تۇرغۇنجان، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 21-نويابىر ياۋروپا ئۇيغۇر ئىنىستىتۇتىنىڭ 3-قېتىملىق خەلقئارالىق ئۇيغۇرشۇناسلىق يىغىنلىرى «خىتاي خەلق جۇمھۇرىيىتى مۇستەملىكىچىلىكى ۋە ئۇيغۇر رايونى» تېمىسىدا، بۇ ئاينىڭ 24 ۋە 25 -كۈنلىرى پىراگا شەھرىدە ئۆتكۈزۈلىدۇ. بۇ يېغىن-ياۋروپا ئۇيغۇر ئېنۇستىتۇتى، چېخ پەنلەر ئاكادېمىيەسى شەرقشۇناسلىق ئېنۇستىتۇتى،جەنۋە ئۇنېۋېرستىتى شەرقى ئاسيا بۆلۈمى قاتارلىق ئورۇنلار ھەمكارلىشپ ئورۇنلاشتۇرغان بولۇپ، بۇ« خەلقئارا ئۇيغۇرشۇناسلىق كونفىرانسى […]
سىياسەت
مەرغۇبە، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 21-نويابىر ئۇيغۇر كىشلىك ھوقۇق قۇرۇلۇشى (UHRP)تەتقىقاتچىسى پېتىر ئىرۋىن يتەكچىلىك قىلغان ئەڭ يېڭى تەتقىقات (دىئاسفورادىكى ئۇيغۇرلارنىڭ خەرىتىسى—Mapping the Uyghur Diaspora)ناملىق دوكلاتتا مۇھاجىرەتتىكى ئۇيغۇرلارنىڭ نوپۇسى ھەققىدە سانلىق مەلۇماتلار تەمىنلەنگەن. مۇھاجىرەتتىكى ئۇيغۇرلارنىڭ نوپۇسنى بىلىش-ئۇلارنىڭ ئانا تىلى ۋە مەدەنىيتنى ساقلاش تىرشچانلىقى ۋە ئۆز ۋەتىنى-خەلقى ئۈچۈن ئىلىپ بارغان ھەرىكەتلىرىنى چۈشنىش،ئىلگىرى سۈرۈشتە مۇھىم […]
ئەسكەرتىش: «مەزكۇر خەۋەر «شەرقىي تۈركىستان سۈرگۈندى ھۆكۈمىتى» سوسيال مېدىيا ھېساۋىدىن ئىلىندى.تەھرىرلەش، قوشۇش،ئىلىش ئىلىپ بىرىلمىدى» 2023 – يىلى 12 – نويابىر ۋاشىنگتون : شەرقىي تۈركىستان سۈرگۈندى ھۆكۈمىتى، شەرقىي تۈركىستان سۈرگۈندى پارلامېنتى بىلەن بىرلىكتە 9 – نۆۋەتلىك شەرقىي تۈركىستان ئالىي قۇرۇلتىيىنىڭ تاماملانغانلىقىنى ئىپتىخارلىق ئىلكىدە ئېلان قىلدى. بۇ ئەھمىيەتلىك پائالىيەت 2023 – يىلى […]
تۇرسۇنجان، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى،15-نويابىر ئىككى كۈندىن بىرى، ئامېرىكا ئۇيغۇر بىرلەشمىسى، ئۇيغۇر كىشلىك ھوقۇق قۇرۇلۇشى، ئۇيغۇر ھەرىكىتى تەشكىلاتى ۋەكىللىرى باشقا تېبەت، خوڭكوڭلۇقلار بىلەن بىر سەپتە، ئۇيغۇر قىرغىنچىلىقىنىڭ بىرىنچى قول پىلانلىغۇچىسى، ختاي كومپارتىيسنىڭ باش كاتىۋى، دىكتاتۇر شى جىن پىڭغا قارشى نارازىلىق نامايىشى ئىلىپ بارماقتا. ئامېرىكا ئۇيغۇر بىرلەشمىسى رەئىسى ئەلفىدار ئىلتەبىر، ئۇيغۇر كىشلىك ھوقۇق […]
تەييارلىغۇچى: ئافراسياپ ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى نۆۋەتتە، ئامېرىكا پىرەزدىنتى جوۋ بايدىن دۇنيانىڭ ئاسيا تىچ ئوكيان رايونىدىن كەلگەن 21 دۆلەت رەھبىرىنى ئامېرىكىنىڭ غەربىدىكى كالىفورنيە شتاتى تەرەققىيات شەھىرى ھسابلانغان سان فىرانسكو شەھىرىدە كۈتۈۋالىدۇ. يېغىن داۋامىدا، ساھىپخان جوۋ بايدىن شى جىن پىڭ بىلەن قوشۇمچە يېغىن سۆھبىتى (Side Line Meeting )ئۇچرىششدا بولىدۇ. ئۇنداقتا ئاسيا تىچ ئوكيان […]
