12- نويابىر ئۇيغۇر مىللىتىنىڭ تارىخىدىكى ئەڭ مۇھىم كۈنلەرنىڭ بىرى بولۇپ، بۇ كۈندە ئۇيغۇرلارنىڭ ئەجدادلىرى ئىككى قېتىم مۇستەقىل شەرقىي تۈركستان جۇمھۇرىيتىنى قۇرغان ۋە دۇنياغا جاكارلىغان ئىدى.

شۋېتسىيە پوچتا-تېلېگراف باش ئىدارىسى (Swedish Post and Telecom Authority, PTS) ئالدىنقى ئايدا دۆلەت بىخەتەرلىكىنى سەۋەب قىلىپ، شۋېتسىيەدە ئېلىپ بېرىلىدىغان 5G كىمئارتۇق سودىسىدا خۇاۋېي قاتارلىق خىتاي ئالاقە ئۈسكۈنىلىرىنى چەكلىگەنلىكىنى جاكارلىغان بولۇپ، خۇاۋېي بۇ قارارغا نارازىلىق بىلدۈرۈپ، ئالدىنقى ھەپتە PTS ئۈستىدىن ئەرز قىلغان ئىدى

فرانسىيەدە ئاكتىپ پائالىيەت قىلىۋاتقان ئۇيغۇر زىيالىسى دوكتور دىلنۇر تەرىپىدىن تەييارلىنىپ ئېلان قىلىنغان فرانسىيەدىكى سىياسى پارتىيەلەر شۇنداقلا شەھەر باشلىقلىرىنىڭ ئىمزا قويۇشىغا سۇنۇلغان «ئۇيغۇرلار بىلەن سەبداشلىق»نىزامنامىسىغا بۈگۈنگە قەدەر ئالتە سىياسىي پارتىيە شۇنداقلا ئون شەھەر باشىلىقى ئىمزا قويغان بولۇپ، بۈگۈن يەنى شەرقى تۈركىستان جۇمھۇرىيەت كۈنى ھارپىسىدا يەنە بىرقانچە پارتىيە بۇ نىزامنامىگە ئىمزا قويغىنىنى ئېلان قىلدى.

ب ب س نىڭ 12-نويابىر ئىلان قىلغان خەۋىرىگە ئاساسلانغاندا، گىرمانىيەنىڭ دۇنياغا داڭلىق ماشىنا شىركىتى ۋولكىسۋاگىننىڭ بىيجىڭدىكى باش مۇدىرى سىتىفىن ۋوللىنسىتەين Stephan Wollenstein ۋولكىسۋاگىن شىركىتىنىڭ ئۈرۈمچىدىكى زاۋۇتلىرىدا مەجبۇرىي ئىشچىلارنىڭ يوقلۇقىنى ئىيىتقان.

ئامېرىكا تاشقى ئىشلار مىنىستىرى مايىك پومپىيو بۈگۈنكى مۇخبىرلارنى كۈتىۋىلىش يىغىنىدا سۇئاللارغا جاۋاب بېرىپ: «ئىككىنچى نۆۋەتلىك ترامپ ھۆكۈمىتىگە ئوڭۇشلۇق ئۆتىمىز. ھەربىر قانۇنلۇق بىلەت سانالغاندا، ئىككىنچى قېتىملىق ترامپ ھۆكۈمىتىگە ئۇلۇشىمىز. مېنىڭ بۇنىڭغا قاتتىق ئىشەنچىم بار.» دېدى.

10- نويابىر رېيتېر ئاگېنتلىقى بېيجىڭدىن مۇنداق خەۋەر بەردى: ئامېرىكىنىڭ يەنە 4 نەپەر خوڭكوڭ ئەمەلدارىنى جازالىغىنىغا قارىتا، خىتاي تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىكى ئاخبارات باياناتچىسى ۋاڭ ۋېنبىن سەيشەنبە كۈنى، ئامېرىكىنىڭ خوڭكوڭ ئىشلىرىغا ئاشكارا ئارىلىشىشقا ئالاقىدار ھەرىكەتلىرى خەلقئارا قانۇنلارغا ئېغىر دەرىجىدە خىلاپ، دەپ ئىپادە بىلدۈردى ۋە ئامېرىكىنى بۇ جازانى دەرھال ئەمەلدىن قالدۇرۇشقا دەۋەت قىلدى.

