بىر پارچە ھۆججەت ۋە بىر خەۋەردار ئەربابنىڭ ئاشكارىلىشىچە، ترامپ ھۆكۈمىتى جوڭشىن خەلقئارا شىركىتى (Semiconductor Manufacturing International Corporation, SMIC) بىلەن
ئاي:: 2020-يىل 11-ئاي
ئاۋستىرالىيە باش مىنستىرى موررىسون خىتاي تاشقى ئىشلار مىنىستىرى جاۋ لىجىيەننىڭ تۋىتتېردا كىرىشتۈرۈلگەن «ئاۋسترالىيەلىك ئەسكەرنىڭ ئافغان بالىنى بوغۇزلاۋاتقان رەسمى» نى تارقاتقانلىقىنى قاتتىق ئەيىبلىدى ۋە كەچۈرۈم سوراشنى تەلەپ قىلدى.
ياپونىيەدىكى مىتسۇبىشى ئېغىر سانائىتى ۋە ياپونىيە ھاۋا-ئالەم بوشلۇقى ئاگېنتلىقى (JAXA) تەرىپىدىن ئىشلەپ چىقىرىلغان ئىككى يۇقىرى سۈرئەتتە ئۇچۇر يوللاش ئىقتىدارىغا ئىگە ئالاقىلىشىش سۈنئىي ھەمراھى، H2A راكېتاسى بىلەن ئالەم بوشلۇقىغا قويۇپ بېرىلدى.
نيۇيورك تايمىز گېزىتىنىڭ 30- نويابىردىكى خەۋىرىدە يېزىلىشىچە، ئالما شىركىتىدىن كېيىن، نايىك ۋە كوكاكولا شىركەتلىرىمۇ «ئۇيغۇر مەجبۇرىي ئەمگەكنىڭ ئالدىنى ئېلىش قانۇنى» غا قارشى سىياسىيونلار بىلەن سۆزلەشمەكتە ئىكەن.
ئامېرىكا 22- نويابىر «ھاۋا بوشلۇقىنى ئېچىۋىتىش كېلىشىمى» (Open Skies Treaty) دىن رەسمىي چېكىنىپ چىققان بولۇپ، ترامپنىڭ تەختتىن چۈشۈش ئالدىدىكى ئامېرىكا ھۆكۈمىتىنىڭ بۇ ھەرىكىتى دۇنيانىڭ دىققىتىنى تارتتى.
مۇشۇ ئاينىڭ 20- كۈنى كېچە سائەت 1:30 ئەتراپىدا، ئىستانبۇل كۈچۈك چەكمەجە رايونىدا ئولتۇرۇشلۇق ئۇيغۇر پائالىيەتچى ئابدۇشۈكۈر ئابدۇلباسىت (ئېھسان) تۈركىيە ساقچىلىرى تەرىپىدىن دائىش تېررورلۇق كۈچلىرى بىلەن ئالاقىسى بار دەپ قارىلىپ، ئۆيىدىن تۇتۇپ كېتىلگەن.
26- نويابىر ئىستانبۇل باكىر كۆي سوت مەھكىمىسىدە خىتاي ئايال كارخانىچىلار جەمئىيىتىنىڭ قۇرغۇچىسى مەۋلۈدە ئەزىزنىڭ ئۇيغۇر داۋاسىنىڭ قوللىغۇچىسى، تۈرك ژۇرنالىست ۋە يازغۇچى يۈجەل تاناي ئۈستىدىن قىلىنغان شىكايىتىگە سوت ئېچىلدى.
ئستانبۇل ئاۋجىلار مەھەللىسدە 2- نويابىر كۈنى ئۇيغۇر يۈسۈپجان ئەمەتكە قوراللىق ھۇجۇم قىلدى دەپ قارالغان ئىككى گۇماندار قولغا ئېلىنغان.
رېيتېر ئاگېنتلىقىنىڭ لوندوندىن خەۋەر قىلىشىچە، 24- نويابىر ئەنگىلىيە يېڭى قانۇن جاكارلىغان بولۇپ، مەزكۇر دۆلەتتىكى تېلېگراف كەسپىدىكىلەر خۇاۋېي ئىشلەپچىقارغان مەھسۇلاتلارنى چەكلەش بۇيرۇقىغا خىلاپلىق قىلسا، ئەڭ يۇقىرى بولغاندا سودا ئوبورتىنىڭ %10 ياكى ھەر كۈنى 100 مىڭ فوندستېرلىڭ جەرىمانە قويۇلۇشى مۇمكىنكەن.
