ئۇلارنىڭ بۇ باياناتىنىڭ يالغانلىقىنى ئىسپاتلاشنى قارار قىلغانىدى.
ئۇيغۇر ئانا زىننەتگۈل تۇرسۇن ئىككى نارسىدە پەرزەنتى بىلەن قوشۇلۇپ بۇ يىل ئالتىنجى ئاينىڭ 27 – كۈنى تۈركىيىدىن تاجىكىستان ئارقىلىق خىتتايغا قايتۇرۇلغان[i]. ئۇنىڭ سەئۇدى ئەرەبىستاندا تۇرىۋاتقان ھەدىسى غۇلجىدا تۇرۇشلۇق ئانىسى بىلەن مىڭ تەستە ئالاقىلىشىپ، زىننەتگۈلنىڭ خىتتايغا قايتۇرۇلۇپ كېلىنگەندىن كېيىنلا يەرلىك خىتتاي دائىرلىرى تەرىپىدىن ئېلىپ كېتىلگەنلىكى، ئىككى پەرزەنتىنىڭ كېسەل بولۇپ دوختۇرخانىدا ئىكەنلىكىدىن خەۋەر تاپقان. زىننەتگۈلنىڭ ھازىرقى ئەھۋالى نامەلۇم.
•خىتايدىن تۈركىيەگە، تۈركىيەدىن سۈرىيەگە كىرىش
خىتاينىڭ ئىشغالىغا قارشى قولىغا قورال ئېلىشنى تاللىغان ئىنقىلابچىلار، مۇجاھىت ۋە غازىلىرىمىز ھەققىدە ئىگىلىگەن تاغدەك دەلىلى بار ئۇچۇرلارنى ئاشكارىلاشنى لايىق تېپىشىمدىكى سەۋەپ چەتئەلدىكى ئۇيغۇر جەمئىيىتىدە كۆرۈلگەن شەرقىي تۈركىستانلىق قوراللىق ئەترەتلەر توغرىسىدىكى ئۇچۇر قەھەتچىلىكىنى تۈگىتىش ۋە ئارىدىكى ئۇقۇشماسلىقلارغا خاتىمە بېرىشكە تىرىشىش. ھەممىدىن مۇھىمى، ھەقىقىي مۇجاھىتلارنى قوغداپ، ساختىپەز ياكى خىتاينىڭ رەزىل ئويۇنچىلىرىنى ئارىمىزدىن قوغلاپ چىقىرىشتىن ئىبارەت.