مەنبەسى: ئۇيغۇر تەتقىقات مەركىزى ئۇيغۇر تەتقىقات مەركىزى ئۆتكەن يىلدىن بېرى ئىشلەۋاتقان «خىتاينىڭ ئوتتۇرا ئاسىياغا سىڭىپ كىرىشى» ناملىق دوكلات بۈگۈن ئېلان قىلىندى. بۇ دوكلاتتا خىتاينىڭ يەرشارىۋى ئەھمىيىتى ئېشىۋاتقان ئوتتۇرا ئاسىياغا ئىسىتراتېگىيەلىك سىڭىپ كىرىشىنى ئانالىز قىلىنىدۇ. دوكلات شاڭخەي ھەمكارلىق تەشكىلاتى ۋە خىتاينىڭ بۇ رايونغا سىڭىپ كىرىشىنىڭ ئاساسى بولغان بىر بەلۋاغ بىر يول […]
دۇنيا
مەرھابا، ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى، 20-فېۋرال رويتىرىس ئاگېنتلىقىنىڭ تۈركىيىنىڭ ھۆكۈمەت تاراتقۇسى بولغان ئانادولۇ ئاگېنتلىقى خەۋىرى ئاساسىدا خەۋەر قىلىشچە، تۈركىيە ھۆكۈمىتى 6 نەپەر شەخسنى تۈركىيەدە كۆزگە كۆرۈنگەن ئۇيغۇر شەخسلەر ۋە تەشكىلاتلار، ئۇلارنىڭ ئش-ھەرىكەتلىرى ۋە مۇناسىۋەتلىرىنى ختاينىڭ جاسۇسلۇق ئورگىنىغا تەمىنلىگەنلىكى بىلەن قولغا ئالغان. يەنە بىر شەخس قېچىپ كەتكەن بولۇپ، ساقچىلار ئۇنىڭ ئىز-دىرىكىنى قىلماقتا ئىكەن.تۈركىيە […]
مەرھابا، ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى18-فېۋرال ئامېرىكا دۆلەت مەجلىسى توم لەنتوس كىشىلىك ھوقۇقى كومېسيەسى ئۇيۇشتۇرغان «دۆلەت ھالقىغان باستۇرۇش ۋە ئامېرىكىنىڭ ئىنكاسى»ناملىق گۇۋاھلىق بېرىش يېغىنىدا ئامېرىكىدىكى ھەر قايسى دىكتاتۇرا دۆلەتلەرنىڭ ھۇجۇم نىشانى بولۇۋاتقان ئېزىلگۈچى مىللەت ۋە باستۇرىلىۋاتقان خەلقلەرنىڭ ۋەكىللىرى گۇۋاھلىق بېرىشكە تەكلىپ قىلىنغان.مەزكۇر گۇۋاھلىق بېرىش يېغىنغا ئامېرىكا ئۇيغۇر بىرلەشمىسىنىڭ رەئىسى ئەلفىدار ئابلىكىم ئىلتەبىر خانىم […]
ئەركىنجان، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 15-فېۋرال ئامېرىكا ئاۋام پالاتاسى، جۇمھۇرىيەتچىلەر پارتىيسى ئەزاسى ياڭ كىم بىلەن دىموكراتلار پارتىيسى ئەزاسى ئامى بىرا بىرلىكتە تەكلىپ سۇنغان «ئۇيغۇر سياسى ھەرىكىتى قانۇنى 2766» (Uyghur Policy Act (H.R.2766))نى مۇتلەق كۆپ سانلىق 414 ئاۋاز بىلەن ماقۇللىدى. مەزكۇر قانۇن لايىھەسى ئامېرىكا تاشقى ئشلار منسترلىكىنىڭ ئۇيغۇرلارغا ئالاقىدار بىر ماسلاشتۇرغۇچى تەيىنلەپ، ئامېرىكا […]
ئەركىنجان، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 12-فېۋرال جوۋ بايدىن ئۆز ئوغلى ھانتىر بايدىننىڭ ختايدىكى سودا مۇناسۋىتى سەۋەبلىك، جۇمھۇرىيەتچىلەر پارتىيىسى تەرىپىدىن تەنقىدكە ئۇچراپ كەلگەن ئىدى، ئەمما ختاينىڭ ئامېرىكىدىكى ئەڭ چوڭ تەسىر كۈچىنىڭ سىمۋولى بولغان ئىېجتىمائى ئالاقە ۋاستىسى بولغان تىك توكتا ھۆكۈمەت ھېساباتى ئاچتى. تىك توك-ئامېرىكىدا ئەڭ كۆپ ئىشلەتكۈچىسى بار بولغان، تەسىر كۈچى ئەڭ زور […]
