ﺑﯩﺰ ﺳﯩﺰﻧﯩﯔ ﺑﯜﮔﯜﻥ ﻣﯘﮪﺎﺟﯩﺮﻩﺗﺘﯩﻜﻰ ﻣﯩﻠﻠﯩﻲ ﺩﻩﯞﺍﻧﯩﯔ ﯞﻩﻛﯩﻠﻠﯩﻚ ﺋﻮﺭﮔﯩﻨﻰ ﺑﻮﻟﻐﺎﻥ ﺩﯗﻧﻴﺎ ﺋﯘﻳﻐﯘﺭ ﻗﯘﺭﯗﻟﺘﯩﻴﯩﻨﻰ ﺋﯚﺯ ﺭﻩﮪﺒﻪﺭﻟﯩﻜﯩﯖﯩﺰ ﺋﺎﺳﺘﯩﺪﺍ ﻳﯧﺘﯩﺸﯩﭗ ﭼﯩﻘﻘﺎﻥ ﺑﯩﺮ ﺋﻪﯞﻻﺩ ﻳﺎﺵ ﻧﻪﺳﯩﻠﮕﻪ ﺗﺎﭘﺸﯘﺭﯗﭖ، ﺑﯘ ﺩﻩﯞﺍﻧﯩﯔ ﺗﻪﺭﻩﻗﻘﯩﻴﺎﺗﻰ ﯞﻩ ﻏﻪﻟﯩﺒﯩﺴﻰ ﺋﯜﭼﯜﻥ ﺋﯘﻻﺭﻏﺎ ﭘﯩﺪﺍﻛﺎﺭﻟﯩﻖ ﻛﯚﺭﺳﯩﺘﯩﺶ ﭘﯘﺭﺳﻪﺗﻠﯩﺮﻯ ﻳﺎﺭﯨﺘﯩﭗ ﺑﻪﺭﻣﻪﻛﭽﻰ ﺑﻮﻟﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﯖﯩﺰﺩﯨﻦ ﺗﻪﺳﯩﺮﻟﻪﻧﺪﯗﻕ. ﺳﯩﺰ 2006 – ﻳﯩﻠﯩﺪﯨﻦ ﺑﺎﺷﻼﭖ ﺩﯗﻧﻴﺎ ﺋﯘﻳﻐﯘﺭ ﻗﯘﺭﯗﻟﺘﯩﻴﯩﻐﺎ ﺭﻩﺋﯩﺲ ﺑﻮﻟﻐﺎﻥ 12 ﻳﯩﻞ ﺋﯩﭽﯩﺪﻩ، ﻣﯩﻠﯩﻲ ﺩﻩﯞﺍﻳﯩﻤﯩﺰ ﺋﯜﭼﯜﻥ ﻛﯚﭖ ﺧﯩﺰﻣﻪﺗﻠﻪﺭ ﻗﯩﻠﻐﺎﻥ ﯞﻩ ﺷﻪﺭﻗﯩﻲ ﺗﯜﺭﻛﯩﺴﺘﺎﻥ ﻣﻪﺳﯩﻠﯩﺴﯩﻨﯩﯔ ﺧﻪﻟﻘﺎﺭﺍﺩﺍ ﺗﻮﻧﯘﻟﯩﺸﻰ ﺋﯜﭼﯜﻥ ﮪﻪﺳﺴﯩﻠﻪﺭ ﻗﺎﺗﻘﺎﻥ ﺋﯩﺪﯨﯖﯩﺰ. ﺳﯩﺰ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﺑﯩﺮ ﺳﻪﭘﺘﻪ ﻛﯚﺭﻩﺵ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﻳﯧﺘﯩﻠﮕﻪﻥ ﺳﯩﻴﺎﺳﯩﻲ ﺋﺎﻛﺘﯩﭙﻼﺭ ﺑﯜﮔﯜﻥ ﺷﻪﺭﻗﯩﻲ ﺗﯜﺭﻛﯩﺴﺘﺎﻥ ﻣﻪﺳﯩﻠﯩﺴﯩﻨﻰ ﺧﻪﻟﻘﺎﺭﺍﺩﺍ ﻛ

