شىنجاڭلىق فالۈنگوڭ مۇرىتى (ئايال) تەرجىمە قىلغۇچى: تاھىر ھامۇت ئىزگىل (بۇ يازما ئامېرىكىدىكى فالۈنگوڭ مېدىياسى بولغان مىڭخۇي تورىدا 2024-يىل 16-دېكابىر ئېلان قىلىنغان بولۇپ، خىتاي ھۆكۈمىتى ۋەتىنىمىزدە تەسىس قىلغان يىغىۋېلىش لاگىرلىرىغا ئائىت بىرىنجى قول يازما ئىكەن. پايدىلىش قىممىتىنى كۆزدە تۇتۇپ تەرجىمە قىلدىم. ئوبىيېكتىپ بولسۇن ئۈچۈن بۇ يازما ئۆز پېتىچە تەرجىمە قىلىندى ھەمدە […]
ماقالىلار
تاھىر ئىمىن ئۇيغۇرىيان ھەر قېتىم مۇسىبەتلىك ۋەقەلەر يۈز بەرسە، بىر ھەپتە ۋاقىراپ، ئۆزىمىزنى تىللاپ، ئارقىدىن ھېچ ئىش بولمىغاندەك توختاپ قالدىغان ئەمەس، مەسىلىنىڭ قايتا يۈز بېرىش ئېھتىمالىنى ئازايتىش ئۈچۈن سىستېمىلىق تەدبىر ۋە ئۈنۈملۈك ھەرىكەت قوللىنىشنىڭ مۇھىملىقىنى بىلىدىغان بىر تۈركۈم كىشىلەر بولۇشى لازىم. تايلاند ختايغا ئۆتكۈزۈپ بەرگەن ئۇيغۇرلار- بىزنىڭ قېرىنداشلىرىمىز، ئۇلار دۇچ […]
تۇردى غوجىنىڭ غۇلامىدىن پاختا ھەققىدىكى ئەسلىمىسى مەرھۇم غۇلامىدىنكام ئامېرىكىغا كېلىپ يەرلەشكەن تۇنجى ئۇيغۇر بولۇپلا قالماستىن، ئەينى ۋاقىتتا خىتاي كوممۇنىستلىرى تاجاۋۇز قىلىپ كىرگەندە قاچقان ئۇيغۇرلارنىڭ ئەڭ ئاخىرقى شاھىتلىرىدىن بىرى ئىدى. غۇلامىدىن ئاكىنىڭ ۋەتەن سۆيگۈسى، مىللەت سۆيگۈسى تىللاردا داستان بولۇشقا ئەرزىيدۇ. مەن غۇلامىدىنكام بىلەن تۇنجى قېتىم تېخى مەكتەپتە ئوقۇۋاتقان ۋاقتىمدا 1995-يىلى يازلىق […]
يېقىندا تۈركىيەنىڭ ئىستانبۇل شەھىرىدە تۇرۇشلۇق، شەرقىي تۈركىستان تەشكىلاتلار بىرلىكى رەئىسى ھىدايەتۇللا ئوغۇزخان ئىسىملىك شەخس ھەققىدە ئىجتىمائىي تاراتقۇلاردا ئەيىپلەشلەر ئوتتۇرىغا چىقتى ۋە زور غۇلغۇلا قوزغىدى. تەشكىلاتلار ۋە شەخسلەر پىكىر بايان قىلماقتا ۋە تاراتقۇلار خەۋەر قىلماقتا. جامائەت بۆلۈنمەكتە، كەلگۈسىمىزدىن ئۈمىدسىزلەنمەكتە. ھەممەيلەنگە مەلۇم بولغاندەك 2023-يىلى سەلىم پاشادىكى ئوقۇ ئۇيغۇر مەكتىپىدىمۇ بىغۇبار ئۇيغۇر قىزلىرىغا […]
