خىتاي IPP ئەقىل ئامبىرى جىڭ يۇڭنەن (郑永年) ئېلان قىلنغان ۋاقتى : 2018-يىلى 8-ئۆكتەبىر خىتايچىدىن تەرجىمە قىلغۇچى : كۆلتېگىن [ئەسكەرتىش: تور بېكىتىمىزدە ئېلان قىلىنغان تەرجىمە خەۋەر ياكى ماقالە، ئۈچۈنچى تەرەپ ئاپتورلىقىدىكى ماقالە، ئوبزورلار باشقىلارنىڭ كۆز قارىشى بولۇپ، ئۇيغۇر ئاگېنتلىقىنىڭ كۆز-قاراش ياكى مەيدانىغا ۋەكىللىك قىلمايدۇ، ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى باش ماقالىسى ياكى مەخسۇس […]
خىتاي شەرقىي تۈركىستاندىن ئىسلامنى يوقاتماقچى بولىۋاتىدۇ ئەردەم،ئۇيغۇر ئاگېىنىتلىقى،گوللاندىيە مۇھاجىرەتتە ياشاۋاتقان ئۇيغۇرلار ئىنتىرنەتتە تارقالغان مەسچىتلەرنىڭ قاۋاقخانىغا ئايلاندۇرۇلغانلىقىنى كۆرۈپ، كۈچلۈك نارازىلىق بىلدۈردى. ئۇلاردىن شۇ مەسچىتلەرگە قوشنا ئولتۇراقلاشقان بۇ ئىككى مەسچىت توغرىسىدا تەپسىلىي مەلۇمات بەردى. قەشقەر شەھەر ئارىيا يولى ئوردا ئالدى دوپپا بازىرى مەسچىتى ۋە چاسا يولى كەسكەن يار مەسچىتى چايخانا، قاۋاقخانىلارغا […]
ئۇتۇق قازانغان بىر تەشەببۇس :100مىڭ كىشلىك ئاق ساراي ئىمزاسى تاھىر ئىمىن ئۇيغۇرىئان،ئۇيغۇر ئاگېىنتلىقى،11-ئۆكتەبىر ،ۋاشنگىتون. ختتاي كومپارتىيەسنىڭ ئۇيغۇر مىللىتىنى مەخپى قىرغىن قىلىشى ۋە ئاشكارا ئاسسلماتسيە قىلىشى ئاخبارات ۋاستىلىرى ئارقىلىق كەڭ كۆلەمدە خەۋەر قىلىنىپ،ھەر قايىسى دۆلەت رەھبەرلىرى ،ھەر ساھە زاتلارنىڭ دىققىتىنى تارتىپ كەلمەكتە. دۇنيانىڭ ھەر قايسى جايلىرىدا مۇھاجىرەتتە ياشاۋاتقان ئۇيغۇرلار تۇرلۇك شەكىللەردە […]
ھىچكىم يوق (ھېكايە) (تاھىر ئىمىن ئۇيغۇرىئان) قۇياش دەرىزىدىن ئۇنىڭ يۈزىگە چۈشكەندە ئۇ ئويغاندى،ئاز ئۇخلىغاچقا يەنىلا مادارسز ئىدى، بۇرۇن سەھەرچى ئىدى، ھازىر ئشلار ئۆزگەردى.ئۆزگەرگەن نەرسلەر ئىچىدە كىچە بىلەن كۇندۇز ئەڭ روشەن نەرسە ئىدى،كىچىسى ئۇخلىيالمايتتى،ئۇنىڭ پىغانلىرى ئۇنى غەلىتە ئنسانغا ئايلاندۇرۇپ قويغانىدى.ئۇ ئورنىدىن تۇرۇش-تۇرماسلىق ھەققىدە خىلى ئۇزۇنغىچە بىر قارارغا كىلەلمىدى،چۇنكى يەنە ئورنىدىن تۇرسا […]
