ئەزىز سۇلايمان ئەپەندىم ئۆزى تۇرىۋاتقان شەھەر مېمفىستە(تېنىسى شىتاتى) ئۆتكۈزۈلگەن 13-قېتىملىق ئىتىقاد گىرەلشمە سۆھبىتى ئىپتار پائالىيىتىدە قىسقا لىكسىيە سۆزلەپ ئۆزنىڭ ھىكايىسى ئارقىلىق ۋەتىنىمىزنىڭ ئەھۋالىنى ئىپتارغا كەلگەن خىرىستىيان، يەھۇدى ۋە مۇسۇلمان ئاھالىسىگە تونۇشتۇردى.
سياسى ھەرىكەتلەر ۋە ئاكتېۋىزىم
تۈركىيە ھاجى بايرام ۋەلى ئۇنىۋىرسىتى خەلقئارا مۇناسىۋەت فاكۇلتىتى پىروففىسورى ئابدۇرەشىد جەلىل قارلۇق ئەپەندى گوللاندىيەدىكى ياۋروپا شەرقىي تۈركىستان مائارىپ جەمىيىتىنىڭ ئالاھىدە تەكلىپى بىلەن گوللاندىيەگە كەلگەن ئىدى.
شەرقىي تۈركىستان مىللىي مەجلىسى رەئىسى سىيىت تومتۈرك ئەپەندىم ئۆزىنىڭ ئىجتىمائى تاراتقۇ سەھىپىدە بايانات ئىلان قىلىپ خىتاينىڭ ئىستانبۇلدىكى باش كونسۇلى سۈي ۋېيغا شىددەتلىك رەدىيە قايتۇردى!
ۆتكەن يىل 9-ئاينىڭ 29-كۈنى لوس ئانجېلىس رايونىدىكى پاسادەنا شەھىرىگە جايلاشقان «پاسادېنا چاسا چېركاۋسى» (Pasadena Foursqaure Church) لوس ئانجېلىس رايونىدىكى ئۇيغۇرلارنى ئۇيغۇرلارنىڭ ھازىرقى پاجىئەسى ھەققىدە بىر مەيدان لېكسىيە سۆزلەپ بېرىشكە تەكلىپ قىلدى.
لوس ئانجېلىستىكى ئۇيغۇرلار 15-ماي كۈنى ئاخشام يەھۇدىي-مۇسۇلمان بىرلەشمە ئىپتار پائالىيىتىگە قاتناشتى. بۇ ئىپتار پائالىيتىنى ئامېرىكىدىكى يەھۇدىيلار بىلەن مۇسۇلمانلارنىڭ ئىتتىپاقلىقى ۋە ھەمكارلىقىنى تۈپ مەقسەت قىلغان «يېڭى-زېمىن» (Newground) ناملىق بىر تەشكىلات ئاشۇ بېۋېرلىي خىلل شەھىرىدىكى بىر چوڭ يەھۇدىي چېركاۋىدا تەشكىللىگەن
ئامېرىكا ئۇيغۇر جامائىتى ئامېرىكا ئۇيغۇر بىرلەشمىسى رەئىس سايلىمىنى كىچىكتۇرمەسلىكنى تەلەپ قىلدى.
پورتلاند شەھىرىدە ئۇيغۇر مەسىلىسى بىر ھەپتە تونۇشتۇرۇلغان.
26 – ئاپرىل، تاھىر ئىمىن مۇخبىرلارنىڭ زىيارىتىنىمۇ قوبۇل قىلدى. ئۇنىڭ ئورىگون شتاتىدىكى پائالىيەتلىرى يەنە ئسلام مائارىپ مەركىزىدە لېكسىيە سۆزلەشنى ئۆز ئىچىگە ئالغان بولۇپ، يەرلىك مۇتەخەسىسلەر، مۇسۇلمان ئالىملار بىلەن بىرلىكتە ئۇيغۇرلار ئۈچۈن نىمە ئىش قىلىپ بەرگىلى بولىدىغانلىقى مۇنازىرە قىلىنىدۇ.
