تەرجىمە قىلىپ ئىلان قىلغۇچى: ئۇيغۇر تەتقىقات ئېنۇستىتۇتى، 4-يانۋار خىتاينىڭ ئىسلام ھەمكارلىق تەشكىلاتىغا ئەزا دۆلەتلەرگە سالغان بىۋاسىتە مەبلىغى (FDI) مەزكۇر دۆلەتلەردىكى يۇقىرى قاتلام سىياسەتچىلەرنىڭ شەرقىي تۈركىستاندىكى ئۇيغۇر مۇسۇلمانلىرىغا قارشى ئېلىپ بېرىلىۋاتقان زۇلۇم ۋە ئادالەتسىزلىكنى ئەيىبلىشىگە توسقۇنلۇق قىلامدۇ؟ 3- ئاينىڭ 22- ۋە 23- كۈنلىرى پاكىستاندا ئىسلام ھەمكارلىق تەشكىلاتى (OIC) نىڭ 48- نۆۋەتلىك […]
دۇنيا
ئەركىن ئۇيغۇر، 8-يانۋار، 2024-يىلى ئامېرىكا تاراتقۇلىرىدىن سى ب ئەس خەۋەرلىرى ئۆتكەن ھەپتە ختاي كومپارتىيسنىڭ مۇستەملىكە ئاستىدىكى ئۇيغۇرستاندا يېڭىدىن باشلىغان «شنجاڭنى يېڭى ماركىدا تونۇشتۇرۇش» ھەرىكىتى ھەققىدە قسقا ھۈججەتلىك فىلىم ئشلىگەن. مەزكۇر ھۈججەتلىك فىلىمدە، ختاينىڭ پۈتۈن دۇنيادا ختاينىڭ ئۇيغۇرلارغا ئىلىپ بىرىۋاتقان قىرغىنچىلىق سياسىتى ھەققىدىكى تەنقىدلىرىگە قارىماي، «شنجاڭ» ئۈچۈن يېپ-يېڭى بىر ئوبراز ياراتماقچى […]
ئامېرىكا ئاخبارات ۋاستىلىرىنىڭ خەۋىرىگە قارىغاندا، 1-ئاينىڭ 3-كۈنى رۇسىيە بىلەن ئۇكرائىنا ئەسىرگە چۈشكەنلەرنى كەڭ كۆلەمدە ئالماشتۇردى، رۇسىيە دۆلەت مۇداپىئە مىنىستىرلىقى شۇ كۈنى مۇنداق دېدى: رۇسىيە ئارمىيەسىنىڭ ئەسىرگە چۈشكەن 248 نەپەر خادىمى ئۇكرائىنا كونتروللۇقىدىكى رايوندىن رۇسىيەگە قايتتى. ئۇكرائىنا تەرەپنىڭ بىلدۈرۈشىچە: بۇ ئىككى تەرەپ توقۇنۇش كەسكىنلەشكەندىن بۇيانقى ئەڭ چوڭ كۆلەملىك ئەسىر ئالماشتۇرۇش ھەرىكىتى […]
ئەركىن ئۇيغۇر،ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 5-يانۋار، 2024-يىلى 2023-يىلى ختاي كومپارتىيسى ۋەتىنىمىزدە ئۆز مەنپەئىتى ۋە ئوبرازى ئۈچۈن غايەت زور دىپلوماتىك پائالىيەتلەرنى ئىلىپ بارغان بىر يىل بولدى. ختاي ئاساسلىقى ئوتتۇرا ئاسيا، ئوتتۇرا شەرق، مۇسۇلمان ۋە ئەرەب دۆلەتلىرى، ئافرىقا دۆلەتلىرى ۋەكىللىرىدىن بولۇپ 30 قېتىمدىن ئارتۇق چوڭ دىپلوماتىك پائالىيەت ئۇيۇشتۇرغان. ئۇنداقتا ختاي 2023-يىلى مۇستەملىكە ئاستىدىكى ئۇيغۇرستاندا […]
ياپونىيە ئىشىكاۋا ناھىيەلىك ھۆكۈمەت ئېلان قىلغان سانلىق مەلۇماتقا كۆرسىتىلىشىچە، شۇ جاي ۋاقتى 1-ئاينىڭ 2-كۈنى سائەت 21 گىچە، نوتو يېرىم ئارىلىدىكى يەر تەۋرەشتە بۇ ناھىيەدىن 57 ئادەم ئۆلگەن. ئىستاتىستىكا قىلىنىشچە، ئىشكاۋا ناھىيەسىدىكى ئېغىر ئاپەت بولغان ۋاجىما شەھىرى ۋە سۇزۇ شەھىرىدە ئۆلگەنلەرنىڭ سانى ئەڭ كۆپ بولۇپ، ئايرىم ھالدا 24 ئادەم ۋە 22 […]