2018-يىلى 10-ئاينىڭ 7-كۈنى فايىرفاكىس شەھىرى تاھىر ئىمىن ئۇيغۇرىئان ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى 10-ئاينىڭ 7-كۈنى ئۇيغۇر ئىگىلىك تىكلىگۈچىلەر مەركىزىنىڭ ئورۇنلاشتۇرۇشى بىلەن ۋاشنگىتون ئالاھىدە رايونى ئەتراپىدىكى مۇسۇلمان جەمىيەتلەرنىڭ رەھبەرلىرى ۋە ۋەكىللىرى ،مەسجىد ئىماملىرى،ئسلام مىديالىرىدىن تەشكىل تاپقان 100 دىن ئارتۇق ۋەكىللەرگە ئۇيغۇر مۇسۇلمانلىرىنىڭ نۆۋەتتە دۇچ كىلىۋاتقان ئەھۋالى تەپسلى تونۇشتۇرۇلدى؛ پائالىيەت -ئۇيغۇر ئىگىلىك تىكلىگۇچىلەرنىڭ فايىرفاكىس شەھىرىگە […]
2018-يىلى 10-ئاينىڭ 9-ئۆكتەبىر فايىرفاكىس شەھىرى تاھىر ئىمىن ئۇيغۇرىئان ئۇيغۇر ئاگېىنتلىقى 10-ئاينىڭ 6-كۈنى چۈشتىن كىين سائەت بەشتە ئامېرىكا پايتەختى ۋاشنگىتون ئەتراپىدىكى فايىرفاكىس شەھىرىگە جايلاشقان ئۇيغۇر ئىگىلىك تىكلەش مەركىزى يېقىن ئەتراپتىكى ئۇيغۇر جامائىتى بىلەن تولدى،ئادەتتىكى قاينام تاشقىنلىققا چۆمۈلگەن پائالىيەت مەركىزىدە چوڭلار،ياشلار ھەتتا بالىلارغىچە جەم بولغان بولۇپ،ئۇلار بۇگۇن بۇ يەردە بىر ئەھمىيەتلىك […]
ئۇشبۇ قۇرۇلتاي 25- 29 سېنتەبىرگىچە داۋام قىلىدىغان بولۇپ، بۇ قۇرۇلتايغا خەلقئارا قەلەمكەشلەر قۇرۇلتىيىنىڭ دۇنيانىڭ ھەرقايسى دۆلەت ۋە رايونلىرىدىن كەلگەن 60 تىن ئارتۇق ۋەكىللىرى، 300 دىن ئارتۇق يازغۇچىلار قاتناشقان. ئۇيغۇر قەلەمكەشلەر مەركىزى ۋە مۇستەقىل خىتاي قەلەمكەشلەر مەركىزى بۇ نۆۋەتلىك خەلقئارا قەلەمكەشلەر قۇرۇلتىيىنىڭ ئومۇمىي ۋەكىللەر يىغىنىغا تەييارلىغان قارارنامە قۇرۇلتاينىڭ ئومۇمىي يىغىنىدا تەستىقتىن ئۆتكۈزۈش ئۈچۈن بۇ يىل ئاۋغۇست ئېيىدا تاپشۇرۇلغان ئىدى.
ۋەتەنگە ئاتىدىم قىزىمنى ھەتتا، قىزىممۇ تۇمارىس،نۇزۇگۇم،رىزۋان
تېررورىزم: «شەرقىي تۈركىستانچىلار»نىڭ مىللەتچىلىكتىن پايدىلىنىپ كۈشكۈرتۈشى
بۇلتۇر، شياڭگاڭدا كۆرگەزمە قىلىنغان شياڭگاڭ ۋە جۇڭگو بايرىقى. بۇ شياڭگاڭنىڭ جۇڭگوغا قايتقانلىقىنىڭ 20 يىللىق پائالىيىتىنىڭ تەييارلىق خىزمىتىنىڭ بىر قىسمى.
(بۇ ماقالىنىڭ يازغۇچىسى يو خۈيجىن مۇستەقىللىقنى تەشەببۇس قىلىدىغان پائالىيەتچى ھەم سابىق شياڭگاڭ قانۇن كېڭىشىنىڭ ئەزاسى. )
ئاگېنتلىقىنىڭ مەيدانىغا ۋەكىللىك قىلىدۇ.] خىتاي ـ پاكستان ئىقتسادى كارىدورىنىڭ بىر قىسمى بولغان گىۋادار پورتىنىڭ قۇرلۇشى ئۈچۈن كۆپىيىپ كەتكەن خىتاي نۇپۇسى ۋە بۇ سەۋەپتىن ئېچىلغان خىتاي تىلى مەكتەپلىرى پاكستان خەلقىنىڭ نارازىلىقىنى قوزغىدى.
