«دىكتاتۇرلار ۋە ئەنگىليەنىڭ تاشقى سىياسىتى توغرىسىدا» ناملىق سۆھبەت يىغىنىدىن خۇلاسە ۋە تەسىراتلار (بۈيۈك بېرتانىيە پارلامېنتىدا ئۆتكەن ئەھمىيەتلىك روزا ھېيت) -ئائىشەگۈل ئىلاۋە:
يىل:: 2019-يىلى
سۈرىيەنىڭ خاسەكە شەھىرىدىكى يپگ/پكك تېرورلوق تەشكىلاتىنىڭ كونتروللۇقى ئاستىدىكى ھول لاگېرىدا 2000 ئەتىراپىدا ئۇيغۇر ئاياللارنىڭ تۇتۇپ تۇرۇلىۋاتقانلىقى ۋە بۇ ئاياللارنىڭ خىتايغا قايتۇرۇلىشى ئۈچۈن تەييارلىق خىزمەتلىرىنىڭ قىلىنىۋاتقانلىقى مەلۇم بولماقتا
كانادا باش مىنىستىرى جاستىن ترودو سەيشەنبە كۈنى «تيەنئەنمېن قىرغىنچىلىقى» نىڭ 30 يىللىقىنى خاتىرىلەش پائالىيىتىدە سۆز قىلىپ، ئۆزىنىڭ خىتايدىكى كىشىلىك ھوقۇق ئەھۋالىدىن ئىنتايىن ئەندىشە قىلىۋاتقانلىقىنى، بۇنىڭ زۇلۇمغا ئۇچراۋاتقان نەچچە مىليون ئۇيغۇرلارنىمۇ ئۆز ئىچىگە ئالىدىغانلىقىنى بىلدۈردى.
جاست
ئۇيغۇر ياشلىرىنىڭ 80-يىللاردىكى مۇھەببەت، ئاشىق كۇيلىرىگە رەڭ قوشقان، جان-ئانا قاتارلىق ناخشلىرى بىلەن مودا ناخشا ساھەسنى زىلزىلىگە سالغان ناخشىچى مۇختار نىياز 4-ئىيۇن ئۇرۇمچىدە كېسەل سەۋەبىدىن ۋاپات بولدى.
ئامرىكا – خىتاي سودا ئۇرۇشى باشلانغان 15 ئايلىق سۆرەلمە سۆھبەتتىن كىيىن يەنىلا ئىقتىسادىي جازا قويۇشنى قارار قىلىشتى. ئامرىكا ھۆكۈمىتى 200 مىلىيارد قىممىتىدىكى خىتاي مىلىغا %25 باج ئالىدىغان بولدى. خىتاي جاۋابەن 1- ئىيۇندىن باشلاپ 60 مىلىيارد دوللار قىممىتىدىكى 5410 تۈرلۈك ئامرىكىغا ماللىرىغا %25 باج ئالىدىغانلىقىنى ئىلان قىلغان.
1989- يىلى 6- ئاينىڭ 4- كۈنى سەھەردە خىتاي ھۆكۈمىتى قۇراللىق ئارمىيەگە بۇيرۇق چۈشۈرۈپ، ئوقۇغۇچىلار ھەرىكىتىنى قۇراللىق باستۇرۇپ، كەم دىگەندە نەچچە يۈزلىگەن ئادەمنىڭ جىنىغا زامىن بولغان. بۇ يىل 30- ماي، ئامرىكا دۆلەت مەجلىسى باياناتچىسى مەزكۇر ۋەقەنى :«زور قىرغىنچىلىق»دەپ سۈپەتلىدى.
بۇ
2019- يىلى 30- ماي، ئامېرىكىنىڭ موڭغۇلىيە پايتەختى ئولانباتۇردا تۇرۇشلۇق ئەلچىخانىسى شەرقىي تۈركىستاندىكى رامزان ۋەزىيىتى ھەققىدە رەسمىي تىۋىتتىر ھىسابىدا تىۋىت يوللىدى. بۇ ئۇچۇرنىڭ تەرجىمىسى تۆۋەندىكىچە:
«
2019- يىلى 29- ماي، ئامېرىكا خىتاينى شەرقىي تۈركىستاندا خالىغانچە تۇتقۇن قىلىنغان ئۇيغۇر ۋە باشقا مۇسۇلمان ئاز سانلىق مىللەتلەرنى قۇيۇپ بېرىشكە چاقىرىپ، ئۇلارنىڭ ھېيتنى ئۇرۇق-تۇغقانلىرى بىلەن ئۆتكۈزىشى كېرەكلىكىنى بىلدۈردى.