تۈركىيە-ئىستانبول ئۇنىۋېرسىتېتى ئۇرۇنلاشتۇرشىدا « سۇلتان ئابدۇلھەمىد زاماندىكى ئىسلامىي ئىلىملەر ۋە ئىلمىي تەرەققىياتلار » نامىدا خەلىقئارالىق دوكتۇر ئاسپىرانتلار ئىلمىي تەتقىقات مۇھاكىمە يىغىنى چاقىرغان بولۇپ، بۇ يىغىنغا دۇنيانىڭ ھەرقايسى جايلىرىدىن تەتقىقاتچىلار قاتناشقان ، ئۇيغۇرلار ئىچىدىن ئىستانبول ئۇنۋېرسىتېتىنىڭ ماگىستىر ئاسپىرانت ئوقۇغۇچىسى ۋە تەتقىقاتچىسى مۇھەممەد ئىمىن ئۇيغۇر قېرىندىشىمىز ئۈزىنىڭ «بېيجىڭ ھەمىيدىيە ئالىي بىلىم يۇرتى، ئۇنىڭ سىياسىي رۇلى ۋە كۈنىمىزگە قەدەر بېسىپ ئۆتكەن باسقۇچى» ناملىق تەتقىقاتى بىلەن قاتنىشىپ لىكسىيە سۆزلىدى .

خىتاي زۇۋانى ھىساپلىنىدىغان شىنخۇا ئاگىنتلىقى ئالدىنقى ھەپتە مەملىكەت مىقياسىدا 5.3 مىليوندىن ئارتۇق يىڭى ئۆي قۇرۇلىشى ئىلىپ بىرىلىدىغانلىقىنى ئېلان قىلدى. بۇ غايەت زورقۇرۇلۇش تۈرىنى خىتاي خەلق بانكىسى بىسىپ چىقىرىدىغان 3.2تىرلىيۇن يۈەن (500مىليارد دوللار)ئارقىلىق ئىلىپ بارىدىكەن. ئۇنداقتا خىتاينىڭ بۇنچە زور كۆلەمدىكى بوشىتىلغان پۇل سىياسىتى نىمىدىن دىرەك بىرىدۇ؟

ئاق ساراي ئىقتساد مەسلھەتچىلەر مەجلىسى رەئىسى دۈشەنبە كۈنى،ئەگەر خىتاي داۋاملىق قائىدىگە خىلاپ شەكىلدە ھەركەت قىلسا ئامېرىكا ۋە دۇنيا سودا تەشكىلاتنىڭ باشقا ئەزالىرىنىڭ خىتاينى بۇ تەشكىلاتتىن قوغلاپ چىقىرشى كېرەك ئىكەنلىكىنى تەكىتلىدى.

خىتايGDP سى 2018-يىلىنىڭ ئۈچىنجى پەسلىدە %6.5 كە، يەنى 2009- يىلىدىن بۇيانقى ئەڭ تۆۋەن دەرىجىگە چۈشۈپ قالغان.

گەرچە بۇ پىرېزىدېنت ترامپنىڭ سودا ئۇرۇشىدا غەلبە قازىنىۋاتقانلىقى سەۋەبىدىىندەك كۆرۈنسىمۇ، ئەمما سانلىق مەلۇماتلارغا تېخىمۇ تەپسىلى قارىغاندا خىتايGDP سىنىڭ ئاجىزلىقىغا ئاساسى تەسىر كۆرسىتىۋاتقان ئامىللارنىڭ باشقا ئىكەنلىكىنى كۆرگىلى بولىدۇ. ئەمەلىيەتتە، بەزى ئىقتىسادشۇناسلارنىڭ بىلدۈرۈشىچە،خىتاي ھۆكىمىتىنىڭ ئىقتىسادنى پىشاڭسىزلەشتۈرۈش ئۇرۇنىشىدىن بولغان كۆچمە مەبلەغنىڭ سىقىلىشى ئىقتىساد ئېشىشىغا توسقۇنلۇق قىلغان

شەرقى تۈركىستانلىقلار تارىختىكى ئەڭ زور خەۋپ خەتەرگە دۇچ كەلگەن ئىككى يىلدىن بۇيان، دۇنيا مېدىياسى بولۇپمۇ غەرب ئەللەرىنىڭ مېدىيالىرىدا شەرقى تۈركىستاندىكى يىغىۋېلىش لاگىرلىرى ھەققىدە تۈرلۈك خەۋەرلەر چىقتى ۋە ب د ت، كىشىكىك ھوقۇق كومىتېتى بۇ ھەقتە سانلىق مەلۇماتلار بىلەن كۈنتەرتىپكە ئېلىپ كەلدى.

