ئاپتورى: نۇرمەمەت مۇساباي 2- دۇنيا ئۇرۇشى ئاخىرلاشقاندىن كەيىن، دۇنيا سىياسىي جەھەتتىن ئىككى قۇتۇپلاشتى. غەرىبنى ئاساس قىلغان ئامېرىكا يېتەكچىلىكىدىكى دېموكىراتىك تۇزۇمدىكى دەۋلەتلەر بلوكى ۋە سۆۋېتلەر ئىتتىپاقى باشچىلىقىدىكى سوتسىيالىستىك تۇزۇمدىكى دىكتاتور دەۋلەتلەر بلوگى بولۇپ ئىككىگە ئايرىلدى. ھەربىي جەھەتتىن ناتو بلوگى ۋە ۋارشاۋا بلوگىغا بۆلۇندى.شۇندىن ئەتىبارەن بۇ ئىككى بلوگ ئۆز تەسىرىنى كېڭەيتىش ئۇچۇن، دۇنيانىڭ ھەممە يەرىدە […]
ئەركىن ئۇيغۇر، 3-يانۋار، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى ئاتالمىش شنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونلۇق خەلق ھۆكۈمىتى تارقاتقان قىزىل باشلىق بايراملىق ئۇقتۇرۇشىدا، 2024-يىللىق بايرام كۈنلىرى تېزىملىكىدە جەمئى 32 كۈن تېزىلغان بولۇپ، بۇلارنىڭ ئىچىدە روزى ھىيت ئۈچۈن 1 كۈن، قۇربان ھېيت ئۈچۈن 3 كۈن ئارام ئىلىشقا ئاجرىتىلغان. ئەمما ختاينىڭ ئۆكتەبىردىكى 7 كۈنلۈك دۆلەت بايرىمىدىن باشقا، ختاينىڭ […]
ئۇيغۇر تايمىزنىڭ خەلقئارا قانىلىنىڭ تەكشۈرشىگە ئاساسلانغاندا، بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى ئنسان ھەقلىرى ئالى كومېسسارى ۋولكەر تۈرك ب د ت خەۋەرلىرىنىڭ يىل ئاخىرىدىكى خۇلاسە سۆھبىتىدە، ئۇيغۇرلار مەسلىسنى تىلغا ئىلىشنى، ختاينى ئەيىپلەشنى رەت قىلدى.ئەمما ئۇ پەلەستىن-ئسرائىلىيە مەسلىسنى، ئۇكرائىنا مەسلىسنى تىلغا ئالغان ۋە ئالاقىدار تەرەپلەرنى ئەيىپلىگەن.ب د ت ئنسان ھەقلىرى كومىتىتى 2022-يىلى ئاۋغۇست ئېيىدا […]
ئەخمەتجان، ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى، 28-دېكابىر ۋەتەن ئىچى -سرتىدىكى ئۇيغۇرلارغا مۇزىكا ئىجادىيتى ۋە گتارچىلىق بىلەن تونۇلغان ئەركىن ئابدۇللا 28-دىكابىر كۈنى ئۈرۈمچى دۆڭ كۆۋرۈك تياتىرخانىسدا مەستانىلار بىلەن ئۇچرىشش مۇزىكا كېچىلىكى ئۆتكۈزگەن. مەزكۇر خەۋەرنى يىللاردىن بىرى «مەن شنجاڭدىن كەلدىم»ناملىق تەشۋىقات سەھنىسىنى باشلىغان خوتەنلىك قۇربانجان سەمەت ئسىملىك ختاي تەشۋىقاتچىسى ئىنستگرام ۋە ۋىيبو قاتارلىق سۇپىلاردا كەڭرى […]
ئەركىن،ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى، 27-دېكابىر ختاي مەركىزى تەشۋىقات منسترلىكىنىڭ تەشكىللىشى بىلەن «جۇڭگوچە زامانىۋىلاشتۇرۇش مۇساپىسىدە شىنجاڭنىڭ كىشىلىك ھوقۇق ئىشلىرىنىڭ يۇقىرى سۈپەتلىك تەرەققىياتىنى ئىلگىرى سۈرۈش» 2023-يىللىق نەزەرىيە مۇھاكىمە يىغىنى ۋە ھېكايىلەردىن بەھرىمەن بولۇش يىغىنى 12-ئاينىڭ 20–كۈنى شىنجاڭ ئۈرۈمچىدە ئۆتكۈزۈلگەن. يىغىن مەزگىلىدە، «شىنجاڭنىڭ كىشىلىك ھوقۇقنى قانۇنچىللىق جەھەتتىن كاپالەتلەندۈرۈش دوكلاتى» كۆك تاشلىق كىتاب رەسمىي ئېلان قىلىنغان. […]
