2019-09-07
ۋاشىنگىتون- رويتېرس ئاگېنتلىقى مۇنداق دوكلات قىلغان: ئىككى نەپەر ئاخبارات ئەمەلدارى ۋە ئىككى نەپەر تور بىخەتەرلىكى مەسلىھەتچىسى، خىتاي ھۆكۈمىتى ئۈچۈن ئىشلەيدىغان خاككېرلار ئاسىيادىكى تېلېگراف شىركەتلىرىنىڭ تور سىستېمىسىغا سوقۇنۇپ كىرىپ، ئوتتۇرا ئاسىيا ۋە شەرقىي جەنۇبىي ئاسىيادىكى ئۇيغۇرلارنى ئىز قوغلىغانلىقى ۋە كۆزەتكەنلىكىنى ئاشكارىلىغان.

خىتتاي دۆلەت ئىچىدە ئىنتېرنېتنى قاتتىق تەكشۈرۈپ، خەلقنىڭ ھۆكۈمەت كونتروللىقى ئاستىدىكى تور سۇپىلىرىدا نېمىنى كۆرۈشى ياكى ئېلان قىلىشىنى چەكلەپ تۇرىدۇ.

ئىستانبۇلدا ياشاۋاتقان ئۇيغۇرلار «ھىرا»دىگەن ئىسىم تىلغا ئېلىنسا لوقمانجاننى ئەسكە ئالىدۇ. شۇنداق، لوقمانجان كىشىلەرنىڭ ئېسىدە قالغۇدەك ئىشلارنى قىلغان، قىلىۋاتقان بىر ياش. لوقمانجان ئىستانبۇلدىن ئەنقەرەگە قاراپ پىيادە يولغا چىققان كارۋان ئارىسىدىكى ياشقا ئەڭ چوڭ 77 ياشلىق ئابدۇللا ئاكىنىڭ ئوغلى. يىگىت دادىدىن يىگىت ئوغلان چىقىدۇ.

2019-يىلى 9-ئاينىڭ 7- ۋە 8-كۈنلىرى ئىستانبۇلدا «ئۇيغۇر مىللىي مەۋجۇتلۇقى ۋە شەرقىي تۈركىستاننىڭ كېلەچىكى مۇھاكىمە يىغىنى» ئۆتكۈزۈلمەكچى ئىكەن.

يانفۇن ھاياتىمىزنىڭ بىر قسىمى بولۇپ قالغاندەك، كومپيۇتېرسىز ھايات، بولۇپمۇ غەربى ئەللىرىدە، ئىنتايىن قولايسىز. چۈنكى كومپيۇتېرنىڭ تەرەققىياتى سىزنىڭ تۇرمۇش رىتىمىڭىز، ئادىتىڭىز، تەپەككۇرىڭىزنى ۋە مەسىلە ھەل قىلىش ئۇسۇلىڭىزنى ئۆزگەرتىدۇ. خەۋەر كۆرۈش، يىڭى ئۇچۇر ئىگىلەش، دەرس ئۆگۈنۈش، خىزمەت، ئوقۇش، بالا تەربىيىلەش، ۋەھاكازالار. قىسقىسى، كومپيۇتېر سىزنىڭ ھاياتىڭىزنىڭ بىر تەركىبى قىسمى بولۇپ قالدى.

سايبىر بوشلۇقى بىزنىڭ ھاياتىمىزنىڭ بىر قىسمى بولۇپ قالدى، مەيلى بىز خالايلى ياكى خالىمايلى. بۇ يۇمشاق دېتاللار ئىنسانلارغا بىر تەرەپتىن ھاياتىغا ئاسانلىق ئېلىپ كەلسە يەنە بىر تەرەپتىن زوراۋان دۆلەتلەرنىڭ زوراۋانلىقىنى تېخىمۇ كۈچەيتىپ ئىنسانلارنىڭ ھاياتىغا زور زىيانلارنى ئېلىپ كەلمەكتە.

2019 -يىلى 1-ئاينىڭ 31-كۈنى ئىستانبولنىڭ سەفاكۆي رايونى ئۇيغۇر ئىلىم ۋە مەدەنىيەت تەتقىقات ۋەقپىسى مۇراسىم زالىدا تۇنجى قېتىملىق نەق مەيداندا ئانا تىلدا نۇتۇق سۆزلەش مۇسابىقىسى ئۆتكۈزۈلدى.

مەكتەپلەر مەيلى ۋەتەندىكى ۋەزىيەت قانچىلىك ئېغىر بولسۇن، چەتئەلدىكى ئۇيغۇرلىرىمىز يەنىلا پەرزەنتلىرىنى ئۇيغۇرچە تەربىيەلەش، ئۇيغۇرلارنىڭ توغرا قىممەت قاراشلىرىنى ساقلاپ قېلىشتا زور كۈچ كۆرسەتمەكتە. مائارىپ ۋەتەن- مىللەت ئۈچۈن ئەڭ ئۈنۈملۈك تەدبىر خىزمەت بولۇپ كەلمەكتە. تۆۋەندە بىز مەكتەپلەرنى تونۇشتۇرۇپ، ئۇلارنىڭ ئەجرىگە رەھمەت ئېيتىمىز ،

مەكتەپلەر قىتئەلەر بويىچە تىزىلدى، تەرتىپ بەلگىلەشكە قابىل ئەمەسمىز. مەكتەپلەرگە ئالاقىدار ئۇچۇرلار ئاساسلىقى توربەتلەردىن ئېلىندى، كەمچىل بولسا ئۆزۈر سورايمىز.

