تەجەللى ئابدۇلمەلىك
ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى، 2021- يىلى 29 مارت
ئىران ئامېرىكىنىڭ نەچچە ئون يىللىق جازاسىغا قارشى تۇرۇش ئۈچۈن كۈرەش قىلىۋاتقاندا، خىتاي بىلەن ئىككى دۆلەت مۇناسىۋەتنى ياخشىلاش ئۈچۈن 25 يىللىق كېلىشىم ئىمزالىدى .
گەرچە بۇ كېلىشىمگە مۇناسىۋەتلىك رەسمىي تەپسىلاتلار تېخى ئېلان قىلىنمىغان بولسىمۇ، ئەمما ئۇنىڭ ئېنېرگىيە ۋە ئۇل ئەسلىھە قاتارلىق مۇھىم ساھەلەرگە خىتاي زور مەبلەغ سالغان ئەتراپلىق «ئىستراتېگىيىلىك كېلىشىم» بولۇپ قېلىشى مۇمكىن .
كېلىشىمدە ئېنېرگىيە، نېفىت – خىمىيە ۋە يادرو ئېنېرگىيىسىدىن تارتىپ يۇقىرى تېخنىكا ۋە ھەربىي ساھەگىچە بولغان نۇرغۇن ساھەلەردىكى ھەمكارلىق ۋە ئىراننىڭ خىتاينىڭ «بىر بەلۋاغ – بىر يول» تەشەببۇسىدىكى رولىنى قوللاش قاتارلىق دېڭىز – ئوكيان تۈرلىرى ئۆز ئىچىگە ئېلىنغان بولۇشى مۇمكىن. خىتاي 400 مىليارد دوللارلىق ئىران كېلىشىمى بىلەن ئوتتۇرا شەرقتىكى تەسىرىنى چوڭقۇرلاشتۇرۇشى مۇمكىن .
خىتاي بىلەن ئىران ئوتتۇرىسىدا ئىمزالانغان كېلىشىم نېفىت بەدىلىگە خىتاي 25 يىل ئىرانغا مەبلەغ سالىدۇ، بۇ ئىراننىڭ خەلقئارادىكى يالغۇزلىقىنى پەس كويغا چۈشۈرۈشى مۇمكىن.
