بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتىدىكى 20 نەچچە ئەزا دۆلەت خىتتاينىڭ شەرقى تۈركىستاندا كىشىلىك ھوقۇقنى دەپسەندە قىلغانلىقىنى ئەيىپلىگەن ئىدى.
-2019يىلى 7-ئاينىڭ 5-كۈنى، خىتاي مۇستەبىت ھاكىمىيىتىنىڭ يېقىنقى 30 يىل ئىچىدە ۋەتەن ئىلىپ بارغان ئەڭ چوڭ قىرغىنچىلىقىدىن بىرى بولغان 5- ئىيۇل ئۈرۈمچى قىرغىنچىلىقىنىڭ 10 يىللىق خاتىرە كۈنىدۇر.
بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى ئنسانى ھوقۇق يېغىنىدا ،22 دۆلەت تارىخىتا كۆرۇلمىگەن دەرىجىدە بىرلىكتە چاقىرىق قىلىپ ختتاينى لاگىرلارنى تاقاشقا،شەرقى تۈركستاندىكى ئۇيغۇرلارنى ئۆز ئىچىگە ئالغان مۇسۇلمانلارغا مۇئامىلىسنى ئۆزگەرتىشكە چاقىردى. مەزكۇر بىرلەشمە چاقېرىقتا يەنە دۆلەتلەر ختتاينى بىرلەشكەن دۆلەتلەر ئنسانى ھوقۇق كومېتىتى بىلەن ھەمكارلىشپ،رايونغا كىرىشكە يولغا قويۇشقا دەۋەت قىلدى.
كورىيەلىك ۋۇ مىڭيۈ خانىم دىنغا قارشى، خىتاي كومپارتىيىسىنى سۆيىدىغان ئايال ئىكەنلىكى كۆزەتكۈچىلەرگە ئاشكارا ئىش. ئۇنىڭ قىلمىشلىرىدىن خىتايدىن قېچىپ چىققان خىرىسىتىيان مەزھىپى مۇرىتلىرىنىڭ ئىسىم ۋە رەسىملىرىنى قانۇنسىز ئاشكارىلاش، خىتاي بىلەن تىل بىرىكتۈرۈپ يالغان نامايىش قوزغاپ، مەزكۇر ئىلتىجاچىلارنى پاراكەندە قىلىش، كورىيەدە فالۇن گۇمپىسى مۇرىتلىرىغا قارشى سەلبىي تەشۋىقات قىلىش قاتارلىقلار بار
ياخشىمۇسىلەر، مېنىڭ ئىسمىم جېنىفې جېڭ، مەن BBC نىڭ شىنجاڭدىكى جازا لاگىرى توغرىسىدا ئىشلىگەن «جۇڭگونىڭ ئىدىيە ئۆزگەرتىش لاگىرى» ناملىق ئون ئىككى مىنۇتلۇق سىنئالغۇسىنى كۆرۈپ چىقتىم. شىنجاڭدا مىليونلىغان كىشى جازا لاگىرلىرىغا قامالغان بولۇپ،
گېرمانىيەلىك شىنجاڭ (شەرقى تۈركىستان-ت) مەسىلىسى مۇتەخەسسىسى ئادرىئان زېنز گېرمانىيە ئاۋازىنىڭ زىيارىتىنى قۇبۇل قىلغاندا،
خوڭكوڭ ئالاھىدە رايونى باشلىقى لاررى كەم (لىن جېن يۆئې) 9-ئىيۇل خوڭكوڭ مەمۇرى يېغىنغا قاتنىششتى بۇرۇن «ئۆتكۈزۋىلىش قانۇنى»مەغلۇپ بولدى،پۇتۇنلەي ئۆلدى -دەپ ئىلان قىلدى.
