ختاي دۆلەت تەشۋىقاتى بولغان جۇڭگو ئۇيغۇر رادىئوسىنىڭ خەۋىرىگە قارىغاندا، ئاتالمىش شنجاڭدىن ئۈچ نەپەر يازغۇچى ياكى تەرجىمان ختاينىڭ داڭلىق «تۇلپار ئەدەبىيات مۇكاپاتى»غا ئېرىشكەن. ختاينىڭ مەزكۇر مۇكاپاتى ئاز سانلىق مىللەتلەرنىڭ ئەدەبىيات ساھەسدىكى ئاساسلىق مۇكاپاتلاردىن بىرى بولۇپ، ئۇيغۇرلارغا ئىجادى جەھەتتە ئىلھام بىرىشنى ئەمەس، ختاينىڭ ئەسەرلىرىنى تەرجىمە قىلىشقا ئىلھام بىرىش مەقسدىدە، تەرجىمان يۈسۈپ ئەيساغا […]
ختتاي تەشۋىقاتى
6-ئاينىڭ 19-كۈنى،بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى جەنۋەدە ختاينىڭ كىشلىك ھوقۇقى خاتىرسى مۇزاكىرە قىلىندى. ئۇيغۇرلارنىڭ قوللىغۇچىلىرى، دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتيى ختاينىڭ جىنايەتلىرىنى پاش قىلىپ ختاينى تەنقىد قىلدى. ئۇنداقتا ختاي بۇ ھەقتە نىمە دىدى؟ ختاينىڭ خەلق تورى مۇنداق خەۋەر قىلدى: ختاينىڭ بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتىنىڭ جەنۋەدىكى ئىش باشقارمىسى ۋە شىۋېيتسارىيەدىكى باشقا خەلقئارا تەشكىلاتلاردا دائىمىي تۇرۇشلۇق ۋەكىلى، […]
گۈلزار، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 28-فېۋرال ختاي تاشقى ئشلار مىنسترلىكى باياناتچىسى ئامېرىكىنىڭ ئۇيغۇر مەجبۇرى ئەمگىكى بىلەن چېتشلىق دەپ قاراپ، ئاۋدى، پورسچى قاتارلىق ماشنىلارنىڭ زاپچاسلىرىنى تۇتۇپ قىلىشىغا ئىنكاس قايتۇرۇپ مۇنداق دىدى: «شنجاڭدا مەجبۇرى ئەمگەك يوق. ئامېرىكا خەلقئارا قانۇنلارغا خىلاپ قىلمشلىرىغا باھانە ئىزلەپ، ساختا ئەيىپلەشلەردىن پايدىلانماقتا.بۇ ئاقىۋەتتە، ئامېرىكىنىڭ ئۆز مەنپەئىتىگە زىيان سالىدۇ.» يېڭى يىل […]
ئەركىنجان، ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى، 18-فېۋرال ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى تەكشۈرۈپ ئېنىقلىغان ماتېرىيالغا ئاساسلانغاندا، ختاي يۈننەن ئۆلكىسى يۈشى توڭخەي ناھىيسى ناجىياڭ مەسچىتى ئالدىغا ختاي كومپارتىيىسىنىڭ تەشۋىقات لەۋھەلىرىنى ئاسقان بولۇپ، مەسچىت ئاممىسىغا ختاي كومپارتىيىسىگە ئەگىشىپ مېڭىش تەشۋىق قىلىنغان. مەزكۇر لەۋھەلەردە «پارتىيىنىڭ سۆزىنى ئئاڭلايمىز»، «پارتىيىگە مىننەتدارلىق بىلدۈرىمىز»، «پارتىيىگە ئەگىشىپ ماڭىمىز» دېگەن سۆزلەر ختايچە يېزىلغان. ختاي ھۆكۈمىتىنىڭ […]