نەچچە مىڭ يىللاردىن بېرى ئالتۇن دۇنيا تەرىپىدىن ئېتىراپ قىلىنىپ كەلدى
ئامېركىدىكى مۆلۈك قەرزى ئومۇمى سوممىسى ئەڭ زور بانكا مورگان چېس ( (JPMorgan chase بىر پارچە دوكىلات ئېلان قىلىپ، ( (GBTCنىڭ مۇۋەپپەقىيەت مىسالىنى تەتقىق قىلغان. بۇ بانكا ئىلگىرى بىتكويننى قاتتىق تەنقىد قىلغان بانكىلارنىڭ بىرى بولۇپ، دوكىلاتتا بىتكوينگە بولغان ئېھتىياجنىڭ ھەتتا پىشىپ يېتىلگەن بازارغىمۇ تەسىر كۆرسىتىدىغانلىقىنى ئېتىراپ قىلغان.
رېيتېر ئاگېنتلىقى كۆرگەن بىر دەسلەپكى لايىھەگە قارىغاندا، ترامپ ھۆكۈمىتى پات يېقىندا ھەربىي تەرەپ بىلەن مۇناسىۋەتلىك ئالەم قاتنىشى ۋە باشقا ساھەلەردىن «خىتاي سودا ئايرۇپىلانى چەكلىك مەسئۇلىيەت شىركىتى» ۋە «خىتاي ئالەم سانائەت گۇرۇھى چەكلىك شىركىتى» (Aviation Industry Corporation of China، AVIC) قاتارلىق 89 كارخانىنىڭ تىزىملىكىنى ئېلان قىلماقچى بولۇپ، بۇ كارخانىلارنىڭ ئامېرىكىدىن مەھسۇلات ۋە تېخنىكىلارنى سېتىۋىلىشىنى چەكلەيدىكەن.
«ئايخان مائارىپى» قۇرغۇچىسى، «تۆتقۇلاق» ژورنىلى مەسئۇلى مۇيەسسەر ئابدۇلئەھەد(خەندان) ئەنگىلىيەنىڭ دۇنياغا داڭلىق تاراتقۇسى ب ب س باھالىغان «2020-يىللىق كۈچلۈك تەسىرگە ئىگە 100 ئايال»نىڭ بىرى بولۇپ باھالانغان. ئەسلى مەنبەدە يېزىشىچە، بۇ يىللىق باھالاش جەمئىيەتتىكى ئۆزگىرىشكە يېتەكچىلىك قىلىۋاتقان ئاياللار باھالانغان.
دېموكراتىك زات، تىيەنئەنمىن ئوقۇغۇچىلار دىموكراتىيە ھەرىكىتى رەھبەرلىرىدىن بىرى، ئۇزۇن مۇددەت تەيۋەندە تەتقىقات، پائالىيەت ۋە مېدىيا خىزمىتى بىلەن شۇغۇللىنىپ كېلىۋاتقان ئۇيغۇر زىيالىسى ۋە پائالىيەتچىسى ئۆركەش دۆلەت 23- نويابىر كۈنى تەيۋەن قانۇن چىقىرىش كومىتېتى (تەيۋەن پارلامېنتى) دا قۇرۇلغان «كىشلىك ھوقۇق كومىتېتى» نىڭ مۇئاۋىن باش كاتىپى بولۇپ سايلانغان بولۇپ، ئىجرائىيە ئىشلىرىغا مەسئۇل ئىكەن.
كاتولىك دىنى پوپى فرانسىس يېقىندا نەشر قىلىنغان بىر كىتابتا ئۇيغۇرلارنى «ئېزىلگۈچى خەلق » دەپ ئاتىغان بولۇپ، ئۇيغۇرلارنى روھىنگالىقلار ۋە يازىدىلارغا ئوخشاش ئازاب چېكىۋاتىدۇ دەپ تەسۋىرلىگەن. بۇ پۈتۈن دۇنيا مېدىيالىرىنىڭ كۈچلۈك خەۋەر قىلىشىغا مۇيەسسەر بولدى. ئۈچ يىلدىن بېرى دۇنيانىڭ ھەر قايسى جايلىرىدىكى كىشىلىك ھوقۇق تەشكىلاتلىرى ۋە پائالىيەتچىلەر ئۇنى ئۇيغۇرلار ئۈچۈن سۆزلەشكە دەۋەت قىلغان بولسىمۇ، ئۇ سۈكۈتتە تۇرۇپ كەلگەن ئىدى.