مەخسۇس ئوبزورچىمىز ئسيان ماقالىسى، 9-فېۋرال ئۇيغۇر دىئاسپوراسىدا تونۇلغان شائىرلىرىدىن بىرى بولغان مەدىنەي باۋۇدۇننىڭ شېئىرلىرى ئۇيغۇر ياش مۇزىكانىتلار تەرىپىدىن ناخشا قىلىپ ئىيتىلغاندىن كىيىن.كەڭ ئالقىشقا ئېرىشتى.مەدىنەي باۋۇدۇن قەلەمگە ئالغان «سېغىندىم» ناملىق شېئىر قازاقىستاندىكى تونۇلغان مۇزىكانت ئېليار مۇشۇروف تەرەپدىن نوتىغا سېلىنىپ، ئۇيغۇر تېياتىرىنىڭ سابىق سەنئەتكارى، ياش ۋە تونۇلغان ناخشىچى شەھمۇراد باھاموف تەرەپدىن ئىجرا […]
https://www.facebook.com/tahiruyghurian/posts/pfbid023Lv6MqiA8yqBSrmCjY8Mo4RcmwWk57QpAC8Uy9Z4qEJvCLoA5RAYYRDHp1wRBLzEl ئۇيغۇرلار چەتئەللىكلەرگە چوقۇنۇش ئەمەس، ئۆزىگە ئشنىشنى ئۆگىنىشى كىرەك ئۇيغۇرىئان «ئۇيغۇرنى پەس كۆرۈپ، چەتئەللىكنى ئارتۇق كۆرۈش»-مۇھاجىرەتتە شددەت بىلەن ئەۋج ئالماقتا. بىر چەتئەللىكنى ئۇيغۇردىن چوڭ كۆرۈش، ئۇيغۇرنى كەمستىش- ئەڭ ئاخىرىدا ئۇيغۇرنىڭ روھىنى تەلتۆكۈس گۇمران قىلىدۇ. نۆۋەتتە بۇ خىل ۋىرۇس-چەتئەللىكلەر ئىچىدە: «ئۇيغۇرلار بىر-بىرىگە ئشەنمەيدۇ، بىر-بىرىنى كۆزگە ئىلمايدۇ، ھەمكارلىشالمايدۇ» دىگەن چۇشەنچىنى ئومۇملشتۇرۇشتا زور […]
مەزكۇر ماقالە ئاپتورى مايكىل سىچمان خەلقئارادا كەڭ كۆلەملىك ھالدا پەلەستىن قاتارلىق رايونلار دۇچ كىلىۋاتقان ئىغىر مەسللەرگە خەلقئارادىكى ئىنكاسلارنىڭ غايەت زور ئىكەنلىكىنى، ئەمما ئۇيغۇرلار ئۈچۈن يتەرلىك سادانىڭ يوقلۇقى، بۇنىڭ سەۋەبلىرى ھەققىدە توختالغان. ئۇيغۇرلارنىڭ مەسلىسنىڭ جىددى ئىكەنلىكىنى يورۇتۇپ، دۇنيادىكى ئىككى يۈزلىمىلىك، بتەرەپلىمىلىك، سياسى مەيدان سەۋەبلىك پاكىت بار بولغان ئەڭ جىددى كىشلىك ھوقۇق […]