تۇرسۇنجان، ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى، 6-دىكابىر ئىتالىيەنىڭ ئايال باش منستىرى گېئورگىيە مىلونى يتەكچىلىكىدىكى ھۆكۈمەت بېجىڭغا ئىتالىيەنىڭ بۇ يىل ئاخىرىدىن باشلاپ، ختاينىڭ « بىر يول بىر بەلباغ»پىلانىدىن رەسمى چېكىنىدىغانلىقىنى ئۇقتۇرۇش قىلدى. ختاينىڭ « بىر يول بىر بەلباغ»پىلانى-ختاي دۆلەت رەئىسى شى جىن پىڭ 2013-يىلى ئىلان قىلغان يەرشارى ئېقتسادى تۈرى بولۇپ، ئاسيا، ئافرىقا، ياۋروپا بويلاپ، […]
ئەكرەم، ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى، 5-دېكابىر 5-دېكابىر كۈنى پىيوڭياڭدا ئانىلار ئۈچۈن ئۇيۇشتۇرۇلغان بىر پائالىيەتكە قاتناشقان كىم جۇڭئۇن سۆز قىلىپ، نوپۇسنىڭ ئازىيىپ كېتىشى دۆلىتىمىزنىڭ جىددى مەسلىسى، كۆپرەك بالىلىق بولۇش ھەر بىر ئۆينىڭ مۇھىم ۋەزىپىسى بولۇشى كىرەك دىگەن. بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتىنىڭ دوكلاتىغا ئاساسلانغاندا، 2023-يىلى شمالى كورىيە تۇغۇش نسبتى1.8 بولۇپ، بۇرۇنقىدىن تۆۋەنلەپ ماڭماقتا ئىكەن. كىم […]
بۈگۈنكى مالايسيا تور بېكىتىنىڭ خەۋەر قىلىشچە، مالايشىيا باش منستىر ئەنۋەر 26-چېسلا، مەزكۇر دۆلەتنىڭ 12-ئاينىڭ 1-كۈنىدىن باشلاپ، ختاي قاتارلىق دۆلەتلەردىن كەلگەن ساياھەتچىلەرگە 30 كۈن ئىچىدە ۋىزا كەچۈرۈم قىلىش تەدبىرىنى يولغا قويىدىغانلىقىنى بىلدۈرگەن. بۇ تەدبىر يولغا قويۇلغاندىن باشلاپ، مالايشىياغا ساياھەتكە بارىدىغان ختاي، سەئۇدى ئەرەبىستانى، تۈركىيە قاتارلىق دۆلەتلەردىكى ساياھەتچىلەرنىڭ چېگراغا كىرىش مۇددىتى 30 […]
تەييارلىغۇچى: ئەھمەتجان، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى 1-دېكابىر ئىراق-ختاي سودا ئۇيۇشمىسىنىڭ قۇرۇلۇش مۇراسىمى 11-ئاينىڭ 25-كۈنى ئىراق پايتەختى باغدادتا ئۆتكۈزۈلدى ختاي ئوتتۇرا شەرقتە داۋاملىق ئۆز تەسر كۈچىنى كېڭەيتمەكتە.ئېقتساد ۋە ئاتالمىش «تىچلىق دىپلوماتىيەسى»بۇنىڭ ئۈچۈن ئاساس ھازىرلىماقتا. ئىراق سودا مىنىستىرى قۇرەير، ختاينىڭ ئىراقتا تۇرۇشلۇق باش ئەلچىخانىسىنىڭ مەسلىھەتچىسى شۈ خەيفېڭ، ئىراق-ختاي سودا ئۇيۇشمىسىنىڭ باشلىقى ھەيدەر رۇبەيىر، ئىراق […]
ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى ئۈچۈن تەييارلىغۇچى ئەكرەم ئامېرىكا «دۆلەتلىك ئوبزور» ژۇرنىلى مايكىل بىرەنان ( MICHAEL BRENDAN DOUGHERTY )ئاپتورلۇقىدىكى ماقالىدا، يېقىندا پۇل-مۇئامىلە گېزىتى ئىلان قىلغان ختاينىڭ مەسجىدلەرنى كەڭ-كۆلەمدە ۋەيران قىلىشى ھەققىدىكى خەۋەر ۋە ئۇيغۇر قىرغىنچىلىقى ئارقا كۆرۈنۈش قىلىنغان بولۇپ، مۇسۇلمانلار دۇنياسنىڭ پەلەستىنلىكلەر ئۈچۈن كۆرسەتكەن ھەرىكەتلىرىنى ئۇيغۇرلار ئۈچۈن قىلمىغانلىقىنى تىلغا ئىلىپ مۇنداق دىگەن: «ختاي […]