ﺧﻪﻟﻘﺌﺎﺭﺍ ﺳﻮﺗﻼﺭ ﯞﻩ ﺋﯘﻻﺭﻧﯩﯔ ﺗﺎﺭﯨﺦ ﯞﻩ ﺋﯩﺸﻠﻪﺵ ﻓﻮﻧﻜﯩﺴﺴﯩﻴﯩﺴﻰ
-
ماقالىنىڭ ئاساسىي مەزمۇنى: خەلقئارا جىنايى ئىشلار سوت مەھكىمىسى ئارقىلىق خىتاي ھۆكۈمىتى غوللۇق خادىملىرىنىڭ شەرقىي تۈركىستاندا ئېلىپ بېرىۋاتقان ئىرقى قىرغىنچلىق، ئىنسانىيەتكە قارشى جىنايەتلىرىنى جازالاشنىڭ مۇمكىن بولۇپ – بولمايدىغانلىقىنى مىساللار ئارقىلىق چۈشەندۈرۈش ۋە بۇ مەقسەتكە يېتىشنىڭ يوللىرىنى كۆرسىتىپ بېرىش.
ئابدۇرىھىم غىنى يىقىندىن بۇيان ئالدىراش! ئۇ ئون ئايدىن بىرى ھەر شەنبە، يەكشەنبە دىگۈدەك سۇست شەھرىدىكى ئۆيىدىن ماشىنا بىلەن بىر سائەت يىراقلىقتىكى ئامىستىردام مەركىزى مەيدانىغا بىرىپ، كۈن بويى نامايىش قىلىدۇ. 10 ئايدىن بىرى قىشمۇ- ياز، قار- يامغۇر دىمەستىن ئادەملەر زىچ توپلاشقان ئامىستىردام دام مەيدانىدا ئۇيغۇرنىڭ نىداسىنى ئاڭلىتىپ كەلمەكتە.
يىلى 4-ئاينىڭ 21-كۈنى چۈشتىن كېيىن سائەت ئىككىدە، گېرمانىيە دۇيسبورگقا جايلاشقان شەرقىي تۈركىستان ئۇچۇر مەركىزىنىڭ تەكلىپى بىلەن كەلگەن،
خىتاينىڭ ئىشغالىغا قارشى قولىغا قورال ئېلىشنى تاللىغان ئىنقىلابچىلار، مۇجاھىت ۋە غازىلىرىمىز ھەققىدە ئىگىلىگەن تاغدەك دەلىلى بار ئۇچۇرلارنى ئاشكارىلاشنى لايىق تېپىشىمدىكى سەۋەپ چەتئەلدىكى ئۇيغۇر جەمئىيىتىدە كۆرۈلگەن شەرقىي تۈركىستانلىق قوراللىق ئەترەتلەر توغرىسىدىكى ئۇچۇر قەھەتچىلىكىنى تۈگىتىش ۋە ئارىدىكى ئۇقۇشماسلىقلارغا خاتىمە بېرىشكە تىرىشىش. ھەممىدىن مۇھىمى، ھەقىقىي مۇجاھىتلارنى قوغداپ، ساختىپەز ياكى خىتاينىڭ رەزىل ئويۇنچىلىرىنى ئارىمىزدىن قوغلاپ چىقىرىشتىن ئىبارەت.
18- ئاپرىل، دۇنيادىكى ئەڭ داڭلىق ئاخبارات قانىلى بولغاننىڭ ۋەتىنىمىزگە بېرىپ، لاگىرلار ھەققىدە خەۋەر ئىشلىگەن داڭلىق ب ب س مۇخبىرى جون ئەپەندى ۋە ئۇنىڭ خىزمەت گۇرۇپپىسى، ئىستانبۇلنىڭ ئۇيغۇرلار ئەڭ كۆپ ئولتۇراقلاشقان زەيتىنبۇرنۇ رايونىدا پەرزەنتلىرى ۋەتەندە قېلىپ جەم بولالمىغان ئاتا-ئانىلارنىڭ دەرتلىرىگە قۇلاق سالدى.