ئۇيغۇر ئسلاھات ھەرىكىتى: تاھىر ئىمىن ئۇيغۇرىئان بۇ قېتىملىق پىكىردە، جەمئىيتىمىزدە ئاستا-ئاستا ئومۇملىشپ قىلىۋاتقان ئۆزىدىن باشقا ھەر قانداق كىشنى ئىنكار قىلىدىغان، ئىلمى ئەھلى، پائالىيەتچى، كارخانىچى، سەنئەتكارلارنى يوققا چىقىرىدىغان ئېجتىمائى ھادىسە ۋە ئۇنىڭ خەتەرلىرى، ئۇنىڭ ئەكسچە ئۇلارغا ئىجابى يۈزلىنىشنىڭ ئەھمىيتى مۇھاكىمە قىلىندى. . Episode 40: Standing Against Denialism Uyghur Reformation Movement Discussion […]
ئۇيغۇرىئانھازىرقى ئەھۋالىمىز ھەقىقەتەن ئەندىشەلىك…توغرا، بىز ئاجىز..ئەمما بۇ خەلقىمىز ئۈچۈن « ھەرىكەت قىلمايمىز!» دىگەنلىك ئەمەس،شۇنداق، بىز چىچىلاڭغۇ..لىكىن بۇ بىزنىڭ «مەسئۇليتىمىزنى ئادا قىلمايمىز!» دىگەنلىك ئەمەس،شۇنداق بىز نادان بولۇشىمىز مۇمكىن،ئەمما بۇ بىزنى ئالغا بسشمىز ۋە ئۆگىنىشمىزدىن توسۇپ قالالمايدۇ.ھەممە يەردە قىينچىلىق..ئەمما قىينچىلىقلاردىن قورقۇپ ۋاز كېچىش بىزنى ئۈزۈل-كېسل ۋەيران قىلىدۇ.توغرا، بىزدە ئەيىپ كۆپ..ئاجىزلىق كۆپ.ئەمما بىزدە […]
تاھىر ئىمىن ئۇيغۇرىئان (ئۇ خ ئى -ئانالىز-19) ئۇيغۇرلارنىڭ 20-ئەسرنىڭ ئىككىنچى چارىكىدە ئىككى مۇستەقىل مىللى ۋە دىموكراتىك جۇمھۇرىيەت قۇرۇشى ئۇيغۇر ۋە باشقا قىرىنداش خەلقلەر ئۈچۈن چەكسز تارىخى، سياسى ۋە مىللى ئەھمىيەتكە ئىگە. مەزكۇر ماقالە قۇرۇلۇپ قسقا ۋاقىت داۋام قىلغان مەزكۇر ئىككى جۇمھۇرىيەتنىڭ قالدۇرۇپ كەتكەن ئەھمىيىەتلىرنى مۇھاكىمە قىلىدۇ. بىرىنچى: مۇستەقىل جۇمھۇرىيەت-ئۇيغۇرلارنىڭ كوللىكتىپ […]
تاھىر ھامۇت ئىزگىلنىڭ «كېچىدە تۇتقۇن قىلىنىشنى كۈتۈش-ئۇيغۇر شائىرنىڭ خىتاي ئىرقىي قىرغىنچىلىقى ھەققىدىكى ئەسلىمىسى»ناملىق كىتابى توغىرسدا سۆھبەت پائالىيىتى -ئامېرىكا ۋېرجىنيە شتاتى ئۇيغۇر مەركىزىدە ئىلىپ بىرىلىدۇ. بارلىق ۋەتەنداشلار ۋە قىرىنداشلار تەكلىپ قىلىنىدۇ.