ئىندىئانا ئۇنېۋېرستىتىدا ئۇيغۇرلارنىڭ  لاگىرلارغا قامىلىشى ھەققىدە مۇھاكىمە ئۆتكۈزۈلدى! ئۇيغۇر ئاگىېنىتلىقى،2018-يىلى 19-ئۆكتەبىر 2018-يىلى 19-ئۆكتەبىر كۈنى چۈشتىن كىين ئىندىئاننا ئۇنېۋرستىتى ئوتتۇرا ئاسيا تەتقىقات مەركىزىدە ئۇيغۇرلارنىڭ لاگىرلارغا قامىلىشى تېمىسىدا مۇھاكىمە يېغىنى ئۆتكۇزۇلگەن. مەزكۇر مۇھاكىمە يېغىنى تەتقىقاتچىلارنىڭ ئاساسى ۋەزىيەتنى ئۇنېۋرسال ئارقا كۆرۇنۇش ۋە ئىلمى چۇشەنچىلەر بىلەن  يورۇتۇپ بىرىشى ،پائالىيەتچىلەرنىڭ كونكىرىت مېساللار بىلەن چۇشەندۇرۇشى ۋە […]

ئېلان قىلىنغان ۋاقتى: 2018-يىلى 10-ئاينىڭ 12-كۈنى ياۋروپا ئېتقاد ئەركىنلىكى بىرلەشمىسى تەرجىمان: ئەردەم تەھرىرى: تارىم ئۆتۈكەن ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى جىددىي مۇراجىئەتنامە خىتاي خەلق جۇمھۇرىيىتى رەئىسىگە تۆۋەندىكى تەشكىلات ۋە شەخىسلەرگە ئۇچۇر: بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى باش كاتىپى بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى كىشىلىك ھوقۇق كومىتىتى ياۋروپا كومىتىتى باش كاتىپى ياۋروپا كومىتىتى رەئىسى ئامرىكا پىرىزدىنتى مۇستەقىل دۆلەتلەر […]

ئېلان قىلىنغان ۋاقتى: 2018-يىلى 10-ئاينىڭ 16-كۈنى ئەۋىلىن چېڭ، س ن ب س خەۋەر تورى تەرجىمان: ئىرفان ئامىركا تۈزەتكۈچى: ئوسمان قازى تەھرىر: تارىم ئۆتۈكەن ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى   [ئەسكەرتىش: تور بېكىتىمىزدە ئېلان قىلىنغان تەرجىمە خەۋەر ياكى ماقالە، ئۈچۈنچى تەرەپ ئاپتورلىقىدىكى ماقالە، ئوبزورلار باشقىلارنىڭ كۆز قارىشى بولۇپ، ئۇيغۇر ئاگېنتلىقىنىڭ كۆز-قاراش ياكى مەيدانىغا ۋەكىللىك […]

ئابدۇۋەلى ئايۇپ شىنجاڭ تىببى ئۇنۋېرىستىتى 1. خالمۇرات غوپۇر 2. دوكتۇر ئابباس ئەسەت (ئېغىز بوشلىقى كېسەللىكلىرى دوكتورى، ئاۋانگارت ئېنگىلىز تىلى كۇرسى ئۇستازى) 3. نۇرمەممەت (ئۇيغۇر تېبابەت فاكۇلتىتى مۇدىرى) قەشقەر ئۇنىۋېرسىتېتىدىن تۇتۇلغان ئوقۇتقۇچىلار: 1. پروفېسسور ئەركىن ئوغۇز (پېنسىيەگە چىققان) 2. پروفسسور مەترېھىم ھاجى 3. دوتېسنت ئەنۋەر ئىسمائىل (تىل فاكۇلتىتى) 4. دوتسېنت ئەنۋەر […]

ئابدۇۋەلى ئايۇپ   2018- يىلى ئۆكتەبىرگىچە ۋەتەندىن ئېلىنغان ئىشەنچلىك مەلۇماتلار ۋە مۇھاجىرەتتىكى ئۇيغۇر قېرىنداشلار تەمىنلىگەن ئۇچۇرلاردىن مەلۇم بولىشىچە ھەر قايسى ۋىلايەتلەردىكى كۆزگە كۆرۈنگەن ئۆلىمالارنىڭ ئاساسەن تۇتۇلغانلىقى مەلۇمبىز مەزكۇر ئۆلىمالارنى پائالىيەت سورۇنى بويىچە تىزىپ تۆۋەندىكىچە رەتلەپ چىقتۇق.. ئۈرۈمچىدە پائالىيەت قىلىدىغان ئۆلىمالار ئىزاھات قىسقىچە ئەھۋالى ئىسىم – فامىلىسى NO ئەزكا تاماقخانىسى خوجايىنى، […]