تۇرسۇنجان، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 8-فېۋرال نيۇيورك پوچتىسى خەۋىرىگە ئاساسلانغاندا، ئامېرىكىنىڭ داڭلىق تېخنىكا شركىتى مىكروسوفىت ئىزدەش قورالى بولغان بىڭ ( Bing)نىڭ ئامېرىكا ۋە ختايدىكى ئشلەتكۈچىلىرىگە ئۇيغۇرلار ھەققىدە ئوخشمىغان ئىزدەش نەتىجىسى كۆرسەتكەن. ئامېرىكىدىكى ئشلەتكۈچىلىرىگە ختاينىڭ ئۇيغۇرلارغا قاراتقان باستۇرۇش-قىرغىنچىلىق سياسەتلىرى ھەققىدىكى مەزمۇن، سۈرەتلەرنى كۆرسەتكەن بولسا، ختايدىكى ئشلەتكۈچىلىرىگە ئۇيغۇرلارنىڭ خوشال، كۈلگەن، ئوينىغان سۈرەتلىرىنى كۆرسەتكەن. ئۇيغۇر […]
2-فېۋرال، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى ئاتالمىش ئاپتونوم رايونلۇق 14 – نۆۋەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى 2 – يىغىنى 1 – ئاينىڭ 30 – كۈنى چۈشتىن بۇرۇن ئېچىلىدۇ، يىغىن مۇددىتى تۆت كۈن؛ سىياسىي كېڭەش ئاپتونوم رايونلۇق 13 – نۆۋەتلىك كومىتېتى 2 – يىغىنى 1 – ئاينىڭ 29 – كۈنى چۈشتىن بۇرۇن ئېچىلغان بولۇپ، ختاينىڭ بىلدۈرىشچە، […]
ئەركىنجان، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 2-فېۋرال نۆۋەتتە مۇستەملىكە ئاستىدىكى ئاتالمىش ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونى مەركىزى ئۈرۈمچىدە، ختاينىڭ ئاتالمىش مەشھۇر ئىككى ئومۇمى يېغىنى -خەلق قۇرۇلتىي ۋە سياسى كېڭەش يېغىنى ئىچىلىۋاتىدۇ. بۇ مەزگىلدە ختاي ھۆكۈمىتى غايەت زور تەشۋىقات كۈچىنى ئشقا سىلىپ، ختاي ئىچى ۋە سرتىغا ئۇيغۇرلارنىڭ پىكىر بىرىش، سۆز قىلىش ھوقۇقىنىڭ كەڭرى ئىكەنلىكىنى تەشۋىق قىلىۋاتىدۇ. […]
ئەركىنجان، ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى، 3-فېۋرال ختاي ھۆكۈمەت تەشۋىقات ۋاستىسى بولغان تەڭرىتاغ تورىينىڭ خەۋەر قىلىشچە، ئاتالمىش شىنجاڭ ساياھەت ۋە مەدەنىيەت يېغىنىدا ئاشكارىلىنىشىچە، ختاي ھۆكۈمىتى مۇستەملىكە ئاستىدىكى ئۇيغۇرستاندا 2023-يىلى جەمئى 5600 مەيدان تىجارەت خاراكتېرلىك كۆڭۈل ئئېچىش خاراكتېرلىك ئويۇن ، ۋاە 120 مەيدان سياسىي خاراكتېرلىك تىياتىر، مۇزىكا ۋە كونسېرت كېچىلىكى بار ئىكەن.بۇ ئويۇنلار ئىچىدە، […]
ئەركىنجان، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى،2-فېۋرال ئاتالمىش ئۇيغۇر ئاپتونوم رايوننىڭ مەركىزى ئۈرۈمچىدە ئېچىلىۋاتقان ئىككى ئومۇمى يېغىندا ختاي ئۆزىگە ئېتتپاقداش دۆلەتلەرنىڭ مۇخبىرلىرىغا ئىشكنى ئاچقان بولۇپ، ئۇلارنى تەشۋىقاتقا ئشلەتكەن. خىتاي خەلق تورى ۋە شنخۇۋا ئاگېنىتلىقىنىڭ خەۋەر قىلىشچە، ئۈرۈمچى شەھىرىنىڭ شەھەر باشلىقى ياقۇپ پەيزۇللا چەتئەل مۇخبىرلىرىنىڭ زىيارىتىنى قوبۇل قىلىپ، ئېچىۋىتىلگەن ۋە ئۆزىگە ئشىنىدىغان روھىنى نامايان قىلغان. […]