2024-يىلى 9-ئاينىڭ 14- كۈنى نىيوركتىكى يىڭى نۇرلان ئۇيغۇر رېستورانىدا ئاساسلىق ئائىلە ئەزالىرىنى مەركەز قىلغان كىچىك تىپتىكى بىر قۇتلىما ئۆتكۈزۈلدى. قۇتلىما ئامېرىكا چۈشىنى قوغلۇشۇپ 50 يىشىدا 5 پەرزەنتىنى ئىلىپ نىيوركقا 5 دوللار بىلەن كەلگەن ماخمۇت ئاكىنىڭ 90 ياشقا كىرگەنلىكىنى قۇتلۇقلاش بولۇپ، ئۇنىڭغا 5 پەرزەنت، 12 نەۋرە، 5 چەۋرە، كۈيوغۇل، كىلىن ۋە […]
ئابدۇۋەلى ئايۇپ ئۇيغۇرنىڭ بۈگۈنگە كۈندە ئىرقى قىرغىنغا دۇچ كېلىشىدە، تىلدىن، مەدىنىيەتىن مەھرۇم ھالەتتە يوقۇلۇش گىردابىغا قىستىلىشىدا بىزنىڭ، يەنى ماڭا ئوخشاش زىيالىلارنىڭمۇ بىر ئۈلۈشى بار. بىز زىيالىلار يا سىياسەتچىلىك قىلىپ خىتايغا، ئەمەلگە ئالدىنىپ بىخۇتلاشتۇق، خەلقنىمۇ بىخۇتلاشتۇردۇق، ياكى خەلقنىڭ ئالقىشلىرىغا ئالدىنىپ ئۇلارنى كېلىۋاتقان ئاپەتتىن ساقلاپ قالالمىدۇق. ئۇلارنى يېتەكلەپ قۇتۇلۇش تۈگۈل تۇتۇلدۇق. ئەڭ […]
بۈگۈنكى خەلقارالىق سىياسەت ۋە خەلقئارا قانۇن 2-دۇنيا ئۇرۇشىدىن كىيىن ئورنىتىلغان يىڭى خەلقارا سىياسىي تەرتىپنى مەنبە قىلماقتا. ئىمپىراتورلۇقلار، تېئوكراتىك سىياسىي سىستىما، پادىشاھلىق تۈزۈم، ھەربىي كىڭەيمىچىلىك ھەركىتلىرى قاتارلىقلار 2-دۇنيا ئۇرۇشىدىن كىيىن ئاساسىي جەھەتتىن يەرشارىۋىي ھاكىمرانلىقىنى يوقاتتى، شۇنداقتىمۇ رايونلۇق ۋە چەكلىك ھالەتتە مەۋجۇتلۇقىنى ساقلىدى. ئاساسىي جەھەتتىن غەرىپ دۆلەتلىرى دىمۇكراتىك سىياسىي سىستېمىنى ئىجدىمائىي ۋە […]
بۇ يازما ئابدۇرېشىتھاجى كېرىمىنىڭ ئېجتىمائى تاراتقۇ ھساۋاتىدىن ئىلىندى ئابدۇرېشىتھاجى كېرىمى ئەسسالامۇ ئەلەيكۈم ھۆرمەتلىك قېرىنداشلىرىم، نەچچە كۈندىن بىرى مەن سىزلەرگە ئۆزەمنىڭ كىسەللىك ئەھۋالىمنى يازغان ئەسەرلىرىم، ۋەتەن مىللەت يولىدا قىلغان ئازدۇر – كۆپتۇر ئىش -ئىزلىرىمنى بايان قىلىپ ئۆتتۈم، شۇنداقلا ، 30 يىللىق سەرگەندارلىق مۇساپىرلىق ھاياتىمدا قانداقدۇر پىسخىكامنىڭ بۇزۇلۇشى، نىرۋە كىسىلىمنىڭ ئەدەپ كىتىشى […]