ئەركىنجان، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 12-فېۋرال جوۋ بايدىن ئۆز ئوغلى ھانتىر بايدىننىڭ ختايدىكى سودا مۇناسۋىتى سەۋەبلىك، جۇمھۇرىيەتچىلەر پارتىيىسى تەرىپىدىن تەنقىدكە ئۇچراپ كەلگەن ئىدى، ئەمما ختاينىڭ ئامېرىكىدىكى ئەڭ چوڭ تەسىر كۈچىنىڭ سىمۋولى بولغان ئىېجتىمائى ئالاقە ۋاستىسى بولغان تىك توكتا ھۆكۈمەت ھېساباتى ئاچتى. تىك توك-ئامېرىكىدا ئەڭ كۆپ ئئىشلەتكۈچىسى بار بولغان، تەسىر كۈچى ئەڭ زور […]
تۇرسۇنجان، گۈزەلنۇر 9-فېۋرال، 2024-يىلى ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى گېرمانىيىنىڭ داڭلىق خېمىيە سانائىتى شېركىتى باسف 9-فېۋرال كۈنى بايانات ئىلان قىلىپ، ئۆزى كورلىغا مەبلەغ سالغان ئىككى شىركەت «BASF Markor Chemical Manufacturing (Xinjiang) Co., Ltd. and Markor Meiou Chemical (Xinjiang) Co., Ltd.» تىكى ئۆز پايچەكلىرىنى سېتىش باسقۇچلىرىنى تاماملانغانلىقىنى ئېلان قىلدى. باسف دۇنيادىكى ئەڭ چوڭ خېمىيە […]
2-فېۋرال، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى ئاتالمىش ئاپتونوم رايونلۇق 14 – نۆۋەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى 2 – يىغىنى 1 – ئاينىڭ 30 – كۈنى چۈشتىن بۇرۇن ئېچىلىدۇ، يىغىن مۇددىتى تۆت كۈن؛ سىياسىي كېڭەش ئاپتونوم رايونلۇق 13 – نۆۋەتلىك كومىتېتى 2 – يىغىنى 1 – ئاينىڭ 29 – كۈنى چۈشتىن بۇرۇن ئېچىلغان بولۇپ، ختاينىڭ بىلدۈرىشچە، […]
ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 29-يانۋار ختاي -ئاتالمىش شنجاڭنى يەر شارىلاشقان شەكىلدە دۇنياغا تەشۋىق قىلىش، ئۇيغۇر قىرغىنچىلىقىنى ئىنكار قىلىش ئۈچۈن بارلىق ئۇسۇللارنى ئشقا سالماقتا، ساياھەت ۋە سودا بۇنىڭ ئىچىدىكى مۇھىىم تاكىتىكلاردىن بىرى ھسابلىنىدۇ. ختاي دائىرلىرىنىڭ بىلدۈرىشچە، قەشقەردىن پاكىستان ئىسلامئابادقا ئۇچىدىغان خەلقئارا يولۇچى توشۇش نۆۋەتچى ئايروپىلانىنىڭ ئۇچۇشنى ئەسلىگە كەلتۈرۈش مۇراسىمى قەشقەر لەينىڭ خەلقئارا ئايروپورتىنىڭ […]
ئەركىنجان، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 30-يانۋار ئافغانستانغا ھۆكۆمرانلىق قىلىۋاتقان تالبان ھۆكۈمىتىنىڭ ختايغا ئەۋەتكەن باش ئەلچىسى بىلال كەرىمى ( Bilal Karimi) ختاي ھۆكۈمرانى شى جىن پىڭغا دىپلوماتىك خەت تاپشۇرۇپ، رەسمى دىپلوماتىك ئېتىراپنامىغا ئېرىشكەنلىكىنى دۇنياغا جاكارلىدى.ختاي ھۆكۈمىتى ھەتتا روسيە،ئىران قاتارلىق دۆلەتلەرمۇ ئېتىراپ قىلىشقا جۈرئەت قىلالمىغان تالىباننى تۇنجى بولۇپ ئاشكارا ئېتىراپ قىلدى.ئۆزگىچە يېرى شۇكى، تالىبان […]