12-ئاينىڭ 22-كۈنى، گۇيجوۋ ئۆلكىسى ئەنشۈن شەھەرلىك ئوتتۇرا خەلق سوت مەھكىمىسى 1-سوتتا ئوچۇق سوت ئېچىپ، شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونلۇق تەرەققىيات ۋە ئىسلاھات كومىتېتى پارتگۇرۇپپىسىنىڭ سابىق مۇئاۋىن شۇجىسى، مۇئاۋىن مۇدىرى تيەن يۈجۈننىڭ پارا ئېلىش دېلوسىنى قاراپ چىقتى. گۇيجوۋ ئۆلكىسى ئەنشۈن شەھەرلىك خەلق تەپتىش مەھكىمىسى مۇنداق ئەيىبلىدى:« 2011-يىلىدىن 2022-يىلىغىچە جاۋابكار تيەن يۈجۈن شەندۇڭ ئۆلكىسى […]
ئەنۋەرجان، ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى، 27-دېكابىر ئۇيغۇر ئاگېنتلىقىنىڭ تەكشۈرشىچە، ختاي مەملىكەتلىك سىياسىي كېڭەشنىڭ رەئىسى ۋاڭ خۇنىڭ 2023-يىلى كۆپ قېتىم ختاينى ئايلىنىپ، ختاي «جۇڭخۇا مىللىتى ئورتاق گەۋدىسى»كىملىكى نەزەرىيسى ھەققىدە مەخسۇس يېغىن ئاچقان ۋە سۆزلىگەن. «جۇڭخۇا مىللىتى ئورتاق گەۋدىسى» بولسا- ختاي ھاكېمىيتىنىڭ ختاي بولمىغان مىللەتلەرنى سۈمۈرۈپ يوقتىش ئۈچۈن ئوتتۇرىغا چىقارغان يېڭى نەزەىيە بولۇپ، ئۇنىڭ […]
ئەركىن، ئۇيغۇر ئاگنېتلىقى، 27-دېكابىر ئامېرىكا پىرەزدىنتى بايدىن 22-دېكابىر «2024-مالىيە يىلىدىكى دۆلەت مۇداپىئەسى ھوقۇق بېرىش قانۇن لايىھەسى»نى ئىمزالاپ قانۇنغا ئايلاندۇردى، بۇ قانۇن لايىھەسى خيتايغا چېتىشلىق مەزمۇنلاردا تەيۋەننى قوللاش ۋە قورال -ياراق ستىش، ختاينى چەكلەش قاتارلىق تۈرلەرنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ بۇ قانۇن لايىھەسى ئامېرىكىدا ھەر يىلى ماقۇللىنىدىغان بولۇپ، ئامېرىكا دۆلەت مۇداپىئەسنىڭ يىللىق خامچوتىنى […]
ختاي كومپارتىيەسى مەركىزىي كومىتېتى 12-ئاينىڭ 26-كۈنى چۈشتىن بۇرۇن بېجىيڭ خىتاي خەلق سارىيىدا سۆھبەت يىغىنى ئۆتكۈزۈپ، ماۋ زېدۇڭ دۇنياغا كەلگەنلىكىنىڭ 130 يىللىقىنى خاتىرىلىدى. ماۋزىدۇڭ- ئۇيغۇرلارنىڭ زىمىننى مۇستەملىكە قىلىش ئۈچۈن ئۇيغۇرلار قۇرغان شەرقى تۈركستان جۇمھۇرىيتىنى يېمىرىشكە بۇيرۇق قىلغۇچى ۋە ئاتالمىش شنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونى قۇرۇشقا ئىمزا ئاتقۇچىدۇر. ماۋزىدۇڭ (1893-1976) – 20-ئەسرگە قانلىق […]
ختاي تاشقى ئشلار منسترلىكى بۈگۈن بايانات ئىلان قىلىپ، ئۇيغۇر مەجبۇرى ئەمگىكىنى تەكشۈرۈش ۋە تەتقىق قىلىش بىلەن شۇغۇللىنىدىغان لوس ئانجىلىسقا جايلاشقان كارون ناملىق شركەت ۋە ئۇنىڭ ئىككى خىزمەتچىسگە جازا ئىلان قىلىپ، ئۇلارنىڭ ختايدىكى بارلىق مال-مۈلكىنى توڭلاتتى، ئۇلارنى ختايغا كىرىشتىن چەكلىدى.ختاي شركەتلىرىنى ئۇلار بىلەن ھەمكارلىششتىن توستى.بۇ ئىككى تەتقىقاتچى Nicole Morgret ۋە Edmund […]
