گوللاندىيە ئۇيغۇر كىشىلىك ھوقۇق فوندى ۋە ياۋروپا شەرقىي تۈركىستان مائارىپ جەمىيىتى بىرلىكتە گوللاندىيە سىياسىي پارتىيە ياشلار بۆلۈمى بىلەن باشلىغان بۇ مۇراجەتنامە نەچچە يىللاردىن بىرى ئۈزلۈكسىز تىرىشچانلىق نەتىجىسىدە بارلىققا كەلگەن بولۇپ، ۋەتەنداشلارنىڭ جىددىي ئىمزاسىغا مۇھتاج!

ھەممىمىز بىلگەندەك، بىزدىكى بەزى ئايىغى چىقمايدىغان تالاش تارتىش ۋە ئەيىبلەشلەر، خەلقىمىزنىڭ كۆپ ۋاقتىنى ئېلىپ، خەلقىمىزنىڭ ئېنېرگىيىسىنى زۆرۈر بولمىغان ئىشلارغا سەرپ قىلىشقا سەۋەب بولىۋاتىدۇ.

ئەنگىلىيە مۇستەقىل گېزىتى ئىلان قىلغان «ئۇيەر جازا لاگىرى،ئىچىدىكى ھايات مۇنداق »دىگەن ماقالىغا ئۇيغۇر ئاگىېنتلىقىنىڭ قۇرغۇچىسى،سياسەت پەنلىرى تەتقىقاتچىسى تاھىر ئىمىن ئۇيغۇرىئان ئەپەندى بىلەن بولغان سۆھبەت بېسلغان بولۇپ،كىينكى يىللاردا ئىزچىل تاراتقۇلاردا ئومۇمى ئۇيغۇر ۋەزىيتى بويىچە سۆزلەپ كەلگەن تاھىر ئىمىن بۇ قېتىم قايتا يەنە ئۆز ئۇرۇق-تۇققانلىرى ھەققىدە سۆز قىلغان:

2020 – يىلى ئىيۇل ئېيىنىڭ بېشىدا ئۈرۈمچى تاشقى سودا بازىرى چېگرا رايون پورتىدا شىركەت ئاچىدىغان بىر ئۆزبېكىستانلىق ياش زار –زوردا مىڭبىر مۇشەققەت بىلەن ئۈرۈمچىدىن يۇرتى فەرغانە ۋادىسىغا قايتتى.

يېقىندا نۇرغۇن چەتئەل تاراتقۇلىرى، نوپۇزلۇق شەخسلەر ۋە ئۇيغۇرشۇناسلار بىر قېسم ئۇيغۇرلارنىڭ ئىجتىمائى تاراتقۇلاردا «ئۇيغۇر»دەپ تارقىتىۋاتقان نۇرغۇن مەزمۇنلارنىڭ ئەمەلىيەتتە ئۇيغۇرلار بىلەن مۇناسۋەتسز ئىكەنلىكىنى كۆرستىپ، ۋىدىئو تارقاتقاندا ئەستايىدىل بولۇشمىزنى جىددى تەلەپ قىلىۋاتىدۇ.

2009.07.05 قىرغىنچىلىقى ئۇيغۇر خەلقىنىڭ يېقىن زامان تارىخىدىكى ئەڭ دەھشەتلىك كۈنلەردىن بىرى !

بىز بۇ كۈن بىگۇناھ ئۆلۈپ كەتكەن بارلىق قېرىنداشلىرىمىزنى ئاددى ئەمما ئولۇغ بىر ئېغىز سۆز بىلەنلا تەرىپلىيەلەيمىز ____ ئىيۇل شېھىتلىرى !

بۇ شىۋىتسارىيەدە بىر ژۇرنالىست بىلەن ئېلىپ بېرىلغان سۆھبەت خاتىرىسى بولۇپ مۇھاجىرەتتىكى قېرىنداشلار بىلەن ئۇيغۇرچە تەرجىمىسىنى ئورتاقلىشىش مەقسىدىدە سۇندۇم . ۋە بۇ سۆھبەتتە خىتاينىڭ دۆلەت تېرورلۇقى سىياسەتلىرىنى بېشىمدىن ئۆتكەن ۋەقەلىكلەر بىلەن بىرلەشتۈرۈپ چۈشەندۈردۈم.