خەلىقئارا قەلەمكەشلەر جەمىيىتى خىتاي ھۆكۈمىتىدىن تۈرمىدىكى 11 نەپەر ئۇيغۇر ئەدىپىلىرىنى قويۇپ بېرىشكە چاقىرىق قىلدى
ئۇيغۇر سىياسى پائالىيەت ئاكىتپلىردىن روشەن ئابباس خانىم شەرقى تۈركىستان مەسىلىسىنى ئاڭلىتىش ئۈچۈن ئاۋىسترىيە پايتەختى ۋېئانناغا يېتىپ كەلدى.
5-ئاينىڭ 28-كۈنى بۈگۈن دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيدىن ئۇيغۇر پائالىيەتچى ئۈمىد ئاگاھى ئەپەندىم تەيۋەندە ئۇيغۇر مەسىلىسىنى تۇنۇشتۇردى.
2019-يىلى رامىزان ئىينىڭ بىرىنچى جۇمە كۇنى شەرقى ئىرۇسالىمدىكى مەسجىدى ئەقسادا دۇنيانىڭ ھەر قايسى جايلىرىدىن توپلانغان 200مىڭدىن ئارتۇق مۇسۇلمانلار يېغىلىپ جۇمە نامىزىنى ئوقۇدى.
شەرقى تۈركىستان ئۆلىمالار بىرلىكىدىن ئۆلىمالار بىرلىكى رەئىسى دوتسېنت دوكتۇر ئاتائۇللاھ شاھيار باشچىلىقىدىكى بىر ھەيئەت، دۇنيا ئىسلام ئىتتىپاقى تەرىپىدىن مەككە مۇكەررەم شەھىرىدە چاقىرىلغان قۇرئان ۋە سۈننەتتە ئوتتۇراھاللىقنىڭ ئەھمىيىتى ناملىق يېغىنغا رەسمىي تەكلىپ بىلەن قاتناشتى.
شەرقى تۈركىستان مىللىي مەجلىسى رەئىسى سىيىت تومتۈرۈك ئەپەندىم 5-ئاينىڭ 27-كۈنى بۈگۈن خىتاينىڭ ئىستانبۇلدىكى ساختا ئىپتار پائالىيتىگە قارشى ئىپتارغا جىددى چاقىرق قىلدى.
5-ئاينىڭ 26-چېسلا بۈگۈن نورۋېگىيەنىڭ پايتەختى ئوسلودا نورۋېگىيە پارلامېنتىنىڭ ئالدىدا نورۋېگىيە ئۇيغۇر كومىتېتى تەرىپىدىن ئورۇنلاشتۇرۇلغان «لاگىر قۇربانلىرى تەزىيە نامايىشى» ئۆتكۈزۈلدى.
دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىينىڭ مېينخۈندىكى مەركىزىدە 25ۋە 26-چىسلا ئىككى كۈنلۈك گۇۋاھلىق بېرىش پائالىيتى ئۆتكۈزۈلدى.
پا
ئەگەر سىز بۇ ئورۇنلارغا سولانغان بولسىڭىز نىمە قىلاتتىڭىز؟ نىمىلەرنى ئويلايتتىڭىز؟!
5-ئاينىڭ 24- چىسلا بۈگۈن شەرقى تۈركىستان مىللىي مەجلىسى رەئىسى سىيىت تومتۈرۈك ئەپەندىم تۈركىيە سابىق باش مىنىستىرى، ئىستانبۇل بۈيۈك شەھەر باشلىقى جۇمھۇر ئىتىپاقى نامزاتى ھۆرمەتلىك بىنالى يىلدىرىم ئەپەندىم بىلەن كۈرۈشتى.
2019-يىلى 5-ئاينىڭ 22-كۈنى ئامېرىكا ھۈكۈمىتى خىتاينىڭ 13كارخانىسى ۋە بىر قىسىم شەخىسلەرگە چەكلەش ئېلىپ باردىغانلىقىنى ئېلان قىلدى.
ئامېرىكا دۆلەت مۇداپىئە مىنىستىرلىكىنىڭ يېڭىلىق يارىتىش بۆلۈمىنىڭ مەسئۇلى مايكىل براۋىن ئامېرىكا ئاۋازى قانىلىنىڭ زىيارىتنى قوبۇل قىلغاندا، ئىككى دۆلەت دۇچ كېلىۋاتقان خىرسلار ئۈستىدە توختالدى.