تاھىر ئىمىن ئۇيغۇرىئان ختاي ھۆكۈمىتى-بىر پارتىيىلىك دىكتاتۇرلۇق تۈزۈمدىكى ھۆكۈمەت يۈرگۈزۈش كۈچىنى ساقلاپ قىلىش ئۈچۈن، ھەر قانداق تۇيۇقسىز ۋەقە، ئاپەتنى ئۆزىنىڭ ھاكىمىيەت يۈرگۈزۈش ئىقتىدارى، ئوبرازى ئۈچۈن زىيانلىق دەپ قارايدۇ ۋە بار كۈچى بىلەن يۈز بېرىشنىڭ ئالدىنى ئالىدۇ ياكى يوشۇرىدۇ ياكى ساختا تەشۋىقات ئىلىپ بارىدۇ. ختاي ھۆكۈمىتى يۇقىرىدىن تۆۋەنگىچە بىر يۈرۈش ئاپەتكە […]
ختاي 2024-يىلىنى ئۇيغۇرلارغا قارشى غايەت زور پىلان بىلەن باشلىدى.بۇنىڭ ئىچىدە ساختا ئۇچۇر، پىروپاگاندا ئارقىلىق چەتئەلدىكى ئۇيغۇر تەشكىلاتلىرى ۋە غەرپ دۆلەتلىرى ئەيىپلەپ كىلىۋاتقان «ئۇيغۇر قىرغىنچىلىقى»نى ئىنكار قىلىش ۋە تەشۋىقات ۋە ئاممىۋى مۇناسۋەتتە پۈتۈنلەي ئۇتۇپ چىقىشتىن ئىبارەت. ختاي بۇنىڭ ئۈچۈن تۈرلۈك ۋاستىلەرنى، بايلىق مەنبەلىرىنى، ئۇچۇر قاناللىرىنى ئشلەتمەكتە. تەشۋىقات نۇقتسىدىن، ھەممە تىللاردا، جۈملىدىن […]
خىتاينىڭ ھەر يىلى چاغانلىق سەنئەت نۇمۇرلىرى پۈتۈن دۇنيادىكى ئەڭ كۆپ كۆرۈلىدىغان نەق مەيدان پىروگرامما بولۇپ، ختاي بۇ پىروگرامما ئارقىلىق پىروپاگاندا ئىلىپ بارىدۇ، ختاي تۇنجى قېتىم قەشقەرنى بۇ پىروگراممانىڭ 4 مۇھىم مەركىزى مەيدانى سۈپىتىدە تەشۋىق قىلىدۇ ۋە نۇمۇر تارقىتدۇ.ختاينىڭ مەقسدى ئاشكارا: ئۇيغۇر قىرغىنچىلىقىنى ئىنكار قىلىش ۋە دۇنياغا ئۇيغۇرلار خوشال دەپ تەشۋىق […]
ئەركىن ئۇيغۇر، 8-يانۋار، 2024-يىلى ئامېرىكا تاراتقۇلىرىدىن سى ب ئەس خەۋەرلىرى ئۆتكەن ھەپتە ختاي كومپارتىيسنىڭ مۇستەملىكە ئاستىدىكى ئۇيغۇرستاندا يېڭىدىن باشلىغان «شنجاڭنى يېڭى ماركىدا تونۇشتۇرۇش» ھەرىكىتى ھەققىدە قسقا ھۈججەتلىك فىلىم ئشلىگەن. مەزكۇر ھۈججەتلىك فىلىمدە، ختاينىڭ پۈتۈن دۇنيادا ختاينىڭ ئۇيغۇرلارغا ئىلىپ بىرىۋاتقان قىرغىنچىلىق سياسىتى ھەققىدىكى تەنقىدلىرىگە قارىماي، «شنجاڭ» ئۈچۈن يېپ-يېڭى بىر ئوبراز ياراتماقچى […]
ئەركىن ئۇيغۇر، 8-يانۋار، 2024-يىلى ئامېرىكا تاراتقۇلىرىدىن سى ب ئەس خەۋەرلىرى ئۆتكەن ھەپتە ختاي كومپارتىيسنىڭ مۇستەملىكە ئاستىدىكى ئۇيغۇرستاندا يېڭىدىن باشلىغان «شنجاڭنى يېڭى ماركىدا تونۇشتۇرۇش» ھەرىكىتى ھەققىدە قسقا ھۈججەتلىك فىلىم ئشلىگەن. مەزكۇر ھۈججەتلىك فىلىمدە، ختاينىڭ پۈتۈن دۇنيادا ختاينىڭ ئۇيغۇرلارغا ئىلىپ بىرىۋاتقان قىرغىنچىلىق سياسىتى ھەققىدىكى تەنقىدلىرىگە قارىماي، «شنجاڭ» ئۈچۈن يېپ-يېڭى بىر ئوبراز ياراتماقچى […]