ئ‍ابدۇۋەلى ئايۇپ   مىسىر ۋەقەسىدە تۇتۇلۇپ تۇرا تۈرمىسىگە توپلانغاندىن كېيىن توپتىن ئېلىپ چىقىپ كېتىلگىنىچە خەۋىرى بولمىغان 16 ئۇيغۇر ئەر بار… ئۇلار: 1, ئىلياسجان راھمان 2, رىھىمجان ئازات 3, مەمەتجان ئەمەت 4, مەمەت ئابلا ئاتاللا 5, ئابدۇغوپۇر ئەھەد 6, ئابدۇۋەلى غوپۇر 7, ئابدۇرەقىپ 8, شىرئەلى شىرزات 9, مەھمۇد ھاجىم ، 10, […]

كانادا شەرقىي تۈركىستان جەمئىيىتى قۇرۇلدى ئىقبال ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى   14-ئۆكتەبىر كانادانىڭ تورۇنتۇ شەھرىدە «كانادا شەقى تۈركىستان جەمىيىتى » نىڭ قۇرۇلۇش مۇراسىمى ئۆتكۈزۈلدى. جەمىيەتنىڭ قۇرۇلۇش مۇراسىمغا كانادا نىڭ ھەرقايسى شەھەرلىرىدە ئىستىقامەت قىلىۋاتقان مۇھاجىرەتتىكى شەرقى تۈركىستانلىقلاردىن 200گە يىقىن كىشى ئىشتىراك قىلدى. مۇراسىمدا دىمىكىراتىك پىرىنسىپلارغا رىئايە قىلىنغان ئاساستا سايلاپ ئۆتكۈزۈلدى. ئۆزىنى جەمىيەتنىڭ رەئىسلىك […]

ئىستېپانامە ھۆرمەتلىك دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېت ئەزالىرى: مېنىڭ 6-نۆۋەتلىك دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيىنىڭ ئالىي رەھبەرلىك ۋەزىپىسىنى ئۆتەپ كېلىۋاتقىنىمغا بىر يىل بولۇپ قالدى. بۇ جەرياندىكى كۈزىتىشىملىرىم، ھېس قىلىشلىرىم ۋە ئويلىرىمغا، شۇنداقلا ۋەتەندە كۈندە جىددىيلىشىۋاتقان ئۇيغۇر ۋەزىيىتى ۋە مۇھاجىرەتتىكى ئۇيغۇرلار ئارىسىدا تەشكىلىي جەھەتتە يۈز بەرگەن ۋە بېرىۋاتقان يېڭى ئۆزگىرىشلەرگە ئاساسەن، قۇرۇلتايدىكى ئالىي […]

ئەزىز ۋەتەنداشلار، 2018 – يىلى 4 – ئاينىڭ 27 – كۈنى دۇنيانىڭ ھەر يەرلىرىدىن يىغىلغان مىڭلىغان ئۇيغۇرلار ياۋرۇپا ئىتتىپاقى ئالدىدا نامايىش ئۆتكۈزۈپ، جازا لاگىرلىرىغا ۋە خىتاينىڭ شەرقىي تۈركىستان خەلقى ئۈستىدىن يۈرگۈزىۋاتقان تۈرلۈك زۇلۇم سىياسەتلىرىگە قارشى نارازىلىقلىرىنى ئىپادىلىگەن، بۇ ئارقىلىق ياۋرۇپا پارلامېنتى ۋە ياۋرۇپا كومىسيونى ھەمدە دۇنيا جامائىتىنىڭ كۈچلىك دىققىتىگە سازاۋەر […]