سانائەت ۋە پەن-تېخنىكىدا ئۆزىنى قۇرىۋاتقان ئوتتۇرا ئاسيا دۆلەتلىرى ئېلىكتىرون مەھسۇلاتلىرى، قۇرۇلۇش ماتېرىياللىرى ۋە ماشنسدازلىق ساھەسىدە ختايغا ئىغىر دەرىجىدە تايانماقتا، مۇتەخەسسلەرنىڭ بىلدۈرىشچە، بۇ خىل تايىنىش خىلى ئۇزۇن داۋام قىلىدىكەن ختاي خەلق تورىنىڭ خەۋەر قىلىشچە، 1-ئاينىڭ 27-كۈنى، ئاتالمىش «شىنجاڭ» قورغاستا موتسىكلىتنى زاۋۇتتىن چىقىرىش مۇراسىمى ئۆتكۈزۈلگەن بولۇپ، بۇ مەزكۇر ئاپتونوم رايوننىڭ ئوتتۇرا ئاسىيا بازارلىرىغا […]
ئامېرىكا خەلقى شۇنى بىلىشى كىرەككى، ختاينىڭ ئامېرىكىغا كۆرستىۋاتقان دۈشمەنلىكى -ئىككى پارتىيەنىڭ سياسى توقۇنۇش مەسلىسى ئەمەس، تەرەپ تۇتىدىغان مەسلە ئەمەس، ئۇ پۈتۈنلەي يادرولۇق مەسلە.مەن بايدىن ھۆكۈمىتىنىڭ نۇرغۇن ئشلار سياسىتنى تەنقىد قىلىپ كەلدىم. بىراق بايدىن ھۆكۈمىتىنڭ ختايغا تاقابىل تۇرۇشتا داۋاملاشتۇرىۋاتقان سياسىتىنى مەن قوللىدىم ۋە زوقلاندىم، مەن ھەمىشە ئشنىمەنكى، بىز ختايغا قارشى تېخىمۇ […]
ئەركىنجان، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 30-يانۋار ئافغانستانغا ھۆكۆمرانلىق قىلىۋاتقان تالبان ھۆكۈمىتىنىڭ ختايغا ئەۋەتكەن باش ئەلچىسى بىلال كەرىمى ( Bilal Karimi) ختاي ھۆكۈمرانى شى جىن پىڭغا دىپلوماتىك خەت تاپشۇرۇپ، رەسمى دىپلوماتىك ئېتىراپنامىغا ئېرىشكەنلىكىنى دۇنياغا جاكارلىدى.ختاي ھۆكۈمىتى ھەتتا روسيە،ئىران قاتارلىق دۆلەتلەرمۇ ئېتىراپ قىلىشقا جۈرئەت قىلالمىغان تالىباننى تۇنجى بولۇپ ئاشكارا ئېتىراپ قىلدى.ئۆزگىچە يېرى شۇكى، تالىبان […]
29-يانۋار ئامېرىكا دېڭىز ئارمىيسنىڭ سابىق ئادمىرالى، ناتو دىڭىز ئارمىيسى قوماندانى US Navy Adm. James Stavridis ئامېرىكىنىڭ سودا خەۋەردارى ناملىق خەۋەر ئورنىغا مۇنداق دىگەن: ئامېرىكا ختاي بىلەن دىڭىزدا ئۇرۇش قىلىشقا ھازىرلىنىش ئۈچۈن كۆپرەك ئۇرۇش كېمىسى ستىۋىلىشى كىرەك. بىزنىڭ سۈپىتىمىز ياخشى، ئەمما ختايدا 355 دانە دىڭىز ئۇرۇشى كېمىسى بار، بۇ بىزنىڭكىدىن كۆپ.» […]
29-يانۋار ئىران كونتىرۇللۇقىدىكى خوسيلار ئالدىنقى كۈنى ئامېرىكىنىڭ ئىئوردانىيەدىكى ھەربى بازىسغا ھۇجۇم قىلىپ ئۈچ ئامېرىكا ئەسكىرىنى ئۆلتۈرگەندىن كىين، ئامېرىكىدا ئىرانقا قارشى قايتۇرما زەربە بىرىش سادالىرى كۈچەيمەكتە. ئىران جۇمھۇرىيەتچى مۇھاپىزەت ئارمىيىسنىڭ ئادمىرالى ھەبىبۇللا سەييابى مۇنداق دىگەن: ئىران ئارمىيسى غەرپ بىلەن ئۇرۇش قىلىشقا تارىختىكى ھەر قانداق ۋاقىتقا قارىغاندا ئەڭ ياخشى ھازىرلانغان.بىز دۆلىتىمىزنى قوغداشقا […]