مەزكۇر پائالىيەت لوندون شەھرى «قىزىل كۆۋرۈك» (Redbridge Council) يەرلىك ھۆكۈمىتى تەرپىدىن ئىلفورد ئىسلام مەركىزى Ilford Islamic Centre دە ئورۇنلاشتۇرۇغان. بۇ يىغىن باشلىنىشتى بۇرۇن لوندون شەھرى «قىزىل كۆۋرۈك» يەرلىك ھۆكۈمەتنڭ ھۆكۈمەت بىناسى ئالدىدا سېرىبىنىك قىرغىنچىلىقىنى خاتىرلەش ۋە ئۇيغۇر مۇسۇلمانلىرىنىڭ تارتىۋاتقان كۈلپەتلىرىگە بېغىشلانغان پائالىيەتنىڭ بايراق چىقىرىش مۇراسىمى سائەت 18:30 ئۆتكۈزۈلىدۇ.
(ۋاشىنگتون)- شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونىدا (شەرقى تۈركىستان-ت) نارازىلىق نامايىشى ۋە زوراۋانلىق ۋەقەسى يۈز بەرگەنلىكىنىڭ 10 يىللىقىنى خاتىرىلەش كۈنىدە، ئامېرىكا كونگېرىسى ۋە مەمۇرىي دائىرىلەر خىتاي كومىتېتىنىڭ (Congressional-Executive Commission on China) رەئىسى ئامېرىكا ئاۋام پالاتاسى ئەزاسى جىم مەكگوۋېرن (Jim McGovern) ۋە مۇئاۋىن رەئىسى ئامېرىكا كېڭەش پالاتاسى ئەزاسى ماركو روبىئو ( Marco
5-ئىيۇل قىرغىنچىلىقىنىڭ 10 يىللىق مۇناسىۋىتى بىلەن، مالايسىيا دىكى 25 مۇسۇلمان تەشكىلاتلىرى ۋەكىللىرى كۇئالالامپۇردىكى خىتاي ئەلچىخانىسى ئالدىدا نامايىش ئۆتكۈزگەن.
7-ئاينىڭ 2-كۈنى سەيشەنبە بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتنىڭ بىخەتەرلىك ئىشلىرى يېپىق يىغىندا ئامېرىكا ۋە گىرمانىيە خىتاينىڭ ئۇيغۇر ۋە باشقا نەچچە مىليۇن مۇسۇلمان خەلىققە قاراتقان قانۇنسىز قىلىمىشنى ئەيىپلىگەن.
دۇنيادا يىڭى بىر نىزام ئوتتورغا چىقىۋاتقان بۈگۈنكى كۈندە تۈركىيە ۋە جۇڭگۇ ئىككى دۆلەتنىڭ ئۈستىگە ئېغىر مەسئۇلىيەتلەر يۈكلەنمەكتە.
•خىتايدىن تۈركىيەگە، تۈركىيەدىن سۈرىيەگە كىرىش
7 -ئاينىڭ 2-كۈنى ئامېرىكا خەلىقئارا دىننى ئەركىنلىك كومىتىتى دىلشات پەرھات ئاتاماننىڭ تىزدىن قويۇلۇپ بېرلىشى ھەققىدە بايانات ئېلان قىلدى.