نۇرى مۇسابايوۋ (ئامېرىكىدا تۇرۇشلۇق ئۇيغۇر پائالىيەتچى ۋە ئوبزورچى) (ئەسكەرتىش: مەزكۇر ئەسەر ئاپتورنىڭ كۆز-قارىشىغا ۋەكىللىك قىلىدۇ.) 2024- يىلنىڭ كىرىشى بىلەن، خىتتاي غەرىب ئەللىرىدىكى 8 دەۋلەتكە ۋە ئائۇسترالىيەگە قارىتىلغان ۋىزا ئېلىشنى بىكار قىلىپ، ۋىزاسىز ساياھەت قىلىشنى يولغا قويدى. غەرىب ئەللىرىگە ئىشىكنى ئېچىۋەتتى. يەنە ئامېرىكى ۋە كانادا پۇقرالىرىغىمۇ ۋىزا ئىشلىرىنى قۇلاي قىلىۋەتت. بۇ […]
كېيىنكى يىللاردا، دۇنيا مىقياسىدا تارقالغان ئۇيغۇر جامائىتى كۆپلىگەن قانۇنىي ۋە ئىجتىمائىي قىيىنچىلىقلارغا دۇچ كەلمەكتە. بۇ ئەھۋالدا، ئادۋوكاتلارنىڭ رولى ۋە ئەھمىيىتى ناھايىتى زور. بۇ ماقالىدا، بىز نېمە ئۈچۈن چەت ئەلدىكى ئۇيغۇرلارغا ئادۋوكاتلار كېرەكلىكىنى تەھلىل قىلىپ ئۆتىمىز. خۇلاسە: چەت ئەلدىكى ئۇيغۇرلار جەمئىيىتى ئۈچۈن ئادۋوكاتلارنىڭ رولى ۋە ئەھمىيىتى ناھايىتى چوڭ. ئۇلار بىزنىڭ ھوقۇقلىرىمىزنى […]
مەمەت توختى بىزگە قارشى خىتاينى قوللىغانلارنىڭ تىلى بىزنىڭ تىلىمىزدا يەر تاپماسلىقى كىرەك. بۇندىن مىڭ يىل بۇرۇن ئۇلۇق ئۇيغۇر ئالىمى مەخمۇت قەشقىرى تىلىمىزنى ئەرەپ ۋە پارىس تىللىرىنىڭ سىڭىپ كىرىشىنىڭ ئالدىنى ئېلىش ئۈچۈن دىۋانى لۇغەتىت-تۈرك ئاتلىق تەڭداشسىز تىلشۇناسلىق قامۇسىنى پۈتتۈرۈپ كىيىنكىلەرگە، شۇنداقلا بىزگە ئۇيغۇر تىلىنىڭ ساپلىقىنى قوغداش ئۈچۈن يېڭى بىر بۇرۇلۇش ۋە […]
تاھىر ئىمىن ئۇيغۇرىئان بىز ئەركىن ياشاۋاتقان مۇشۇ پەيتتە، نەچچە مىليون ئۇيغۇر ياش ئوغۇل-قىز-تارىخى كىنولاردىكى ئافرىقىدىن كۆچۈرۈلۈپ قۇل قىلىنغان قارا تەنلىكلەرگە ئوخشاش ئېغىر جىسمانى، روھى بېسىم ۋە خورلۇق ئىچىدە قۇل قىلىنماقتا. ئۇلار -سۆيگەن يارىدىن ئايرىلىدۇ، بالىلىرىدىن، ئاتا-ئانىسىدىن، ئېنە-سڭللىرىدىن، دوستلىرىدىن ئايرىلىپ، ئىز باسماس چۆللۈكنىڭ ئوتتۇرىغا يېڭىدىن بىنا قىلىنغان قۇل شەھەرلەرگە مەڭگۈلۈك پالانغان. […]
بىر قەدىمى، بىر مەدەنىي، بىر ئنسانى خەلق يوقىتىلىۋاتىدۇ.ئۇلارنىڭ ئاۋازى بوغۇلغان. دۇنيا بىزنى ئاسان ئۇنتۇپ قالىدۇ،دۇنيا بىزنى ھەمىشە ئۇنتۇپ قالغاندا، ئۇيغۇرلارنىڭ دىققىتى ئۆزىدىن ئاسان چېچىلىدۇ،ئۇيغۇرلارنىڭ دىققىتى ئۆزىدىن چېچىلغاندا، نۇرغۇن كىشلەر ئۆز غېمىدە، نان ۋە ئويۇن كويىدا يۈرىدۇ،شۇلار ئۆز غېمىدە بولۇپ، ئۇيغۇر خەلقىنى ئۇنۇتقاندا، نۇرغۇن كىشلەر باشقىلارغا زەربە بېرىشكە، غەيۋەتكە خۇشتار،بەزىلەر رەسىملەرنى، […]
