ﺑﯜﮔﯜﻥ، ﻳﻪﻧﻰ 17 – ﺋﺎﯞﻏﯘﺳﺖ ﺑﻮﻟﺴﺎ ﭘﯜﺗﯜﻥ ﺷﻪﺭﻗﯩﻲ ﺗﯜﺭﻛﯩﺴﺘﺎﻥ ﺧﻪﻟﻘﻰ ﺋﯜﭼﯜﻥ ﺯﻭﺭ ﺗﺎﺭﯨﺨﯩﻲ ﺋﻪﮪﻤﯩﻴﻪﺗﻜﻪ ﺋﯩﮕﻪ ﺋﯘﻧﯘﺗﯘﻟﻤﺎﺱ ﺑﯩﺮ ﻛﯜﻥ ﺑﻮﻟﺪﻯ !

پېشـقەدەم شـائىر، ژۇرنالىسـت ھـەم يازغۇچـى ئەخمـەت ئىگەمبـەردى – نىجـادى 1937- يىلى – 4- ئاينىـڭ 4- كۈنـى ئۈرۈمچى ۋىلايىتىنىڭ بەشــبالىق (ھازىرقــى جىمىسار) ناھىيەسـىگە قاراشـلىق سـەنتەي رايونىدا ئائىلىنىـڭ 3- پەرزەنتى بولۇپ دۇنياغـا كەلگەن، دادىسى ئىگەمبەردى ھوشۇر غوجا ئەسلىي قەشـقەر ئاستىن ئاتۇش تىجەن يېزىسىدىن بولۇپ ئانىسـى بۈۋىرابىيە قاسىم قىزىـدۇر.

بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى ئاخىرى ختتاي ھاكىېمىيتىنىڭ ئۇيغۇرلار ۋە باشقا تۈركى مۇسۇلمان خەلقلەرگە قارشى ئىلىپ بىرىۋاتقان جىنايى قىلمشلىرى ھەققىدە رەسمى دوكلات ئىلان قىلدى.

مەزكۇر دوكلاتتا دىيشلىچە، «ختتاينىڭ بەزى مەجبۇرى ئەمگەك ۋەقەلىرى – ئ‍نسانىيەتكە قارشى جىنايەت كەبى قۇل قىلىشقا يېتىدۇ» دىگەن.

خىتاينىڭ تيەنگوڭ ئالەم پنكىتىغا تەرىبىخانا مودىلى يەتكۈزۈش ئۈچۈن قويۇپ بېرىلگەن راكىاتىسى 30 ‏-ئىيۇل كۈنى يەر شارىغا موللاق ئاتقان. بۇ خىتاينىڭ يېقىنقى 3 يىل ئىچىدىكى 3 ‏-قېتىملىق ئالەم قاتناش راكىتا قازاسى بولۇپ، راكىتا پارچىلىرى بۇ قېتىم شەرقى جەۇبى ئاسىياغا، ئالدىنقىلىرىدا ئافرىقا ۋە ھىندى ئوكيانغا چۈشكەن.

خەلقئارا خەۋەرلەرنى يېقىندىن كۈزۈتۈپ تۇرغۇچىلار نۆۋەتتىكى پۇرسەتنىڭ تارىخىلىقىنى تولۇق ھىس قىلىدۇ.

نۆۋەتتە ئۇيغۇر مەسىلىسى بىر خەلقارا مەسىلە سۈپىتىدە دۇنيا جامائەتچىلىكىگە تونۇلدى. غەرىپ بىلەن خىتاي ئوتتۇرىسىدىكى زىددىيەت بارغانسېرى كۈچىيىپ، كىلىشتۈرگىنى بولمايدىغان دەرىجىدە ئۆتكۈرلەشمەكتە. ھازىرقى ئەھۋال مۇشۇ پېتىلا داۋام قىلسا كەلگۈسى يىللاردا خەلقئارا سىياسىي سىستىمىدا زور ئۆزگۈرۈش يۈز بېرىشى مۇمكىن. لېكىن بۇ چوڭ ئۆزگۈرۈشتە، يىڭى كۈچ تەقسىماتى ۋە يىڭى ئورنىتىلىدىغان سىياسىي سىستىمىدا ئۇيغۇرلارنىڭ بىر ئورنى بولامدۇ؟ بۇنى مۆلچەرلەش بىر قەدەر قىيىن.