ئاگېنتلىقىنىڭ مەيدانىغا ۋەكىللىك قىلىدۇ.] ئامېرىكا يەرلىك سايلام سايلامغا (يەرلىك سايلام ياكى ئارا سايلام ــ 4 يىلدا بىر قېتىم ئۆتكۈزۈلىدىغان چوڭ سايلام ياكى پىرىزىدېنت سايلىمدىن باشقا ئۆتكۈزۈلىدىغان ئىككىنچى سايلام بولۇپ، ئادەتتە ۋىلايەت ۋە شىتات باشلىقلىرى سايلاپ چىقىلدۇ )
شىنجاڭ (شەرقىي تۈركىستان)دىكى يەرلىك ئاھالىلەرنىڭ ئىستانسىمىزغا ئاشكارىلىشىچە، شىنجاڭ ( شەرقىي تۈركىستان) يەرلىك ھۆكۈمەت 9- ئاينىڭ 26- كۈنىدىن باشلاپ پويىز ئارقىلىق ئۇيغۇر، قازاق، قىرغىز قاتارلىق ئاز سانلىق مىللەت مۇسۇلمانلىرىنى توشۇيدىكەن.
مەن جەنۇبىي ئافرىقىنىڭ بىر گېزىتىدە خىتاينىڭ زۇلۇمى توغرۇلۇق بىر ماقالە يازغانىدىم
قىلىدۇ.] بەلكىم يەنە بەزى خىتايدىن ئۈمۈد كۈتكەنلەر«خىتاي ئەگەر دېموكراتىيە يولىغا ماڭسىچۇ؟ ئەگەر كوممۇنىستىك پارتىيە سىياسىي ئىسلاھات ئېلىپ بېرىپ توغرا يولغا ماڭسىچۇ؟ » دىيىشى مۈمكىن.
ئامېرىكا ئالەم قاتنىشى ئىدارسىنىڭ ئوپتىك ئىنژىنىرى دوكتۇر ئەركىن سېدىق ئەپەندى ئامېرىكا پايتەختى ۋاشنگىتون رايونىدىكى ئۇيغۇرلارنىڭ ئەڭ چوڭ ئىگىلىلك تىكلەش بازىسى بولغان «ئۇيغۇر ئىگىلىك تىكلىگۈچىلەر بىرلىكى«نىڭ تەكلىۋى بىلەن ۋىرگنىيە شتاتى فايىر فاكس شەھىرىگە جايلاشقان پائالىيەت مەركىزىدە بىر مەيدان ئامما بىلەن يۈز كۆرۈشۈش ۋە پىكىر ئالماشتۇرۇش ئىلىپ بارىدىكەن.
خەلقئارا كەچۈرۈم تەشكىلاتى خىتاينى ئۇيغۇر مۇسۇلمانلىرىغا قارىتىلغان «سېستىمىلىق باستۇرۇش» ھەرىكىتىنى ئاياقلاشتۇرۇشقا چاقىردى ھەمدە جازا لاگېرلىرىغا قامال قىلىنغان كىشىلەرنىڭ ئەھۋالى ھەققىدىكى ئۇچۇرلار بىلەن تەمىنلەشنى تەلەپ قىلدى.
خىتاي تاشقى ئىشلار مىنىستىرى ۋاڭيى شىنجاڭ ( شەرقىي تۈركىستان- ت) مەسىلىسى توغرىسىدا سورالغاندا،
ئاۋال بۇ خىتايدىكى ئاپتونومىيەنى تەھلىل قىلىشتىن باشلىنىدۇ. ئاپتور لىنا كۇتكائۇسكايتى 2012 -يازغان «خىتاينىڭ تىبەت ۋە شەرقىي تۈركىستانغا (ماقالىدە شىنجاڭ دەپ يېزىلغان) بولغان دۆلەت سىياسىتى نىمىشقا خوڭكوڭ ئەندىزىسى ئەمەس؟» (Chinese State Policies Towards Tibet And Xinjiang Why not the
خىكۋىزىيون بولسا خىتايدىكى بىر دۆلەت ئېگىلىكىدىكى شىركەت بۇلۇپ دۇنيا بويىچى ئەڭ چوڭ نازارەت قىلىش ئۈچۈن ئىشلىتىلدىغان ۋىدىئو كامىرالىرىنى ئىشلەپ چىقىارغۇچى ھېسابلىنىدۇ.
