بايدىن ھۆكۈمىتى يۇمشاق گەپ بىلەن قاتتىق ھەرىكەتكە ئۆتتى. 8- ئاپرېل كۈنى ئامېرىكا سودا مىنىستىرلىكى بۇيرۇق چۈشۈرۈپ، خىتاينىڭ كۈچلۈك يەتتە كومپىيۇتىر شىركىتىنى خىتاينىڭ ئارمىيە تەرەپ ئۈچۈن ئىشلەيدىغان تېخنىكا بىلەن تەمىنلەيدۇ دەپ ئېلان قىلىپ، ئۇلار بىلەن ھەمكارلىقنى توختىتىش ۋە ئۇلارنىڭ تىجارىتىنى توڭلىتىش مەزمۇن قىلىنغان مەمۇرىي بۇيرۇق چۈشۈردى.
دۇنيا
تۈركىيە تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىكى خىتاي ئەلچىلىكىنى چاقىرتتى، ئۇيغۇر مەسلىسى مۇھىم سەۋەب بولدى.
خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ ئۇيغۇرلارنى كەڭ كۆلەمدە يېغىۋىلىش لاگېرلىرىغا قاماپ، ئىرقىي قىرىغىنچلىق يۈرگۈزىشى سەۋەبىدىن، خەلقئارانىڭ ئەيىبلىشى ۋە تەنقىدىنىڭ كۈچىيىشىگە قارىماي، خىتاي بىلەن تۈركىيە ئارىسىدىكى ئىقتىسادىي ئالاقىنىڭ چوڭقۇرلىشىۋاتقانلىقى كۈنسېرى گەۋدىلەنمەكتە. مۇتەخەسسىسلەر خىتاي تاشقى ئىشلار مىنىستىرىلىكى ھەپتە ئاخىرىدا تۈركىيەگە قىلىدىغان رەسمىي زىيارىتىدە ئۇيغۇر مەسىلىسىنىڭ ئوتتۇرىغا چىقىش نىسبىتى تۆۋەنلىكىنى بىلدۈرمەكتە.
ئۆزبېكىستان خىتاينىڭ ئۇيغۇر قىرغىنچىلىقىنى ئاشكارا قوللىدى، «شەرقىي تۈركستان تېررورچىلىرىغا زەربە بىرشتە خىتايغا ياردەم بەردۇق.»
تۈرك كېڭىشىنىڭ 2040- يىللىق پىلانى ئوتتۇرىغا قويۇلدى، ئۇيغۇر ياكى شەرقىي تۈركىستان توغرىلىق بىر ئېغىزمۇ تىلغا ئېلىنمىدى
بايدىن «دېموكراتىك ئىتتىپاق» قۇردى. خىتاي ئۆزىنىڭ ئىتتىپاقىنىڭ بارلىقىنى بىلدۈرمەكچى.
«بىرۇسسېل بىلەن بېيجىڭ توقۇنۇش مۇساپىسىدا، خىتاي دېموكراتىك دۆلەتلەرنىڭ بويسۇنۇشىنى تەلەپ قىلماقتا — بۇنى قوبۇل قىلغىلى بولمايدۇ.»
جورجىيە شتاتىدىكى ئۇۋلاش مەركىزىدە 8 نەپەر ئاسىيا ئىرقىدىكىلەر ئۆلتۈرۈلگەن
ئامېرىكا – خىتاي تاشقى ئشلار مىنىستىرلىرى كۆرۈشۈشكە بىر نەچچە كۈن قالغاندا، ئامېرىكا 24 نەپەر يۇقىرى دەرىجىلىك خىتاي ئەمەلدارلىرىغا جازا ئېلان قىلدى.
بىلىنكېن ۋە ئوستىن ئاسيا ئىتتپاقداشلىقىنى كۈچلەندۈرۈش ئۈچۈن ياپونىيەدە
بېيجىڭدىن تۈرك پۇقرالىرغا ۋىزا ئۈچۈن خىتاي ۋاكسىنىسى شەرتى
داۋۇت ئوغلى: خىتاي تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىكى بىزنىڭ باش ئەلچىمىزدىن نېمنىڭ ھىسابىنى سورىدى؟
گېرمانىيە دۆلەت مۇداپىئە مىنىستىرلىكى رۇسىيە بىلەن خىتايدىن ئاگاھلاندۇردى
ئېيى پارتىيەسى لېدىرى مەرال ئاقشەنەر تۈركىيە پارلامېنتىنى ئۇيغۇر قىرغىنچىلىقىنى ئېتىراپ قىلىشقا دەۋەت قىلدى.
مەۋلۇت چاۋۇشئوغلۇ:تۈركىيە شەرقىي تۈركىستاندىكى ئىنسان ھەقلىرى ئەھۋالىغا دىققەت قىلىۋاتىدۇ.
بايدىن ئۇيغۇر قىرغىنچىلىقىنى ئېتىراپ قىلىشتا ئىككىلەنمەسلىكى كېرەك
بايدىننىڭ ئىرقىي قىرغىنچىلىق توغرىسىدىكى مۇجىمەللىكى
مەن تۇنجى نۇتقۇمدا ئېيتقىنىمدەك، تۈنۈگۈننىڭ ئەمەس، بۈگۈن ۋە ئەتىنىڭ خىرىسلىرىغا تاقابىل تۇرۇش ئۈچۈن ئىتتىپاقداشلىرىمىزنى يېڭىلايمىز ۋە دۇنيا بىلەن قايتىدىن باغلىنىمىز.
تۈركىيەنىڭ پايتەختى ئەنقەرەدىكى خىتاي ئەلچىخانىسى ئالدىدا ئېلىپ بېرىلىۋاتقان «ئائىلىمىز قەيەردە؟» پائالىيىتى بۈگۈن ئۈچىنچى كۈنگە قەدەم قويدى. پائالىيەت ئېلىپ بېرىۋاتقانلار لاگېر زىيانكەشلىكىگە ئۇچرىغانلارنىڭ ئىستانبۇلدىكى ئائىلە تاۋابىئاتلىرى بولۇپ، ئۇلار ئۆتكەن يىلدىن بېرى ئائىلىسىنى ئىزدەش يولىدا ھەر تۈرلۈك پائالىيەتلەرنى ئۇيۇشتۇرۇپ كېلىۋاتىدۇ. پائالىيەتكە يەنە ئەنقەرەدىكى بىر قىسىم ياشلارمۇ قاتناشتى.
مۇز قاتلىمىنىڭ ۋە مۇز تاغلىرىنىڭ ئازىيىشى بىلەن شىمالىي قۇتۇپتىكى پائالىيىتچىلەر تەدرىجى كۆپىيىپ، كىشىلەرنىڭ بۇ رايوننىڭ كەلگۈسىگە بولغان قىزىقىشى ۋە ئەندىشىسىنى قوزغىدى.