ھادسۇن ئېنۇستىتۇتى «ياۋروپا ئېتتپاقىنىڭ ختتاي ۋە ئامېرىكا بىلەن بولغان مۇناسۋىتى»ناملىق يېغىن ئۇيۇشتۇرغان بولۇپ،سۆزلىگۇچىلەر ياۋروپا ئېتتپاقى باش سكرىتارى جەپپە تىرانخولم مىككەلسۇن،ئامېرىكا دۆلەت مۇئاۋىن مۇداپىئە منستىرى راندال سچرايۋىر ،كارنىگ تىچلىق ئنۇستىتۇتىدىن ئاشلى تەللىس ،ھادسۇن تەتقىقاتچىسى توماس داستىر بىرگ ،ھادسۇن تەتقىقاتچىسى لىسەلوت ئودگارد قاتارلىقلار بار،
ئۇيغۇر ئاياللىرىنىڭ ۋەكىلى سۈپىتىدە «دۇنيا ئاياللار قۇرۇلتىي»غا قاتناشقان ئۇيغۇر ژۇرنالست گۈلچىھرە خوجا بۇگۇن مول نەتىجە بىلەن يېغىننى تۈگەتتى.
ئۇيغۇرلار ئۇچۈن ھەرىكەت قۇرغۇچىسى،بىر ئاۋاز ،بىر قەدەم ھەرىكىتى تەشكىللىگۇچىسى روشەن ئابباس خانىمنىڭ ئۇيۇشتۇرۇشى بىلەن ئامېرىكا،كانادا،تۇركىيە ۋە ياۋروپادىكى گوللاندىيە قاتارلىق ئون نەچچە دۆلەتنىڭ 30 گە يېقىن شەھىرىدە ختتاينىڭ جىنايى قىلمشلىرىنى پاش قىلىش-21-ئەسردىكى يېغىۋىلىش لاگىرلىرى تېمىسدا رەسم كۆرگەزمىسى ئۆتكۇزۇلدى.
بۇ نامايىشنى دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىي ،ئۇيغۇر كىشلىك ھوقۇق پىروجېكتى،ئۇيغۇر ئامېرىكا بىرلەشمىسى،بىرما قۇتقۇزۇش گۇرۇپىسى ،كانادا شەرقى تۈركستان جەمئىيتى قاتارلىقلار ھەمكارلىشپ ئۆتكۈزگەن بولۇپ،1000غا يېقىن كىشى قاتناشتى.نامايىشقا ۋاشنگىتون ئەتراپىدىكى ئۇيغۇر ۋە باشقا مۇسۇلمان جامائەتلەر،كانادا ئۇيغۇر جامائىتى ئاكتىپ قاتناشتى.
بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى ياشلار مۇنبىرى «2030-يىلى ياشلار»تېمىسدىكى ياشلارنى قوللاش،ياشلارنى ئارىغا ئىلىش،ياشلارنىڭ باراۋەرلىكىنى قولغا كەلتۈرۈش يېغىنى ئېچىلىش مۇراسىمى 8-ئاپرىل بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتىنىڭ باش شتابى نيۇيورك شەھرىدە ئۆتكۇزۇلدى.
بۈگۈن، يەنى 2019-يىلى 6-ئاپرېل كۈنى ئامېرىكا كالىفورنىيە شتاتى لوس ئانژېلىس شەھىرى رايونلىرىدا ياشايدىغان ئۇيغۇرلار دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيىنىڭ چاقىرىقىغا ئاۋاز قوشۇپ، بىر «ئۇيغۇرلارغا ئەركىنلىك» نامايىشى ئۆتكۈزدى.