تۈركىيە-ئىستانبول ئۇنىۋېرسىتېتى ئۇرۇنلاشتۇرشىدا « سۇلتان ئابدۇلھەمىد زاماندىكى ئىسلامىي ئىلىملەر ۋە ئىلمىي تەرەققىياتلار » نامىدا خەلىقئارالىق دوكتۇر ئاسپىرانتلار ئىلمىي تەتقىقات مۇھاكىمە يىغىنى چاقىرغان بولۇپ، بۇ يىغىنغا دۇنيانىڭ ھەرقايسى جايلىرىدىن تەتقىقاتچىلار قاتناشقان ، ئۇيغۇرلار ئىچىدىن ئىستانبول ئۇنۋېرسىتېتىنىڭ ماگىستىر ئاسپىرانت ئوقۇغۇچىسى ۋە تەتقىقاتچىسى مۇھەممەد ئىمىن ئۇيغۇر قېرىندىشىمىز ئۈزىنىڭ «بېيجىڭ ھەمىيدىيە ئالىي بىلىم يۇرتى، ئۇنىڭ سىياسىي رۇلى ۋە كۈنىمىزگە قەدەر بېسىپ ئۆتكەن باسقۇچى» ناملىق تەتقىقاتى بىلەن قاتنىشىپ لىكسىيە سۆزلىدى .

تور ئۇچۇر تېخنىكىسىنىڭ تىز سۈرئەتتە تەرەققىي قىلىشىغا ئەگىشىپ، شەخسىي ئۇچۇرلارنى رەتلەش، توپلاش ۋە يەتكۈزۈش بارغانسېرى ئاسانلىشىپ كەتتى. توردا مال سېتىۋېلىش، پاراڭلىشىش، پوچتا يوللانمىسى يوللاش، ماتېرىياللارنى بېسىش، كۆپەيتىش قاتارلىق ئىشلار ئىختىيارسىز ھالدا سىزنىڭ ئىسىم-فامىلىڭىز، كىملىك نومۇرىڭىز، تېلېفون نومۇرىڭىز، ئادرېسىڭىز قاتارلىق شەخسىي ئۇچۇرلىرىڭىزنى ئاشكارىلىۋېتىدۇ.

200 مىليون يىل ئىلگىرىكى ھاشاراتلارنىڭ رەڭگى قانداق؟ بۇنى پەقەت تەسەۋۋۇر قىلىشقىلا بولىدۇ، چۈنكى ۋاقىتنىڭ ئۆتۈشى بىلەن ئۇلارنىڭ ھېچقانداق ئىزناسى قالمىدى. ھالبۇكى، جۇڭگو، گېرمانىيە، ئەنگلىيە ئالىملىرى ھاشاراتلارنىڭ تاشقاتمىسىدىكى قۇرۇلما رەڭگە ئاساسەن، 200 مىليون يىل ئىلگىرىكى ھاشاراتلارنىڭ «ھەقىقىي رەڭگى» نى ئېچىپ بەردى. مۇناسىۋەتلىك تەتقىقات نەتىجىلىرى 4-ئاينىڭ 12-كۈنى ئامېرىكا «ئىلىم-پەن» ژۇرنىلىنىڭ بالا ژۇرنىلى «ئىلىم-پەن تەرەققىياتى» ژۇرنىلىدا ئېلان قىلىندى.

ئەستە قالدۇرۇش ۋاقىتنىڭ ئۆتۈشىگە ئەگىشىپ سۇسلىشىدۇ. بۇ نۇقتىنى ھەرقانداق ئادەم ئۆز تەجرىبىسىدىن بىلەلەيدۇ. ئۆگەنگەن نەرسىلەرنى ئېسىمىزدە پۇختا ساقلاش ئۈچۈن، دەل ۋاقتىدا تەكرار قىلىشىمىز كېرەك. شۇڭا، ئۆگىنىشنىڭ بىرقانچە ھالقىلىرى ئىچىدە «تەكرار قىلىش» ئىنتايىن مۇھىم. تەكرار قىلىش ئارقىلىق چۈشەنچىنى چوڭقۇرلاشتۇرغىلى، خاتىرىنى مۇستەھكەملىگىلى بولىدۇ.

ئامېرىكا ئالەم بوشلۇقى تورىنىڭ 3- ئاينىڭ 20- كۈنىدىكى خەۋىرىگە قارىغاندا، سەييارە «تۇتقۇچى» كېپلېر تېلېسكوپى «ئاخىرقى ئۆمۈر» يەنە يېڭى نەتىجە ياراتقان. يېقىندا ياپونىيە ئالىملىرى كېپلېر تېلېسكوپى تەكشۈرۈش نەتىجىسى ۋە يەر يۈزى كۆزىتىلگەن سانلىق مەلۇماتىدىن پايدىلىنىپ، قىزىل پەتەك يۇلتۇزنى بويلاپ ئايلىنىدىغان يېڭى 15 سەييارىنى بايقىغان، بۇلارنىڭ ئىچىدىكى بىر سەييارىنىڭ يۈزىدە سۇيۇق ھالەتتىكى سۇ بولۇشى مۇمكىن ئىكەن.