تۇرسۇنجان، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 14-نويابىر (ئۇيغۇرچە خەۋەرلەر ئۈچۈن تور بېكىتىمىزنى زىيارەت قىلىڭ:www.uyghur.news) ئامېرىكىدىكى چوڭ كىشلىك ھوقۇق تەشكىلاتى بىلەن «كىشلىك ھوقۇقنى كۆزىتىش تەشكىلاتى» بايدىن بىلەن شى جىن پىڭ كۆرۈشۈش ئالدىدا، بايانات ئىلان قىلىپ، بايدىننى شى جىن پىڭغا ئۇيغۇر مەھبۇسلارنى قويۇپ بىرىشكە بېسم چۈشۈرۈشكە چاقىرىق قىلدى.مەزكۇر تەشكىلاتنىڭ ئاسيا بۆلۈمى دېرىكتورى ئىلانىيە پىرسون: « […]
ئامېرىكا ئاۋام پالاتاسى ختاي كومپارتىيسى بىلەن رىقابەتلىشش ئالاھىدە كومېتىتى باشلىقى گاللاگىر ۋە باشقا پارلامىنىت ئەزالىرى پىرەزدىنت بايدىنغا خەت يېزىپ، شى جىن پىڭغا دۆلەت بېخەتەرلىكى، ئۇيغۇر قىرغىنچىلىقى مەسلىسدە بېسم چۈشۈرۈشنى تەلەپ قىلدى. ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى خەلقئارا قانىلى (ئۇيغۇر تايمىز):https://uyghurtimes.com/select-committee-issues-demands-to-xi-jinping-ahead-of-president-bidens-meeting/
تۇرسۇنجان، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 9-نويابىر لېتۋانىيە ۋىلنىيۇس شەھىرىدە ئۈچ كۈن داۋام قىلغان «دۇنيا ئەركىنلىك قۇرۇلتىي» تۇنجى نۆۋەتلىك چوڭ قۇرۇلتىينى ئاچتى.56 دۆلەتتىن كەلگەن 200 دىن ئارتۇق دىموكراتىيە ۋە كىشلىك ھوقۇق ھېمايىچىلىرى 34 كىشلىك رايون خاراكترلىك رەھبەرلىك ۋە ستىراتىگىيە كوللىكتىۋي سايلاپ چىقتى. دولقۇن ئەيسا ۋە ئۆركەش دۆلەت ئاسيا تىچ ئوكيان رايونىغا ۋاكالىتەن رەھبەرلىك […]
ئۇيغۇر ئاگىنىتلىقى،7-نويابىر 11-ئاينىڭ 6-كۇنى لىتۋانىيە پايتەختى. ۋىلنىئۇسدا 55 دۆلەتتىن كەلگەن 300’گە يىقىن ۋەكىللەرنىڭ قاتنىشىشى بىلەن باشلىغان دۇنيا ئەركىنلىك قۇرۇلتىينڭ يىللىق ئۇمۇمىي يېغىنى داۋاملىشىۋاتىدۇ. بۇ ھەقتە ئۆمەر قانات ئەپەندى مۇنداق دىگەن: » لىتۋانىيە تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىگىنىڭ ھەمكارلىقىدا ئۆتكۈزۈلىۋاتقان يېغىنغا قاتناشقان ئۇيغۇر ۋەكىللەر، ئۇيغۇر ئىرقىي قىرغىنچىلىغى مەسىلىسىنى يېغىننىڭ كۈنتەرتىۋىگە كىرگۇزدى. بۇ يېغىننىڭ […]
ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى ئۇيغۇرچە قانىلى 2023-يىلى 30-ۋە 31-ئۆكتەبىر كۈنلىرى دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىينىڭ تەشكىللىشى، ياپونىيە ئۇيغۇر جەمئىيتىنىڭ ساھىپخانلىقى، ياپونيە پارلامنىتىنىڭ قوللىشى بىلەن توكيودا «ئۇيغۇر خەلقئارا مۇنبىرى» پارلامنىت ئەزالىرى ئۇچرىشىشى چوڭ يېغىنى ئۆتكۈزۈلدى.مەزكۇر يېغىن ھەققىدە ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى خەلقئارا بۆلۈم تىل قاناللىرى ۋە ئۇيغۇرچە قانىلى خەۋەر ئىلان قىلدى.مەزكۇر يېغىن ھەققىدە تېخىمۇ تەپسلى مەلۇماتقا ئىگە […]