(ئەسكەرتىش: بۇ خەۋەر تۈركىيەنىڭ ئاساسلىق تاراتقۇلىرىدا خەۋەر قىلىندى، مەنبەسى جۇمھۇرىيەت گېزىتى تور بېكىتى، بىز خەۋەرنىڭ باش تونۇشتۇرۇلۇشنى ئەينەن تەرجىمە قىلدۇق، ھىچقانداق تەھرىرلىمىدۇق، ئۆزگەرتمىدۇق، بۇ قانۇن لايىھەسنى رەت قىلغان ئاق پارتىيە ياكى مىللەتچى ھەرىكەت پارتىيسى بىلەنمۇ ھىچقانداق سياسى ياكى ئىقتىسادى ھەمكارلىق ياكى ئالاقىمىز يوقتۇر.) سائادەت پارتىيسى تەرىپىدىن ئوتتۇرىغا قويۇلغان تۈركىيەدىن ئسرائىلىيەگە […]
تۇرسۇنجان، ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى، 22-نويابىر كىشلىك ھوقۇق كۆزىتىش تەشكىلاتى چارشەنبە كۈنى ئىلان قىلغان«ختاينىڭ مۇسۇلمان رايونلىرىدا مەسجىدلەر چېقىلغان، ئۆزگەرتىلگەن، تاقالغان»ناملىق دوكلاتتا، ختاي ھۆكۈمىتىنىڭ 2020-يىلدىن بىرى، نېڭشيا ۋە گەنسۇدىكى مەسجىدلەرنى «مەسجىدلەرنى مۇستەھكەملەش»نامىدىكى ھەرىكەت ئاستىدا چېقىپ تاشلىغانلىقى يورۇتۇپ بىرىلگەن.دوكلاتتا،چېقىلغان ياكى ئۆزگەرتىلگەن مەسجىدلەرنىڭ 3تىن بىر قىسمىدىن كۆپ ئىكەنلىكى تىلغا ئىلىنغان. مەزكۇر دوكلاتنىڭ ئاپتورى-كىشلىك ھوقۇق كۆزىتىش […]
ئەكرەمجان، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 20-نويابىر ئارگىنتىنادا يېڭى پىرەزدىنتلىق سايلىمى ئاخىرلىشپ، ئوڭ قانات مىللەتچى خاۋىر مېلى ئۇتۇپ چىقتى. ئارگىنتىنا ئىغىر ئېقتسادى كىرىزس ئىچىدە بولۇپ، پۇل پاخاللىقى ۋە ئشسزلىق يۇقىرى، بۇ سولچىللارنىڭ قوللاشتىن ئايرىلىشنىڭ مۇھىم سەۋەبى دەپ قارالماقتا. سابىق ھۆكۈمەت ختاي بىلەن يېقىن بولۇپ، كۆپ تەنقىدگە ئۇچرىغان.ئەمما يېڭى پىرەزدىنت ئىلگىرى مۇنداق دىگەن: «ختايدا […]
ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى ئۇيغۇرچە بۆلۈم تەييارلىدى. خارۋارد، جورج ۋاشنگىتون، ختاي فۇدەن ۋە بېجىڭ ئۇنېۋىرستىتى قاتارلىق ئاكادىمىك ئورۇنلار بىرلىشپ ئورۇنلاشتۇرغان «ھەمكارلىق ۋە رىقابەت: ختاي ۋە ئامېرىكا » ناملىق چوڭ تېپتىكى مۇھاكىمە يېغىنىدا، بارلىق مۇتەخەسسلەر بىردەك ھالدا ختاينىڭ ئامېرىكىنىڭ دۇنيادىكى سياسى -دىپلوماتىك رەھبەرلىكى، تېخنىكا ئەۋەزللىكى ۋە تەرەققىياتى، ئېقتسادى دەرىجىدىن تاشقىرى كۈچ، ھەربى كۈچى […]
مەھمۇتجان، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى،20-نويابىر (ئەسكەرتىش: ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقىنىڭ بۇ ئەرەب -مۇسۇلمان دىپلوماتىيە منستىرلىرى ياكى بۇ خەۋەرنى ئىلان قىلغۇچى مېدىالار بىلەن ھىچقانداق ئالاقىسى يوق، ئۇلارنىڭ بېجىڭ زىيارىتىنى ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى ئەمەس، دۇنيا مېديالىرى ئاۋال خەۋەر قىلدى. نۇرغۇن خەۋەرلەردە ئشلىتىلگەن سۆز-جۈملىلەر ئەرەب ۋە مۇسۇلمان دۆلەتلىرىگە قارشى ناھايتى ئىغىر ۋە كەسكىن بولۇپ، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى تۆھمەت-ئۆسەك سۆزلەردىن […]