بۈگۈن ئۇيغۇر مىللىتى تارىخ بېتىدىن، ئىنسانىيەت لۇغىتىدىن پاك-پاكىزە ئۆچۈرۈلۈش ئالدىدا تۇرغان ھايات-ماماتلىق بىر ۋەزىيەتتە، بىزنىڭ بۇ ۋەتەنپەرۋەر زىيالىيلىرىمىز، ئىنقىلاچىلىرىمىز ئۆز مەۋجۇدىيتىمىزنى قانداق ساقلاپ قېلىش ھەققىدە باش قاتۇرماستىن ئەكسىچە ئاللىبۇرۇن ئېنىق بولۇپ بولغان كىملىكىمىز ھەققىدە تالاش-تارتىش قىلىشى بىزنى بەكمۇ ئەپسۇسلاندۇردى ھەم ئۈمۈدسزلەندۈردى . يېقىنقى كۈنلەردە تالاش-تارتىشقا سەۋەپ بولۇۋاتقان بۇ ئۇلۇس تېمىسى ئادەمنى بەكلا سەسكەندۈرۈش دەرىجەسىگە بېرىپ يەتتى. ئادەمنى ئەڭ ئېچىندۇرىدىغنى بولسا بۇ تېمىلاردە كەسكىن مۇنازىرە ئېلىپ بېرىۋاتقان ۋە تالىشىۋاتقانلارنىڭ كۆپ قىسمى ئۇيغۇر
ئەردەم ئۇيغۇر زىيالىيلار ئەنجۈمەنىنىڭ ياپونىيەدە ئۆتكۈزۈلگەن يىغىنى 24-26- ئىيۇن كۈنلىرى ئوساكا شەھرى R&B مىھمانخانىسىدا ئۆتكۈزۈلدى. 25-ئىيۇن، ئوساكا شەھەرلىك ھۆكۈمەت بىناسىدا ئاخبارات ئىلان قىلىش يىغىنى بىر سائەت داۋاملاشتى
(شائىر ئابدۇرېھىم پاراچ ئەپەندىمنىڭ يېقىندا ئىىستانبۇلدا نەشىر قىلىنغان «ھىجران تىنىقلىرى» ناملىق كىتابى ئۈچۈن يېزىلغان بېغىشلىما) ئۆز ۋەتىنىدىن ئايرىلىپ سۈرگۈنگە مەجبۇر بولغان كىشىلەر مەڭگۈ بەختلىك بولالمايدۇ، شۇ ۋەجىدىن يۈرەكلىرى قان بولغان ئۇيغۇرلار ئۇچۇن، بولۇپمۇ ئۇيغۇر ۋە ئۇيغۇر ۋەتىنىنىڭ ھۆرلىكى ئۇچۇن قەلەم تەۋرەتكەن ھەر بىر قەلەم ئىگىسىگە ۋەتەندىن ئايرىلىش ھىجرانى ئەبەدىي تېمادۇر. […]
ياپونىيەنىڭ ئوساكا شەھىرىدە ئۆتكۇزۇلگەن 20 دۆلەت گۇرۇھى باشلىقلار يېغىنىدا ئۇيغۇرلارنىڭ ئاۋازى تارىختىكى ھەر قانداق چاغدىكىدىن كۇچلۇك ياڭرىدى.
ئۇيغۇرلارنىڭ ئالىي رەھبىرى رابىيە خانىم 6-ئاينىڭ 28-كۈنى (جۈمە) ياپۇنىيەدە ئىچىلىۋاتقانG20 گوروھى رەھبەرلەر يىغىنى ئارلىقىدا مۇخپىرلار يىغىنى چاقىرىپ، G20 گوروھى رەھبەرلەر يىغىنىغا قاتنىشىۋاتقان رەھبەرلەرگە خىتاي رەئىسى شى جىن پىڭ نىڭ شەرقىي تۈركىستاندىكى ئۇيغۇر قاتارلىق مۇسۇلمانلارغا قارىتا ئېلىپ بېرىۋاتقان «ئىرقى قىرغىنچىلىق»نى توسۇش چاقىرىق قىلدى. ئۇ ھەرقايسى دۆلەت رەھبەرلىرىنىڭ خىتايغا قاتتىق بېسىم ئىشلىتىشى كېرەكلىكىنى، بۇنىڭ جازا لاگىرلىرىغا قامالغان كىشىلەنىڭ قويۇپ بىرىلىشى ئۈچۈن مۇھىم رول ئوينايدىغانلىقىنى تەكىتلىدى.
جەنۋە- ئامېرىكا خىتاينىڭ ب د ت كىشىلىك ھوقۇق كېڭىشى يىغىنىدا بىر مىليوندىن ئارتۇق ئۇيغۇر ۋە باشقا ئاز سانلىق مىللەتلەرنى شىنجاڭدا (شەرقى تۈركىستان-ت) «قايتا تەربىيىلەش» لاگېرلىرىغا قاماش قىلمىشىنى ئاقلىغانلىقىنى ئەيىبلىدى.