تالىبان يېڭى سايلانغان پرېزىدېنت بايدىننىڭ بۇ يىلنىڭ بېشىدا تالىبان بىلەن ئامېرىكا ئىمزالىغان تىنچلىق كېلىشىمىدە چىڭ تۇرۇپ، ئامېرىكا تارىخىدىكى ئەڭ ئۇزۇن ئۇرۇش – ئافغانىستان ئۇرۇشىنى ئاياقلاشتۇرۇشىنى ئۈمىد قىلدىغانلىقىنى ئىپادىلىدى.

پرېزىدېنت ترامپ بۈگۈن (9- نويابىر) تىۋىتتىردا مۇنداق دېدى: مەن دۆلەت تېرورلۇققا قارشى تۇرۇش مەركىزىنىڭ ھۆرمەتكە سازاۋەر دىرېكتورى (كېڭەش پالاتاسى تەرىپىدىن بىردەك مۇئەييەنلەشتۈرۈلگەن) كرىستوفىر مىللېر (Christopher C. Miller) نىڭ ھازىردىن باشلاپ مۇۋەققەت دۆلەت مۇداپىئە مىنىستىرى بولىدىغانلىقىنى ئېلان قىلغانلىقىمدىن خۇشالمەن.

بۇ يىل 7-ئايدا، غولام ئوسمان ئەپەندى پىرىزدىنتلىكىدىكى شەرقىي تۈركىستان سۈرگۈندى ھۆكۈمىتى ۋە سالىھ خۇدايار باشچىلىقىدىكى شەرقىي تۈركىستان ئويغىنىش ھەرىكىتى گوللاندىيەد دەنھاخ شەھرىدىكى خەلقئارا جىنايى ئىشلار سوتىقا خىتاي ئۈستىدىن قىلىنغان ئەرىزنامە سۇنۇلغان ئىدى!

پرېزىدېنت ترامپ كەلگۈسى بىر نەچچە كۈندە كۆپ قېتىم قانۇنىي ھەرىكەت قوللىنىپ ، سايلامنىڭ نەتىجىسىگە جەڭ ئېلان قىلىشى مۇمكىن. ئەمما بۇ دەۋالار بايدىننىڭ غەلىبىسىنى ئۆزگەرتەلمەسلىكى مۇمكىن دەپ قارالماقتا.

سايلام كۈنىنىڭ كەم دېگەندە بىر ياخشى نەتىجىسى بولىدۇ: كىم غەلىبە قىلسا، كوممۇنىست خىتتاي ئۇتتۇرىدۇ. ھەر ئىككىسى كوممۇنىست دۆلىتىگە قاتتىق تەدبىر قوللىنىشقا ۋەدە بەردى.

ئىزاھات: مەزكۇر ماقالە داڭلىق سىياسەت ژورنىلى « تاشقى سىياسەت»دە ئىلان قىلىنغان بولۇپ، ماقالە يازغۇچىلار دۇنيادا ئالدىنقى قاتاردا تۇرىدىغان ئاقىللار ئامبىرىنىڭ تەتقىقاتچىلىرى، شۇنداقلا ئاپتورلاردىن پائۇل خەنىل ئىلگىرى سابىق پىرىزدىنت بۇش ۋە ئوباما مەزگىلىدە ئاقساراينىڭ خىتاي ئىشلىرى دىرىكتورى بولغان. مەزكۇر ماقالە ئوقۇرمەنلەرنىڭ مەسىلىلەرنى ئوخشىمىغان نۇقتىلاردىن كۆزىتىشى ئۈچۈن سۇنۇلدى. ئاگىنتلىقنىڭ كۆز قارىشىغا ۋەكىللىك قىلمايدۇ.