ئەكرەمجان، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى،21-دېكابىر ختاي روسيە ۋە ئىراننى ئۆزىنىڭ ئامېرىكىغا قارشى تۇرۇشتىكى ئېتتىپاقدىشى دەپ تونۇيدۇ، 2022-يىلىدىن بىرى، ختاي روسيەنىڭ ئۇكرائىناغا قىلغان تاجاۋزۇچى ئۇرۇشىنى دىپلوماتىيە، تەشۋىقات ۋە ئېقتسادى جەھەتتە قوللاپ كەلمەكتە. ختاي تەشۋىقات ۋاستىسى-گىلوبال تايمىز (يەر شارى ۋاقىت گېزىتى)نىڭ خەۋەر قىلىشچە، ئۇكرائىنا ختاينىڭ تۆمۈر يول منسترلىكىنى «خەلقئارالىق ئۇرۇشنى قوللىغۇچى ئورگان»تېزىملىكىگە كىرگۈزگەنلىكىنى ئىلان […]
مەقسەت: ئامېرىكىغا تاقابىل تۇرۇش كۈچىنى يۇقىرى كۆتۈرۈش ۋە ئامېرىكىنى چەلەشتىن ئىبارەت. (ختاي، ئۇيغۇرلار ھەققىدىكى كۆپ تىللىق خەۋەرلەر ئۈچۈن، دۇنيانى ئۇيغۇرلار ھەققىدە ئشەنچىلىك خەۋەرلەر بىلەن تەمىنلەش ئۈچۈن ئۇيغۇر تايمىز خەلقئارا قانىلىنى زىيارەت قىلىڭ: www.uyghurtimes.com ) ئىنگىلىزچە مەنبەسى:
«تۆھپىكار ئۇيغۇرلار »تېمىسدىكى يۈرۈشلۈك ماقالىلىرىم (6) تاھىر ئىمىن ئۇيغۇرىئان (ئەسكەرتىش: بۇ يازمىدىن ئابلىكىم ئەمەت ئاكىنىڭ ئالدىن خەۋىرى يوق) بۈگۈن تېۋىتتردا ئۇچۇر كۆرۋىتىپ، تۇيۇقسز بىر چەتئەللىك كىشنىڭ ئۇيغۇر سەنئەتكار ئابلىكىم ئەمەت ئاكىنىڭ شەخسى تور بېكىتىنڭ ئادېرسنى ئەۋەتكەنلىكىگە كۆزۈم چۈشتى. تور بېكەتنى ئېچىپ، ۋەتەن مەنزىرىلىرى ۋە ئۇيغۇر مەدەنىيتىگە ئائىت فوتو-سۈرەتلەر، ۋىدىئولار ، […]
ئەركىن، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 14-دېكابىر 14-دىكابىر كۈنى سەھەردە، ختاي (خوڭكوڭ)ساقچى دائىرلىرى ئامېرىكا ۋە ئەنگىلىيەدە پائالىيەت ئىلىپ بارىدىغان بەش نەپەر خوڭكوڭلۇق پائالىيەتچىنىڭ ھەر بىرىنىڭ كاللىسغا 1 مىلىيون دوللار مۇكاپات بىلەن تۇتۇش بۇيرۇقى ئىلان قىلدى. بۇ پائالىيەتچىلەر يىللاردىن بىرى، خوڭكوڭنىڭ دىموكراتىيە ۋە كىشلىك ھوقۇقى ئۈچۈن ھەرىكەت ئىلىپ بىرىۋاتقان بولۇپ، كۆپ قسمى شۇ دۆلەتلەرنىڭ […]
9-دىكابىر، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى بۈگۈن 9ـ دىكابىر خىتتاي تاجاۋۇزچىلىرىنىڭ قىرغىنچىلىق سىياسىتى رەسمى يۇسۇندا ئىرقى قىرغىنچىلىق دەپ لوندون ئۇيغۇر سوتى تەرپىدىن دۇنياغا ئىلان قىلىنغان خاتىرە كۈن. بۇ كۈن ۋە 10 ـ دىكابىر دۇنيا ئىنسان ھەقلىرى كۈنى مۇناسىۋىتى بىلەن شېۋىتسيە ئۇيغۇر بىرلىكى شىۋېتسىيە پارلامىنتى ئالدىدا نامايىش ئۇيۇشتۇردى. نامايىشچىلار تۆۋەندىكىلەرنى تەلەپ قىلدى: «بىز بۈگۈن […]