ئەركىن،ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى، 27-دېكابىر ختاي مەركىزى تەشۋىقات منسترلىكىنىڭ تەشكىللىشى بىلەن «جۇڭگوچە زامانىۋىلاشتۇرۇش مۇساپىسىدە شىنجاڭنىڭ كىشىلىك ھوقۇق ئىشلىرىنىڭ يۇقىرى سۈپەتلىك تەرەققىياتىنى ئىلگىرى سۈرۈش» 2023-يىللىق نەزەرىيە مۇھاكىمە يىغىنى ۋە ھېكايىلەردىن بەھرىمەن بولۇش يىغىنى 12-ئاينىڭ 20–كۈنى شىنجاڭ ئۈرۈمچىدە ئۆتكۈزۈلگەن. يىغىن مەزگىلىدە، «شىنجاڭنىڭ كىشىلىك ھوقۇقنى قانۇنچىللىق جەھەتتىن كاپالەتلەندۈرۈش دوكلاتى» كۆك تاشلىق كىتاب رەسمىي ئېلان قىلىنغان. […]
مەرغۇبە، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 12-دىكابىر 9-دىكابىر كۈنى ئامېرىكا تاشقى ئشلار منسترلىكى ۋە(بەزى تاراتقۇلاردا ئامېرىكا دۆلەت مەھكىمىسى) ۋە ئامېرىكا مالىيە مىنىستىرلىقى ئىككى ختاي ئەمەلدارىنى ئادەمنى جازالاش تېزىملىكىگە كىرگۈزدى. ئامېرىكا دۆلەت زېمىنى بىخەتەرلىكى مىنىستىرلىقى ئامېرىكىنىڭ ئالاقىدار قانۇنىغا ئاساسەن ئۈچ ختاي كارخانىسىنى «ئۇيغۇرلارنى مەجبۇرىي ئەمگەككە سېلىشنىڭ ئالدىنى ئېلىش قانۇنى» ئەمەلىي گەۋدىسى تىزىملىكىگە كىرگۈزگەنلىكىنى جاكارلىدى. […]
تەييارلىغۇچى: ئەكرەمجان، 4-دېكابىر ختاينىڭ چوڭ تاراتقۇلىرىدىن 163 (ئاسان تور)نىڭ باش سەرلەۋھەسدە خەۋەر قىلىشچە، ختاي تاشقى ئشلار منسترلىكى باياناتچىسى ۋاڭ بىن بىن قىرغىنچىلىق ئاستىدىكى ئەركىنلىكى چەكلەنگەن ئۇيغۇر خەلقىنىڭ بىر ئەزاسى بولغان «دەرىجىدىن تاشقىرى چولپان» دىلرابانىڭ ئۇيغۇرچە كىيم كېيىپ ئۇسۇل ئويناۋاتقان رەسملىرىنى تارقاتقان. ۋاڭ بىن بىن مۇنداق يازغان:« دىلرابا جۇڭگو شنجاڭنىڭ كىيمىنى […]
ئەخمەتجان، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 1-دىكابىر ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقىنىڭ ئىگەللىشىچە، ختاي دائىرلىرى ئۇيغۇر قىرغىنچىلىقىغا قارشى خەلقئارالاشقان تەشۋىقاتىنى كۈچەيتىش ئۈچۈن ئۇيغۇر پېچاق مەدەنىيتى ۋە دارۋازلىق مەدەنىيتىنىڭ بۆشۈكى بولغان يېڭى ھېسار شەھىرىدە بۇ يىل نويابىردىن باشلاپ، كەچلىك بازار ئېچشقا يولغا قويغان. كەچلىك بازار-ئۇيغۇرلارنىڭ ھەر قانداق شەھەر-بازاردا يۈز يىللاردىن بىرى داۋاملاشتۇرۇپ كىلىۋاتقان ئەنئەنىلىرىدىن بىرى بولۇپ، بۇ […]
خىتاي ئاتالمىش «2022-يىللىق ئامېرىكىنىڭ كىشىلىك ھوقۇققا دەخلى-تەرۇز قىلىش دوكلاتى»نى ئېلان قىلدى
«تىك توك» ئىجرائىيە باش ئەمەلدارى ئۇيغۇر قىرغىنچىلىقى ھەققىدە سورالغان سوئالغا جاۋاب بېرىشنى رەت قىلدى