مۇشۇ پەيشەنبە كۈنى جەنۋەدىكى ب د ت بىناسى ئالدىدا، نەچچە ئونلىغان ئۇيغۇر زىيالىلىرىنىڭ تۇتقۇن قىلىنغان ياكى يوقىتىۋىتىلگەنلىكىنى نامايەن قىلىدىغان بىر رەسىم كۆرگەزمىسى ئېلىپ بېرىلغان بولۇپ، بۇ كۆرگەزمە ئامېرىكىنىڭ قوللىشىغا ئېرىشكەن، خىتاي تەرەپ بولسا ئامېرىكىنى …
ختتاي تەشۋىقاتى
گېرمانىيە ئاۋازى رادىئوسىنىڭ شۇ ھەقتىكى خەۋەر ماقالىسى
خىتاي دۇنيا ئەللىرى بىلەن يادرو تېپىشماقلىرى ئوينىماقتا
خىتاينىڭ فرانسىيەدە تۇرۇشلۇق كونسۇلىنىڭ توربېتىدە كۆرسىتىلىشىچە 9-ئىيۇل خىتاينىڭ فرانسىيەدە تۇرۇشلۇق باش كونسۇلى (فرانسىيەنىڭ مارسېل، ستراسبۇرگ، لېئون قاتارلىق شەھەرلىرىدىكى تارماق كونسۇللىرىنى ئۆز ئىچىگە ئالغان) بىلەن «شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونلۇق خەلق ھۆكۈمىتى» نىڭ بىرلىكتە ئۇيۇشتۇرۇشىدا «شىنجاڭ ياخشى جاي» نامىدىكى تور سۆھبەت يىغىنى ئۆتكۈزۈلگەن.
خىتاينىڭ شەرقىي تۈركىستاندا ئۇيغۇر ۋە باشقا تۈركىي مىللەتلەرگە قاراتقان ئىرقىي قىرغىنچىلىقى دۇنيا مىقياسىدا تەنقىدكە ئۇچراۋاتقان بىر پەيتتە، خىتاي ھۆكۈمىتى زىيانكەشلىككە ئۇچرىغان ئۇيغۇرلارنىڭ ئارخىپىلىرى توپلانغان سانلىق مەلۇمات ئامبىرىغا ۋە ئۇيغۇر پائالىيەتچىلەرگە تۆھمەت قىلدى. ختتاي تاشقى ئىشلار مىنسترلىكى 9- ئاپرىل ئۆتكۈزگەن ئاخبارات ئىلان قىلىش يېغىنىدا، ئاتالمىش شنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونلۇق ئاخبارات ئىشخانىسىنىڭ […]
خىتتاي ئەنگىلىيەگە نىشانلىق ھۇجۇم قىلماقتا.
ئەنگىلىيەنىڭ بىر قىسم پارلامېنت ئەزالىرى ئۇيغۇر قىرغىنچىلىقىغا ئائىت يېتەرلىك ئىسپاتلارنى توپلىغانلىقىنى، 2022- يىللىق بېيجىڭ قىشلىق ئولىمپىك يىغىنىنى بايقۇت قىلىشنى ئويلىشىۋاتقانلىقىنى ئېلان قىلغان ئىدى. خىتتاي ھۆكۈمىتى جىددىي ئىنكاس قايتۇرۇپ :«ھۆكۈمىتىمىز خىتتاينىڭ ئولىمپىك تەنھەرىكەت يىغىنىنى بايقۇت قىلماقچى بولغان ھەر قانداق دۆلەتنى قاتتىق جازالايدۇ.»دەپ تەھدىت سالدى. بۇ خەۋەر دۇنيا مېدىيالىرىدا كۆپ ئورۇن ئالماقتا.