پرېزىدېنت ترامپ ھۆكۈمىتى دۈشەنبە كۈنى قانۇنىي تەرتىپ بويىچە سايلانغۇچى جوۋ بايدىنغا ھوقۇق ئۆتكۈزۈش قەدەم باسقۇچلىرىنى باشلاشنى ئېلان قىلدى.
«ۋال كوچىسى گېزىتى» خەۋىرى: ئەنگىلىيە باش ۋەزىرى بورس جونسون پەيشەنبە كۈنى توردا پارلامېنتقا، كېلەر يىلى «ئايال پادىشاھ ئېلىزابىت»ناملىق ئاۋىئاماتكىنىڭ ئەنگىلىيە ۋە ئۇنىڭ ئىتتىپاقداشلىرىغا يېتەكچىلىك قىلىپ، ئوتتۇرا دېڭىز، ھىندى ئوكيان ۋە شەرقىي ئاسىيادا قاتارلىق رايونلاردا 20 يىلدىن بۇيانقى ئەڭ يۈكسەك ئورۇنلاشتۇرۇشلارنى ئېلىپ بارىدىغانلىقىنى ئېيتتى. خەۋەردە دېيىلىشىچە ئەنگىلىيەنىڭ باشقا ئەمەلدارلىرىمۇ ئاسىيا – تىنچ ئوكيان رايونىغا ئاۋىئاماتكا ئەۋەتىش مۇمكىنچىلىكىنى ئوتتۇرىغا قويغان. ئەمما بۇ جونسوننىڭ تۇنجى قېتىم ئۆز پىكىرىنى ئېنىق ئىپادىلىشى ئىكەن. بۇ بەلكىم خىتايغا خىتاي – ئەنگىلىيە دېپلومات
رېيتېر ئاگېنتلىقىنىڭ خەۋەر قىلىشىچە، جۈمە كۈنى ئامېرىكا جورجىيە شىتاتىنىڭ شىتات كاتىپى براد رافېنسپېرگېر (Brad Raffensperger) جورجىيە شىتاتىدا بايدىننىڭ غەلىبە قىلغانلىقى ئېلان قىلغان. ئۇ مۇنداق دېدى: «جۇمھۇرىيەتچىلەر پارتىيىسىنىڭ باشقا ئەزالىرىغا ئوخشاش، مەنمۇ بەك ئۈمىدسىزلەندىم، چۈنكى بىزنىڭ پرېزىدېنت نامزاتىمىز جورجىيە شىتاتىدا غەلىبە قىلالمىدى. مېنىڭ دەستۇرىم شۇكى، سانلار يالغان ئېيتمايدۇ. شىتات كاتىپى بولۇش سۈپىتىم بىلەن، مەن بۈگۈن بىز ئېلان قىلغان سانلارنىڭ توغرا ئىكەنلىكىگە ئىشىنىمەن.»
تىبەت مەركىزىي ھۆكۈمىتى باشلىقى ئامېرىكا ھۆكۈمىتىنىڭ ئالاھىدە تەكلىۋى بىلەن 20- نويابىر چۈشتىن كېين ئاق ساراينى زىيارەت قىلغان بولۇپ، ئامېرىكا ئاخبارات ۋاستىلىرى تۆۋەن مۇقامدا خەۋەر قىلدى.
ۋاشنگىتون پوچتسىنىڭ خەۋەر قىلىشچە، دۇنيا بويىچە بازار قىممىتى ئەڭ يۇقىرى بولغان تېخىنىكا ماگىناتى شركىتى ئامېرىكا دۆلەت مەجلىسنىڭ «ئۇيغۇر مەجبۇرىي ئەمگەكنى چەكلەش قانۇنى» نى ماقۇللىشىغا قارشى دەللاللىق قىلىش ھەرىكىتىنى باشلىغان.