بايدىن سايلامدا غەلبە قىلدى، ئۇ شى جىنپىڭ باشقۇرىدىغان كۈچلۈك خىتتايغا دۇچ كەلدى. بايدېننىڭ خىتتاي سىياسىتى ئۇنىڭ تەشۋىقات سەپەرۋەرلىك پائالىيىتى جەريانىدا ئېنىق بولمىغاچ، نۇرغۇن سوئاللار پەيدا بولدى. ۋاقتى توشقان پرېزىدېنت ترامپ بېيجىڭ ھاكىمىيىتىگە قاتتىق مۇئامىلە قىلىشقا جۈرئەت قىلىدىغان پرېزىدېنت دەپ قارىلىدۇ. فرانسىيە ئىستراتېگىيىلىك تەتقىقات فوندى جەمئىيىتىنىڭ ئاسىيا مەسىلىلىرى مۇتەخەسسىسى ۋالېرىي نىكېت تىرامپنى مۇنداق تەسۋىرلىدى: خىتتاي ئالدىدا، تىرامپ قاتتىق قول بولۇشقا جۈرئەت قىلدى! ئۇ مۇمكىن بولمايدىغان «تىنچ تەدرىجى دىموكراتىيە» خام خىيالىنى رەت قىلىشقا جۈرئەت قىلدى. بۇ ئالىم ھەتتا

ناگورنو-قاراباغدا ھەربىي توقۇنۇشلار داۋاملاشماقتا. ئايرىلىش رايونىدىكى ئەمەلىي ئەمەلدارلارنىڭ ئېيتىشىچە ، ھەر ئىككى دۆلەت ئارمىيسى پۇقرالارغا ھۇجۇم قىلغان ئەھۋاللار كۆرۇلگەن بولۇپ، ھەر ئىككى دۆلەت قارشى تەرەپنى ئ‍ۆز پۇقرالىرىغا ھۇجۇم قىلغان دەپ ئەيىپلىمەكتە.

ياۋروپا ئېتتپاقى جازالاش تەستىقلانغان بېلورۇسىيە ئەمەلدارلىرىنىڭ تىزىملىكىنى ئېلان قىلدى. ئالېكساندىر لۇكاشېنكو 15 ئادەم تىزىملىكىدە بىرىنچى ئورۇندا تۇرىدۇ. بۇ ئۇچۇرلار ياۋروپا بىرلەشمىسىنىڭ رەسمىي ئاخبارات ژۇرنىلىدا ئېلان قىلىنغان.

ئىلگىرى كىشىلەر بايدېننى كۆپىنچە ئوبامانىڭ ياردەمچىسى دەپ قارايتتى، ئۇنى ئانچە چۈشىنىپ كەتمەيتتى. لېكىن، ھازىر 78 ياشقا كىرگەن بايدېن ئامېرىكا زۇڭتۇڭى نامزات سۈپىتى بىلەن ئامېرىكا خەلقىنىڭ ئالدىغا كەلدى. بايدېن 40 نەچچە يىل سىياسىي بىلەن شۇغۇللانغان، ئۇزاق كېڭەش پالاتالىق ھاياتى بايدېننىڭ سىياسىي مەيدانى ۋە ئىش بېجىرىش ئۇسلۇبىنى ياراتقان بولۇپ، ئىنتايىن كۈچلۈك پىرىنسىپاللىققا ئىگە، لېكىن دەۋر ئۆزگىرىشىگە يېقىندىن ئەگىشىپ، جانلىق ئىش قىلىشقا ماھىر، كۆپ يىللاردىن بۇيان بىتەرەپ مەيداندا تۇرۇپ كەلگەن.

گېرمانىيە ئالاھىدە ئاخبارات تەشكىلاتىنىڭ سابىق باشلىقى خىتاينىڭ دۇنياغا ھۆكۈم قىلىشقا بەك يېقىنلاشقانلىقىنى ۋە ياۋروپانىڭ بۇ تەھدىتىنى بايقىشىنىڭ زۆرۈرلۈكىنى تەكىتلىدى

خىتاينىڭ ئېلېكتىرونىك نازارەت ئەسۋابلىرى ئىشلەپچىقىرىدىغان جېجياڭ داخۇا تېخنىكا شىركىتىنىڭ، چىراي تونۇش تېخنىكىسىنى ئىجرا قىلىدىغان سۇنى ئەقىل يۇمتېلىدا ئۇيغۇرلار تونۇش ئۈچۈن مەخسۇس لايىھەلەنگەن ئىرقىي تونۇغۇچى بىر كودنىڭ بارلىقى ئوتتۇرىغا قۇيۇلدى.