ئامېرىكا خەۋەرلىرى: جۇمھۇرىيەتچىلەر پارتىيسى فېدراتسيە تەكشۈرۈش ئىدارسنىڭ تىرامپنىڭ ئۆيىگە باستۇرۇپ كىرگەنلىكىنى «سياسى مەقسەت»يوشۇرۇنغان دىدى.ئىككى پارتىيە زىددىيتى ئۆتكۈرلەشمەكتە.

ئالىملار ئۆز ئىلمىنى ئەتراپقا رىياسىز تارقاتسا، ئۇلارنىڭ ھەربىر لەۋزىدىن قەنت-شېكەر تامسا، ئالەم نۇرغا تۇلۇپ زاماننىڭ قاراڭغۇسى يۇرۇيتى.

بۇ غەپلەت زامانى ئەمەس، ئويغىنىش زامانىدۇر

ئابدۇقادىر داموللام ھىكمەتلىرىدىن

« ب د ت» 8-ئاي ئىچىدە ئۇيغۇرلار ھەققىدە كىشىلىك ھوقۇق دوكلاتى ئېلان قىلىشى مۇمكىن، ئەمما خىتاي بۇ دوكلات ئېلان قىلىنىشتىن بۇرۇن ئوقۇپ چىقىدۇ

ۋول سچرىت ژۇرنىلى خەۋىرىگە ئاساسلانغاندا، سابىق پىرەزدىنىت دونالد تىرامپ ئۆزىنىڭ «ھەقىقەت سوتسيال مېدىياسى»دىكى ھساۋاتىدا بايانات ئىلان قىلىپ، ئامېرىكا فېدراتسيە تەكشۈرۈش ئىدارىسى خادىملىرىنىڭ ئۇنىڭ فېلورىدا شتاتى مارىلاگودىكى تۇرالغۇ ئۆيىگە باستۇرۇپ كىرگەنلىكىنى ئىلان قىلغان.

تارىخشۇناس دوكتۇر نەبىجان تۇرسۇن 30 نەچچە يىل ئىزدىنىش ۋە تەتقىق قىلىش ئارقىلىق يېزىپ چىققان «ئۇيغۇر ئۇمۇمى تارىخىي» دىگەن 13 توملۇق كىتاپنىڭ ئالدىن نەشىر قىلىنغان «شەرقىي تۈركىستان جۇمھۇرىيىتى ئومۇمى تارىخىي «دەپ ناملانغان 6 تومنىڭ 5كىتابىنى ئوقۇپ چىقتىم.

بۈگۈن 30-ئىيۇل كۈنى بېلگىيەنىڭ پايتەختى بېريۇسسېلدا شىنجاڭ ساقچى ھۆججىتىنى تېما قىلغان، ئ‍ۇيغۇر ئ‍ىرقي قىرغىنچىلىقىنى يەرلىكلەرگە ئ‍اڭلىتىش فوتو سۈرەت كۆرگەزمىسى ئۆتكۈزۈلدى.

ئ‍اۋات شەھەر كوچىسى ۋاپپېردا شەھەر ئ‍اھالىلىرىغا،ئۇيغۇرلارنىڭ نۆۋەتتىكى ۋەزىيتىنى،خىتاينىڭ جازا لاگېرغا ئ‍ائ‍ىت رەسىم ، ماتېرياللار،تەشۋىقات ۋاراقلىرى ۋە جانلىق ئ‍ىسپاتلار بىلەن ئ‍اڭلىتىلدى. كۆرگەزمە جەريانىدا 500 پارچە يەرلىك تىلدا تەييارلانغان تەشۋىقات ۋارىقى تارقىتىلدى.