ئېلان قىلىنغان ۋاقتى: 2018-يىلى 10-ئاينىڭ 17-كۈنى تەرجىمە قىلغۇچى: ئابدۇقادىر ئابلىز ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى   [ئەسكەرتىش: تور بېكىتىمىزدە ئېلان قىلىنغان تەرجىمە خەۋەر ياكى ماقالە، ئۈچۈنچى تەرەپ ئاپتورلىقىدىكى ماقالە، ئوبزورلار باشقىلارنىڭ كۆز قارىشى بولۇپ، ئۇيغۇر ئاگېنتلىقىنىڭ كۆز-قاراش ياكى مەيدانىغا ۋەكىللىك قىلمايدۇ، ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى باش ماقالىسى ياكى مەخسۇس سەھىپىلىك ماقالىسىلا ئۇيغۇر ئاگېنتلىقىنىڭ مەيدانىغا ۋەكىللىك […]

  ئەسلى ئېلان قىلىنغان ۋاقتى: 2010-يىلى 10-ئاينىڭ 15-كۈنى تەرجىمە قىلغۇچى: تۇنيۇقۇق ئۇيغۇر ئاگېنتىلىقى  2018- يىلى 10- ئاينىڭ 17- كۈنى   [ئەسكەرتىش: تور بېكىتىمىزدە ئېلان قىلىنغان تەرجىمە خەۋەر ياكى ماقالە، ئۈچۈنچى تەرەپ ئاپتورلىقىدىكى ماقالە، ئوبزورلار باشقىلارنىڭ كۆز قارىشى بولۇپ، ئۇيغۇر ئاگېنتلىقىنىڭ كۆز-قاراش ياكى مەيدانىغا ۋەكىللىك قىلمايدۇ، ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى باش ماقالىسى ياكى […]

  ئاپتۇر: توم روگان ۋاشىنگىتون كۆزەتكۈچى گېزىتى 2018-يىلى 10-ئاينىڭ 16-كۈنى تەرجىمان: تارىم ئۆتۈكەن ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى   دىكتاتور خىتاي رىجىمى ئۇيغۇرلارنى قاتتىق باستۇرماقتا. خىتاي «ئۆلۈم» لاگىرىغا  سولىغان ئۇيغۇرلارنىڭ سانى ناھايتى كۆپ. خىتاي رىجىمىنىڭ بۇ قىلمىشلىرىنى شەرمەندىلەرچە ياقلىشى ئادەمنىڭ تېخمىۇ غەززىپىنى قوزغايدۇ. سەيشەنبە كۈنى(16-ئۆكتەبىر)  بىر يۇقرى دەرىجىلىك خىتاي ئەمەلدارى بۇ تۈرمە لاگىرلىرىنى  «تەربىيەلەش […]

    تۈركىيە ياخشى پارتىيسى ( يەنى ئىيى پارتىيەسى) باش مۇدىرى مەرال  ئاكشەنەر گۇرۇپپا يېغىنىدا ئۇيغۇرلار ۋە شەرقى تۈركستان تۈركلىرى دۇچ كىلىۋاتقان ،ختتاينىڭ زۇلۇمى ھەققىدە سۆز قىلدى ھۈكۈمەتنىڭ سۇكۇتتە تۇرىۋىلىشنىڭ  يەنە بىر ئالامىتى- قەدىم تۈرك يۇرتى شەرقىي تۈركستان . شەرقىي تۈركستان مەسىلىسى مىللەتنىڭ دىلىدىكى بۈيۈك بىر يارادۇر.ئىيى پارتيدىن باشقا ھىچكىمدىن […]

ئۆلتۈرۈلگەن ئۇيغۇرلار تىزىملىكى خىزمىتى تاھىر ئىمىن ئۇيغۇرىئان ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى خىتاي كوممۇنىستلىرىنىڭ ئۇيغۇرلارغا قاراتقان ۋەھشيانە زۇلۇمى چېكىگە يېتىپ ھەر كۈنى سوراقتا ئۆلتۈرۈلۈۋاتقان، لاگىر-تۈرمىدە ئۆلگەن، ئۆزىنى ئۆلتۈرۈۋالغان ئۇيغۇرلارنىڭ سانى كۈنسېرى كۆپەيمەكتە ۋە بۇ ھەقتە ئېنىق بولمىغان ئۇچۇرلار ئېقىپ يۈرمەكتە. دۇنيانىڭ خىتاينىڭ ئۇيغۇر سىياسىتىنى تەنقىد قىلىشىغا ئەگىشپ، خىتاي يالغان تەشۋىقات ئارقىلىق لاگىرلارنى پەردازلىماقتا، […]