«ختاي خەلقئارا جىنايى ئشلار سوتىنىڭ جەنۇبى ئافرىقىنىڭ ئسرائىلىيەگە قارشى ئوتتۇرىغا قويغان «ئىرقى قىرغىنچىلىق» ھەققىدىكى بۇيرۇقىنىڭ ئۈنۈملۈك ئىجرا قىلىنىشنى ئۈمىد قىلىدۇ.» https://x.com/MFA_China/status/1751955164632854822?s=20
شەۋكەت مىرزىيايېف-ئۆزبېكستان پىرەزدىنتى، ئۆزبەكستان قوراللىق كۈچلىرى (Armed Forces of Uzbekistan )نىڭ باش قوماندانى.ئۇ 2003-يىلدىن 2016-يېلغىچە باش ۋەزىر (باش منستىر )بولغان. شەۋكەت مىرزىيايېف، 66 ياش. 1957-يىل 7-ئاينىڭ 24-كۈنى جىزاقتا تۇغۇلغان. 1981-يىلى تاشكەنت يېزا ئىگىلىك-سۇچىلىق ماشىنىسازلىق قۇرۇلۇشى ئىنۇستىتۇتىنىڭ ماشىنىسازلىق قۇرۇلۇشى كەسپىنى پۈتتۈرگەن، تېخنىكا ئىلمى بويىچە دوكتور كاندىداتى. 1981-يىلدىن 1990-يىلغىچە تاشكەنت يېزا […]
ئامېرىكانىڭ ب د ت كىشلىك ھوقۇق كېڭىشدىكى دائىمى ۋەكىلى باش ئەلچى مېشەل تايلور تېۋىتتردا ئامېرىكا ھۆكۈمىتىنىڭ ب د ت دا ختاينىڭ ئۇيغۇرلارغا قاراتقان جىنايەتلىرىنى تەنقىد قىلىدىغان باياناتنى ئۇيغۇر تىلىدا ئىلان قىلغان. تۆۋەندىكىسى مەزكۇر باياناتنىڭ ئەينەن ئۇيغۇرچە نۇسخسى ۋە ئەينەن لايىھسى: تولۇق باياناتىمىزنى بۈگۈنكى ئۇيغۇرچە #خىتاينى ئۇنىۋىرسال قەرەللىك تەكشۈرۈش تىن ئوقۇڭ. […]
ئەركىنجان، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 22-يانۋار. 22-يانۋار ختاينىڭ ھەر قايسى ئۆلكىلىرىنىڭ ئالاقىدار رەھبەرلىرى ۋە چوڭ شركەتلىرى-ئۈرۈمچىگە جەم بولۇپ، ئۆزبەكستاندىن كەلگەن سياسى ۋە ئېقتسادى ئەربابلار بىلەن كۆپ ساھەدە ھەمكارلىق مۇزاكىرە قىلدى ۋە توختام ئىمزالىدى. ختاي ئوتتۇرا ئاسيادىكى ئۇيغۇرلارغا مەدەنىيەت ۋە تىل جەھەتتە ئەڭ يېقىن بولغان ئۆزبەكستان بىلەن ئاخىر ئۆزىدىن ئايرىلالمايدىغان، ھەممە ساھەدە مەنپەئىتى […]
ئىسلاندىيەنىڭ غەربىي جەنۇبىدىكى رېيكيانېس يېرىم ئارىلى گرېنداۋىك بازىرى ئەتراپىدا 14-يانۋار يانار تاغ پارتلىدى. بۇ 2023-يىل 12-ئايدىن بۇيان بۇ رايوندىكى ئىككىنچى قېتىملىق يانار تاغ پارتلاش ھېسابلىنىدۇ. ئىسلاندىيە ھۆكۈمىتىنىڭ تور بېكىتىدە ئېلان قىلىنغان خەۋەردە مۇنداق دېيىلدى: يانار تاغ 14-چېسلا ئەتىگەندە پارتلىدى. بۇ قېتىمقى پارتلاش يانار تاغ يېرىقنىڭ پارتلىشى، ئادەتتە چوڭ يانار تاغ […]