(تولۇق ماۋزۇ) خىتاي ۋە ئەنگىلىيە تەرەپ ب ب س ئېلان قىلغان ئۇيغۇر ئاياللىرىنىڭ جىنسىي خورلۇققا ئۇچراش توغرىسىدىكى خەۋىرىگە كۈچلۈك ئىنكاس قايتۇردى
28- يانۋار كۈنى خىتاي تاشقى ئىشلار مىنىسرلىكى باياناتچىسى جاۋ لىجىيەن يېڭىدىن ۋەزىپىگە ئولتۇرغان ئامېرىكا دۆلەت ئىشلىرى كاتىپى ئانتونى بىلىنكىننىڭ «خىتاي ھۆكۈمىتى ئۇيغۇرلارغا قارشى ئىرقىي قىرغىنچىلىق ئېلىپ بېرىۋاتىدۇ
ئائىلىسى لاگېردا ياكى سەۋەپسىز كېسىلىپ، ھەرقايسى تۈرمىلەردە جازا مۇددىتىنى ئۆتەۋاتقان ھەم شۇنداقلا يېقىنقى 4 يىلدىن بېرى ئائىلىسى بىلەن ھېچقانداق ئالاقە قىلالمايۋاتقان بىر قىسىم ئۇيغۇرلارنىڭ ئىستانبۇلدىكى ئۇرۇق-تۇغقانلىرى ئۆزلىگىدىن تەشكىللىنىپ، ئىستانبۇل سارى يەر رايونىدىكى خىتاي كونسۇلىنىڭ ئالدىدا ئائىلىسىنىڭ ئىز-دېكىرىنى قىلىش ئۈچۈن يىغىلغان بولسىمۇ، خىتاي كونسۇلى بۇنىڭغا ھېچقانداق ئىپادە بىلدۈرمىدى.
خىتاينىڭ ئامېرىكىدىكى باش ئەلچىخانىسى تۋىتتېردا خىتاي كۈندىلىك گېزىتىنىڭ «رادىكاللىقنى يوقىتىش – شىنجاڭدىكى ئاياللارغا تېخىمۇ كۆپ ھوقۇق بەردى» سەرلەۋھىلىك ماقالىنى تارقاتقان بولۇپ، خىتاي ئەلچىخانىسى مەزكۇر ئۇلانما ئۈستىگە «تەتقىقات شۇنى كۆرسەتتىكى، شىنجاڭدىكى ئۇيغۇر ئاياللىرىنىڭ كاللىسى ئازات قىلىندى
ختتاي كوممۇنستڭ پارتىيسنىڭ بىر ئەمەلدارى دۈشەنبە كۈنى ئامېرىكا بىرلەشمە ئاگېنىتلىقى بىلەن ئۆتكۇزگەن سۆھبىتىدە ئۇيغۇرلارغاقاراتقان باستۇرۇش سياسىتىنى يېنىكلەتمەيدىغانلىقىنى بىلدۈرگەن.
ئاتالمىش «شىنجاڭ گېزىتى» نىڭ 31 – ئۆكتەبىردىكى سانىدا دېيىلىشىچە، «كەسپىي جەھەتتىن تەربىيەلەنگەنلەر» يىلىغا ئوتتۇرىچە 1 مىليون ئادەم قېتىمدىن ئاشقان.
خىتاي 25-، 26- سىنتەبىر مەركەزنىڭ ئۈچىنچى نۆۋەتلىك شىنجاڭ (شەرقىي تۈركىستان-ت.) سۆھبەت يىغىنىنى ئاچتى. ھالبۇكى، خەلقئارا دىققەت قىلىۋاتقان شىنجاڭ (شەرقىي تۈركىستان-ت.) «قايتا تەربىيىلەش مەركەزلىرى» ئاشكارا تىلغا ئالمىدى.