ئەكرەم، ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى، 21-نويابىر 1942-يىلى ئامېرىكا دۆلەت مەجلىسى ماقۇللىغان قانۇن لايىھەسى بويىچە، ھەر يىلى نويابىرنىڭ 4-پەيشەنبە كۈنى ئامېرىكىلىقلار «مىننەتدارلىق بايرىمى»نى تەبرىكلەيدۇ. ھەر يىلى مىننەتدارلىق بايرىمىدا، ئامېرىكىلىقلار ئوتتۇرا ھساب بىلەن 46 مىلىيون توخۇ يەيدۇ. بۇ يىل «ئەركىنلىك» ۋە « قوڭغۇراق » ئسملىك ئىككى توخۇ ئامېرىكىلىقلارنىڭ ئاشقازىنىدىن ئامان قالىدۇ. ئامېرىكا پىرەزدىنتى جوۋ […]
ئەكرەمجان، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 20-نويابىر ئارگىنتىنادا يېڭى پىرەزدىنتلىق سايلىمى ئاخىرلىشپ، ئوڭ قانات مىللەتچى خاۋىر مېلى ئۇتۇپ چىقتى. ئارگىنتىنا ئىغىر ئېقتسادى كىرىزس ئىچىدە بولۇپ، پۇل پاخاللىقى ۋە ئشسزلىق يۇقىرى، بۇ سولچىللارنىڭ قوللاشتىن ئايرىلىشنىڭ مۇھىم سەۋەبى دەپ قارالماقتا. سابىق ھۆكۈمەت ختاي بىلەن يېقىن بولۇپ، كۆپ تەنقىدگە ئۇچرىغان.ئەمما يېڭى پىرەزدىنت ئىلگىرى مۇنداق دىگەن: «ختايدا […]
ئەكرەم ئۇيغۇر ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 15-نويابىر 15-نويابىر كۈنى ئامېرىكا پىرەزدىنتى جوۋ بايدىن كالىفورنىيە سان فىرانسسكو شەھىرىدە ئۆتكۈزۈلىدىغان «ئاسيا تىچ ئوكيان ئېقتسادى ھەمكارلىق يېغىنى»دا 21 دۆلەت باشلىقنى كۈتۈۋالىدۇ.بۇ يېغىنغا ختاي دۆلەت رەئىسى شى جىن پىڭمۇ قاتنىشدۇ. ئۈچ كۈنلۈك يېغىن جەريانىدا جوۋ بايدىن بىلەن شى جىن پىڭ بىر قېتىم رەسمى سۆھبەتلىشدۇ. بۇ -ختاي […]
ئارمان ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى 2023-يىلى 16-نويابىر 15-نويابىر ئامېرىكا پرېزىدېنتى جو بايدىن سان فرانسىسكودا خىتاي رەئىسى شى جىنپىڭ بىلەن تۆت سائەتكە يېقىن يېپىق سۆھبەت ئېلىپ باردى. نۆۋەتتىكى ئامېرىكا-خىتاي مۇناسىۋەتلىرى يىرىكلەشكەن پەيتتە ئېلىپ بېرىلغان بۇ ئۇچرىشىش ۋەھالەنكى دۇنيا مېدىئالىرىنىڭ قىززىق نۇقتىسىدا ئايلاندى. ئىككى تەرەپ سۆھبىتىدە قانداق مەسىلىلەر مۇزاكىرە قىلىندى؟ نېمىلەر ھەل قىلىندى؟ بۇ […]
خەۋەر تەييارلىغۇچى: ئىھسان خەۋەر مەنبەسى: مەزكۇرنىڭ ئائىلە-تاۋابىئاتلىرى؛ ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 16-نويابىر تۈركىيە ئىستانبۇلدا قانۇنلۇق تىجارەت قىلىۋاتقان ئىلياس ئابلىكىم ،ئائىلىسى بىلەن بىرلىكتە ئالاھىدە ھەركەت ساقچىلىرىنىڭ ئۆيگە باستۇرۇپ كېرىشى بىلەن تۇتۇپ كېتىلگەن . بۇ كىشنىڭ ئۇرۇق-تۇققانلىرى «دۇنيانىڭ ھەرقايسى جايلىرىدا ھەركەت قىلىۋاتقان تەشكىلات، ۋە پائالىيەتلەرنىڭ قۇلدىن كىلىدىغان ئىمكانىيەتلەر بىلەن بۇ ئۇيغۇرلارنىڭ قۇيۇپ بېرىلىشى ئۈچۈن […]