مەرغۇبە، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 12-دىكابىر 9-دىكابىر كۈنى ئامېرىكا تاشقى ئشلار منسترلىكى ۋە(بەزى تاراتقۇلاردا ئامېرىكا دۆلەت مەھكىمىسى) ۋە ئامېرىكا مالىيە مىنىستىرلىقى ئىككى ختاي ئەمەلدارىنى ئادەمنى جازالاش تېزىملىكىگە كىرگۈزدى. ئامېرىكا دۆلەت زېمىنى بىخەتەرلىكى مىنىستىرلىقى ئامېرىكىنىڭ ئالاقىدار قانۇنىغا ئاساسەن ئۈچ ختاي كارخانىسىنى «ئۇيغۇرلارنى مەجبۇرىي ئەمگەككە سېلىشنىڭ ئالدىنى ئېلىش قانۇنى» ئەمەلىي گەۋدىسى تىزىملىكىگە كىرگۈزگەنلىكىنى جاكارلىدى. […]
ئۇيغۇرلار ئارىسىدا كۆزگە كۆرۈنگەن داڭلىق خەتتات، فوتوگراف، نۇرغۇن قىممەتلىك كىتاپلارنىڭ مۇقاۋسنى لايىھەلىگۈچى قاينام جاپپار 6-دىكابىر ئۈرۈمچىدە ۋاپات بولدى. قاينام جاپپار ئىلگىرى شىنجاڭ قانۇنچىلىك گېزىتىدە فوتوگراف ۋە مۇخبىر بولۇپ ئشلىگەن. ئۇ كۆپ قېتىم ئۇيغۇر خەتتاتلىقى ۋە ۋەتەن مەنزىرىلىرى ساھەسىدە كۆرگەزمە ۋە پائالىيەتلەرنى ئۇيۇشتۇرغان. 2009-يىلى قەتلىئامغا ئايلانغان ئۈرۈمچى 5-ئېيۇل ۋەقەسى پارتىلىغاندىن كىين، […]
ئەركىن، ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 9-دېكابىر بۇغرا گۇرۇپپىسىنىڭ تىرشچانلىقى نەتىجىسدە، «خاككېرلىق ئەمەلى بىلىملىرى» ناملىق كىتاپ تەييارلىنىپ، نەشرگە تەييارلانغان بولۇپ، 11-دىكابىر نەشر قىلىنىدىكەن. مەزكۇر كىتاپنىڭ ئىلىكتىرونلۇق نۇسخسى -كەڭ ئۇيغۇر ئوقۇرمەنلەرنىڭ پايدىلىنىشى ئۈچۈن ھەقسز تارقىتىلغان. بۇ كىتاب- خاككېرلىككە قىزىققۇچىلار، خاككېرلىكنىڭ ئەمەلىي مىساللىرىنى كۆرۈپ ۋە سىناپ باقماقچى بولغانلار، خاككېرلىك ھەققىدە ئۇيغۇرچە دەرس ئۈگەنمەكچى بولغالار ئۈچۈن […]
تۇرسۇنجان، ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى، 6-دىكابىر ئىتالىيەنىڭ ئايال باش منستىرى گېئورگىيە مىلونى يتەكچىلىكىدىكى ھۆكۈمەت بېجىڭغا ئىتالىيەنىڭ بۇ يىل ئاخىرىدىن باشلاپ، ختاينىڭ « بىر يول بىر بەلباغ»پىلانىدىن رەسمى چېكىنىدىغانلىقىنى ئۇقتۇرۇش قىلدى. ختاينىڭ « بىر يول بىر بەلباغ»پىلانى-ختاي دۆلەت رەئىسى شى جىن پىڭ 2013-يىلى ئىلان قىلغان يەرشارى ئېقتسادى تۈرى بولۇپ، ئاسيا، ئافرىقا، ياۋروپا بويلاپ، […]
ئەكرەم، ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى، 5-دېكابىر 5-دېكابىر كۈنى پىيوڭياڭدا ئانىلار ئۈچۈن ئۇيۇشتۇرۇلغان بىر پائالىيەتكە قاتناشقان كىم جۇڭئۇن سۆز قىلىپ، نوپۇسنىڭ ئازىيىپ كېتىشى دۆلىتىمىزنىڭ جىددى مەسلىسى، كۆپرەك بالىلىق بولۇش ھەر بىر ئۆينىڭ مۇھىم ۋەزىپىسى بولۇشى كىرەك دىگەن. بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتىنىڭ دوكلاتىغا ئاساسلانغاندا، 2023-يىلى شمالى كورىيە تۇغۇش نسبتى1.8 بولۇپ، بۇرۇنقىدىن تۆۋەنلەپ ماڭماقتا ئىكەن. كىم […]