مۇسۇلمان دۇنياسىدا، ھەدىس ساھەسىدە ئەڭ مۆتىۋەر ھەدىس كىتابلارنىڭ بىرى بولغان «بۇخارى سەھىھ ھەدىسلەر توپلىمى» نىڭ يەتتە توملۇق شەرھىسىنى ئەۋلات گۇرۇپپىسى نەشىر قىلدى. بۇ ئەسەرنى پاكىستانلىق مەشھۇر ھەدىس ئالىمى مۇھەممەد سەرۋەر «سەھىھۇلبۇخارى» غا يىزىلغان ئاتمىشقا يىقىن شەرھى ۋە ھاشىيەدىن پايدىلىنىپ يېزىپ چىققان. ئەسەرنىڭ ئۇيغۇرچە تەرجىمەسىنى بۇ ئۇستازدا بىۋاستە دەرس ئوقۇپ ئىجازەت ئالغان «ساھىبۇلفۇنۇن» تەخەللۇسىدىكى ئۇيغۇر ئوقۇغۇچىسى ئۇزۇن يىل ئەجىر سىڭدۈرۈش ئارقىلىق ۋۇجۇتقا چىقارغان.

ئۇيغۇر مىللىتى يىللاردىن بىرى كۇتكەن تارىخى كۇن يېتىپ كەلدى،ئامېرىكا پىرەزدىنتى دونالد تىرامپ «ئۇيغۇر ئ‍نسان ھەقلىرى سياسىتى ھەرىكىتى»گە ئىمزا قويدى. بۇ لايىھە بۇگۇن رەسمى قانۇنغا ئايلاندى.

راست گەپنى قىلساق، ۋەتىنىمىز ئىشغال قىلىنغاندىن باشلاپ، بىز ھەقىقىي بىر ھېيت ئۆتكۈزۈپ باقمىدۇق؛ بىزگە ھېيت بولۇپ باقمىدى؛ ئەمما ئۈمىدسىزلىكنى ھارام دەپ بىلىدىغان ئەھلى ئىمان بىر مىللەت بولغىنىمىز ئۈچۈن ھەر قېتىملىق ھېيتتا، ھاياتدىمىزدكى ۋە ئىستىقبالىمىزدىكى پارلاق نۇقتىلارنى كۆز ئالدىمىزغا كەلتۈرۈپ، كۆڭلىمىزنى ئۆستۈردۇق، بېشىمىزنى تىك تۇتتۇق ۋە خىتايغا سۇنماس روھىمىز بىلەن جەڭ ئېلان قىلدۇق. بۇ ھېيتتىمۇ بۇ » جەڭ»نى داۋام قىلىمىز:

خىتاينىڭ غەربى قىسمىدىكى خىتايچىدە شىنجاڭ(شەرقىي تۈركىستان) ، ياكى تارىختا شەرقى تۈركىستان دەپ ئاتالغان، ئاساسلىقى ئۇيغۇرلار ر، ئۇندىن قالسا قازاق ھەم نۇرغۇن تۈركى مىللەتلەر ھەم موڭغۇللار ياشايدىغان بۇزىمىن خىتايلار تەرىپىدىن پەقەت يىقىنقى 18-ئەسىرنىڭ ئوتتۇرىدا بىسىۋىلىنغان. جۇڭغار خانلىقى بىلەن بولغان بىر قىتىملىق قانلىق ئۇرۇشتا ئۇرۇشقا قاتناشقان بارلىق جەڭچىلەرنى قىرغىن قىلىشتىن كىيىن، تارىختا جۇڭغارىيە دەپ نام ئىالغان بۇ كەڭرى زىمىن ئىشغال ئاستىغا چۈشتى. مىلادىدىن بۇرۇن توخارىستان دەپمۇ تونۇلغان، تارىختا قەشقەرىيە نامى بىلەنمۇ مەشھۇر بولغان بۇدۆلەتنىڭ نامى بۇزىمىندىكى ئەڭ قەدىمى شەھە

تۈركىيەدە ياشاپ ئۇيغۇرچە ھەم تۈركچە ئىجادىيەت بىلەن شۇغۇللىنىۋاتقان شائىر ئىمران سادائىنىڭ شېئىرلىرى تۈرك دۇنياسىدىكى شائىرلارنىڭ تارىخى ۋە شېئىرلىرىدىن تاللانما ناملىق توپلامغا كىرگۈزۈلدى. بۇ توپلامغا 13-قېتىملىق خەلقئارالىق شېئر پائالىيىتىدىكى ھەر قايسى دۆلەتلەردىن ئىشتىراك قىلغان شائىرلار تاللانغان.