تۇرغۇنجان، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 1-نويابىر (ئەسكەرتىش: مەزكۇر خەۋەرنىڭ ئسلام ئۆچمەنلىكى، يەھۇدى ئۆچمەنلىكى، ئامېرىكا ئۆچمەنلىكى، تۈركىيە ئۆچمەنلىكى بىلەن ھىچقانداق ئالاقىسى يوق، تۆھمەت -قارىلاش قوبۇل قىلىنمايدۇ.) ئامېرىكىدىكى كۆزگە كۆرۈنگەن سياسى پائالىيەتچى سالىھ خۇدايار ئامېرىكىنىڭ كونسرۋاتىپ تاراتقۇلىرىدىن بىرى خەۋەرلەر ھەپتىلىكىگە زىيارەت بىرىپ، ئۇيغۇرلار قوللاشقا ئېرىشسە، مۇستەقىللىقنى قولغا كەلتۈرەلەيدىغانلىقىنى بىلدۈرگەن. خەۋەردە مۇنداق دېيىلگەن: «شەرقىي تۈركىستان […]
ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى ئۇيغۇرچە بۆلۈمى، 1-نويابىر دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىي ياپونيەنىڭ توكيو شەھىرىدە ئۆتكۈزگەن «ئۇيغۇر خەلقئارا مۇنىبرى»پارلامىنت ئەزالىرى ئارا ئۇچرىششدا، دۇنيانىڭ ھەر قايسى جايلىرىدىن كەلگەن پارلامىنىت ئەزالىرىدىن باشقا، ئالىملار ۋە زىياليلارمۇ كۆپلەپ قاتناشقان. بۇلار ئىچىدە تۈرك مىللەتلىرىدىن بولغان ئۆزبەك زىيالى كامالىدىن رابىموۋمۇ بار بولۇپ، ئۇ ئالاقىدار سۆھبەتلەردە مەخسۇس سۆز قىلغاندىن باشقا، يىغىن […]
(مەزكۇر خەۋەرنىڭ ئسلام ئۆچمەنلىكى بىلەن ھىچقانداق ئالاقىسى يوق) مۇھسن، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 30-ئۆكتەبىر يېقىندا تېۋىتتر (Twitter) ( ھازىرقى ئسمى ئەكىس ( X)) دا تارقالغان بىر پارچە رەسم كۈچلۈك تەسر قوزغىدى. مەزكۇر رەسىمدە، مۇسۇلمان دۆلەتلىرىنىڭ ئۇيغۇرلارنىڭ ئاھۇ-زارىغا پەرۋا قىلماي، پەلەستن تەرەپتىلا تۇرغانلىقى ئەكس ئەتتۈرۈلگەن بولۇپ، بۈگۈنكى دۇنيادىكى سياسى رىئاللىقنى نامايەن قىلغان. پەقەت […]
ۇرسۇنجان، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 28-ئۆكتەبىر ۋاشنگىتوندا جايلاشقان ئۇيغۇر كىشلىك ھوقۇق قۇرۇلۇشى ئىجرائىيە دىرىكتورى، دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىي ئىجرائىيە رەئىسى ئۆمەر قانات ئەپەندى ئامېرىكىنىڭ داڭلىق «دىپلومات»سياسى ژۇرنىلىدا ئوبزور ئىلان قىلىپ، بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى باش كاتىۋى ئانتونيۇ گۇتەررەسنى ختاينىڭ ئۇيغۇرلارغا قاراتقان ئىرقى قىرغىنچىلىقىغا قارشى ھەرىكەت قوللىنىشقا چاقىردى. ئۆمەر قانات ئوبزوردا، ب د ت باش […]
تۇرسۇنجان، ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى، 25-ئۆكتەبىر دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىي رەئىسى دولقۇن ئەيسا ئەپەندى دىئاسفورادىكى خەلقنى ئۇيغۇر مىللى مەنپەئىتىنى بىرىنچى ئورۇنغا قويۇشقا چاقىردى. ئۇ مۇنداق دىدى: ئۇيغۇرلار بىر ئادالەتلىك مىللەت، ھەر قانداق زۇلۇمغا ئۇچرىغۇچىغا ھسداشلىق قىلىدۇ. نۆۋەتتىكى دۇنيا ۋەزىيتىگە قارساق، دۇنيادىكى ھەر قانداق مىللەت ۋە دۆلەت ئۈچۈن ئۆزىنىڭ مەنپەئىتى بىرىنچى ئورۇندا ىز تۇرىدۇ، […]