2020-9-18 2020-يىلى 9-ئاينىڭ 17-كۈنى خىتاينىڭ «خەلىق گېزىتى »خەۋىرىدە دىيىلىشىچە ،گوۋۇيۈەن ئۇچۇر ئىشخانىسى «شىنجاڭدىكى ئىشقا ئورۇنلاشتۇرۇش بىخەتەرلىكى »ناملىق ئاق تاشلىق كىتاپنى ئېلان قىلغان
يېقىندا ئامېرىكا دېسنى شركىتى تۇرپاندا ئىشلىگەن مۇلەن ناملىق فىلىم ئارتسنىڭ سياسى مەيدانى ،فىلىمدە رەھمەت ئېيتىلغان ئورگانلار ، تۇرپاندا ئىشلىنىشى قاتارلىق سەۋەبلەر بىلەن پۈتۈن دۇنيادا كۇچلۇك تەنقىدكە ئۇچرىدى.
شەرقىي تۈركىستاندا 3 مىليوندىن 5 مىليونغىچە ئىنسان خىتاينىڭ جازا لاگېرلىرىدا كىشلىك ھۇقۇقىدىن مەھرۇم ياشىماقتا. لاگېردىكى كىشىلەرنىڭ ئۇرۇق – تۇغقانلىرى ۋەتەن سىرتىدا ئۇلارنىڭ خەۋىرىنى ئېلىش ئۈچۈن ھەرقايسى دۆلەتلەرنىڭ ئەلچىخانىلىرىغا، گېزىت – ژورنال مۇخبىرلىرىغا ۋە كىشلىك ھۇقۇق تەشكىلاتلىرىغا توختىماي ئىلتىماس سۇنۇۋاتىدۇ
خىتاي تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىكى خەۋەر بۆلۈمى ئەنگىلىيە ب ب س قانىلى ئىشلىگەن مەردان غاپپار توغرۇلۇق خەۋەرگە قارىتا، ب ب س نى « زەھەر ئەتكەسچىسىنىڭ گىپىگە ئىشىنىپ، خىتاي ھۆكۈمىتىگە ئۇيغۇرلارنى كەڭ كۆلەملىك تۇتۇپ، تۈرمىلەردە قىيناۋاتقان كۆرسىىتىپ قارا چاپلىغان» دەپ رەددىيە بەردى.
ئۆتكەن ھەپتە ئامېرىكا ھۆكۈمىتى چىن چۈەنگو قاتارلىق تۆت نەپەر خىتاي ئەمەلدارلىرىنى ئۇيغۇر مەسىلىسى سەۋەبلىك جازالايدىغانلىقىنى ئېلان قىلغاندىن كېيىن، خىتاي ھۆكۈمىتى قساس ئالىدىغانلىقىنى جاكارلىدى. خىتاي جازالاشنى ئېلان قىلغانلار ئىچىدە،
ئامېرىكا ئەمەلدارلىرىنىڭ دۈشەنبە كۈنى بىلدۈرۈشىچە، خىتاي «ۋال كوچىسى گېزىتى» (Wall Street Journal) نىڭ ئۈچ نەپەر مۇخبىرىنى قوغلاپ چىقارغانلىقى سەۋەبلىك، ترامپ ھۆكۈمىتى خىتاي مۇخبىرلىرى ۋە خىتاي ھۆكۈمىتىگە قاراشلىق مېدىيا ئورگانلىرى، ھەمدە خىتاي ئىستىخبارات ئورگانلىرىنى جازالاشنى ئويلىشىۋاتماقتا ئىكەن.
18-فېۋرال، ئامېرىكا خىتاي ھۆكۈمىتىگە قاراشلىق 5 چوڭ مېدىيا ئورگىنىنىڭ ئامېرىكىدىكى تارماقلىرىغا «چەتئەل ئەلچىلىكى» گە ئوخشاش مۇئامىلە قىلىشقا باشلايدىغانلىقىنى، ئۇلارنىڭ خىزمەتچىلىرى ۋە ئامىرىكىدىكى مۈلۈكلىرىنى ئامېرىكا تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىقىغا تىزىملىتىشى كېرەكلىكىنى ئېلان قىلدى.