تۇرسۇنجان، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 27-ئۆكتەبىر ختاي تاشقى ئىشلار منسترى ۋاڭيى ئامېرىكىغا قىلغان زىيارىتى ئەسناسدا، ئۇيغۇر كىشلىك ھوقۇق قۇرۇلۇشى ۋە ئامېرىكا ئۇيغۇر بىرلەشمىسى -ئامېرىكا دۆلەت مەجلىسى ختاي كومپارتىيسى بىلەن رىقابەتلىشىش كومېتىتى رەئىسى گاللاگىر ۋە دۆلەت مەجلىسى ختاي ئىشلىرى مەمۇرى كومېتىتى باشلىقى سمىس قاتارلىقلار بىلەن كۆرۈشۈپ، ختاينىڭ مەزكۇر زىيارىتىگە بولغان نارازىلىقى ۋە ئامېرىكا […]
ئارمان ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى 2023-يىلى 25-ئۆكتەبىر فىرانسىيەدىكى نوپۇزلۇق مەتبۇئات «دۇنيا گېزىتى» سەيشەنبە كۈنى « تېررورلۇق كەيپىياتى سۇسلاشتى، ئەمما باستۇرۇش ۋە قورقۇنچ يەنىلا مەۋجۇت» تېمىسىدىكى چوڭ ھەجىملىك ماقالىسىنى ئېلان قىلغان.. مەزكۇر ماقالىنى پۈتتۈرۈش ئۈچۈن قەشقەر، خوتەن قاتارلىق جايلارنى زىيارەت قىلغان «دۇنيا گېزىتى» مۇخبىرى فخېدېغىك لۆمەتخ Frédéric Lemaître ماقالىسىنى مۇنداق باشلايدۇ: « مەلۇم […]
ئابدۇۋەلى ئايۇپ ھەر قېتىم دۇنيادا بىر ئۇرۇش يۈز بەرسە مۇھاجىرەتتە كىشىلەر تەبىئىي ھالدا ئۆز مىللىتىدىن كەمسىنىدۇ، ئۆزىنى كەمستىش، قامچىلاش، سۆكۈشلەر ئېقىمغا ئايلىنىدۇ. بەزىلەر ئۇرۇشتا غالىپ دەپ قارىغان تەرەپنى كۆپتۈرۈپ ئۇيغۇرلارنى ئۇلاردىن ئۆگەنمەسلىك، ئۇلاردەك بولالماسلىق، قەھرىمانلىقتا ئۇلارغا تەڭلىشەلمەسلىك بىلەن ئەيىپلەيدۇ. 2021-يىلى ئامېرىكا ئافغانىستاندىن چېكىنگەندە كىشىلەر ئۇيغۇرلارنى تالىبانلاردەك باتۇرانە جىھات قىلماسلىقتا ئەيىپلىدى. […]
18-ئۆكتەبىر كۈنى 51 غەرپ ۋە دىموكراتىك دۆلەتلەر ختاينىڭ ئۇيغۇرلارغا قاراتقان باستۇرمىچى سياسەتلىرىنى توختىتىشقا چاقىرىق قىلغاندىن كىين، پەلەستىننى ئۆز ئىچىگە ئالغان كۆپچىلىكى مۇسۇلمان ۋە ئەرەب دۆلەتلىرىدىن تەشكىل تاپقان 72 دۆلەت بىرلەشمە بايانات ئىلان قىلدى. بايانات ختاينىڭ ئۇيغۇر قىرغىنچىلىقىنى ئاقلاش، ختاينىڭ كىشلىك ھوقۇقىنى ھېمايە قىلىش ۋە قوللاش ، «ئۇيغۇرلار ياخشى كۈن كۆرىۋاتىدۇ، […]
ئامېرىكىدا تۇرۇشلۇق تونۇلغان ئۇيغۇر سياسى پائالىيەتچى سالىھ خۇدايار 8-ئۆكتەبىر تېۋىتتردا ئىنگىلىزچە بايانات ئىلان قىلىپ مۇنداق دىدى: «بەزى ئۇيغۇرلاردىن پەرقلىق ھالدا، مەن ختاي ۋە ئىراننىڭ قوللىشىغا ئېرىشكەن خاماسنىڭ غالجىرلىقىغا قارشى ئسرائىلىيە بىلەن بىر سەپتە تۇرىمەن. ختاي پەلەستىننى قوللاۋاتقان بىر پەيتتە، شەرقى تۈركستاننى بېسۋىلىشنى، رەھمسزلەرچە قىرغىنچىلىقىنى داۋاملاشتۇرماقتا. باشقا نۇرغۇن مۇسۇلمان دۆلەتلەرگە ئوخشاش، […]
