يەھۇدىي پارتىزانلىرى ئىز قوغلاپ كەلگەن گېرمان ئەسكەرلىرىگە پىستىرما قۇرۇپ، بىرنى ئەسرگە ئالىدۇ. ئورمان ئىچىدىكى يوشۇرۇن بازىسىدا يەھۇدىي مۇساپىرلار قورقۇپ تىزلىنىپ قالغان ياش گېرمان ئەسكىرىنى ئارىغا ئالىدۇ.
سىياسەت
ئىسرائىلىيە ۋاقىت گېزىتىنىڭ خەۋەر قىلىشچە، ياۋروپا يەھۇدى ئوقۇغۇچىلار ئۇيۇشمىسى «ئۇيغۇر مەدەنىيەت قىرغىنچلىقىنى توختىتىش پائالىيتى»باشلىغان بولۇپ، ئۇلار خىتتاي ھۆكۈمىتىنىڭ ئۇيغۇر مىللىتىگە قاراتقان ئاسسلماتسيە ۋە قىرغىنچىلىقىنى ئەيىپلەش، نامايىش قىلىش، خەلقئارا جامائەتچىلىكنى قوزغاش، خىتتايغا بېسىم چۈشۈرۈش قاتارلىق ھەرىكەتلەرنى پىلانلىغان.
29- يانۋار، گوللاندىيە پارلامىنتى ئۇيغۇر مەسىلىسى توغرىسىدا يىغىن ئىچىپ ئىككى سائەتتىن ئارتۇق توختالدى. يىغىنغا گوللاندىيەدىكى ھاكىم پارتىيە ھۆرلۈك ۋە دىموكراتىيە پارتىيەسى ۋە باشقا پارتىيە ۋەكىللىرى قاتناشتى.
مەن ئېرقى يوقىتىشنى تەتقىق قىلىمەن. بۇ مېنىڭ ئاكادېمىك تەتقىق يۆنۈلۈشۈم بولۇۋاتقىنىغا 30 يىل بولۇپ قالدى. تېخىمۇ ئېنىقراق دىگەندە، ئېرقىي يوقىتىشقا يىتەكلەيدىغان شەرت-شارائىتلارنى، يەنى مەدىنىيەت، ئىجتىمائىي، سىياسىي،ئىقتىسادىي … قاتارلىق شەرت-شارائىتلارنى تەتقىق قىلىمەن.
نۆۋەتتە تۈركىيەدە شەرقىي تۈركىستان مەسىلىسى ۋە ئۇنىڭغا مۇناسىۋەتلىك پائالىيەتلەر جانلانماقتا.
1_ئاينىڭ 17 _ كۈنى ئىستانبولدىكى خەلىق ھەرىكىتى پىدائىيلىردىن 25 كىشى ئۇستاز ھېبۇللا كۈسەننىڭ يىتەكچىلىكىدە لىمون فىلىم ئىشلەش گۇرۇپپىسى تەرىپىدىن ئەسكى شەھەردە سۈرەتكە ئېلىنىۋاتقان «جەڭچى» فىلىمىنىڭ سۈرەتكە ئېلىش مەيدانىغا بېرىپ فىلىم خىزمەتچىلىرى ۋە ئارتىسلارنى يوقلاپ ۋە ئۇلارنىڭ فىلىمدە باشتىن ئاخىر شەرقى تۈركىستان مەسىلىسىگە كۆڭۈل بۈلۈپ، فىلىمدە يەر بىرىپ كىلۋاتقىنغا رەھمىتىنى بىلدۈردى.
12- يانۋار چۈش سائەت بىردىن تۆتكىچە، بىلگىيە پايتەختى بىرۇسسىلدا بىلگىيە ئۇيغۇر جەمىيىتى ئۇيۇشتۇرغان «سۈكۈتنى بۇزۇش» نامايىشى بىرۇسسىل مەركىزىي پويىز ئىستانسىسىدىن باشلىنىپ، لۇكسىمبۇرگ مەيدانىغا قەدەر مارش قىلغان.
ئىچكىرى تۇلۇق ئوتتۇرا سىنپلىرى خىتتاي دېگەندەك ياخشىمۇ؟ ئوقۇغۇچىلار خۇرسىنىپ بۇ يەردىكى ھايات تۈرمە ھاياتىغا ئوخشايدۇ، ئۇنىڭ ئۈستىگە ئۇقۇشتىن چىكىنىشكە رۇخسەت قىلىنمايدۇ.
ئىستانبۇل، قەيسەرى، تىبرىز، ئامىستىردام، دەنخاھ، بىرلىن، مالايسىيا، ھىندونوزىيە، مورىتانىيە، ماراكەش، غەززە قاتارلىق جايلاردا، مەشرىقتىن مەغرىپكىچە، ياۋروپادىن ئافرىقا، ئاسىياغا قەدەر ھەممە جايلاردا يۈزلىگەن، مىڭلىغان مۇسۇلمانلار ۋەتىنىمىز شەرقىي تۈركسىتاندىكى بىناۋا خەلقىمىز ئۈچۈن ھەر ياقتىن ياڭراق سادالار ياڭرىماقتا.
ئاتىللىرىمىز كونا خاماننى سورۇشنىڭ پايدىسى يوق دەيدۇ. مەن بۈگۈن «كونا خاماننى سورۇپ »خىتاي تەرىپىدىن مۇددەتسىز قاماق جازاسىغا مەھكۇم قىلىنغان بىر ئۇيغۇر پۇشتى توغرىسىدا توختالماقچى.
يېقىنقى كۈنلەردىن بىرى شەرقىي تۈركىستان مەسىلىسىنىڭ كۈنتەرتىپكە كىلىشنى بىلەن دۇنيانىڭ ھەرقايسى جايلىرىدا ھەرخىل تۈردىكى پائالىيەتلەر ئورۇنلاشتۇرۇلماقتا، بۈگۈن يەنى 12_ئاينىڭ 27_كۈنى ھىندونوزىيە پايتەختى جاكارتادا خىتاي كونسۇلىنىڭ ئالدىدا يۈزمىڭ كىشىلىك نامايىش ئۆتكۈزۈلدى. نامايىشقا بىۋاسىتە قاتناشقان شەرقىي تۈركىستان مىللىي مەجلىس رەئىسى سىيىت تۈمتۈرۈك ئەپەندىنىڭ بىلدۈرىشىچە بۈگۈن جۈمە نامىزىدا ھىندىنوزىيە دىكى جامىلەردە شەرقىي تۈركىستان ھەققىدە خۇتبە ئۇقۇلغان ۋە دۇئالار قىلىنغان.
تۈركىيەدە ئۈنسىز چۇقان ناملىق تارىخىي نامايىش ئۆتكۈزۈلدى.
26- دىكابىر ئەرەبچە «ئاخىرقى خەۋەر » ئاگىنتلىقنىڭ خەۋەر قىلىشىچە، پەلەستىن غەززە رايونىدىكى دىنىي ئىشلار ۋازارىتى ۋە پەلەستىن ئۆلىمالار بىرلىكىنىڭ ئورۇنلاشتۇرىشىدا شەرقىي تۈركىستاندا چەكتىن ئاشقان زۇلۇم تارتىۋاتقان ئۇيغۇر مۇسۇلمانلىرىنى ھىمايە قىلىش، خىتاينىڭ ماللىرىنى بايقۇت قىلىش توغرىسىدا نامايىش ئۆتكۈزۈلگەن.
ئامېرىكىدا چىققان ئۇيغۇر قانۇن لاھىيىسى تەستىقلانغاندىن كېيىن خىتاي ھۆكىمىتى ھەرخىل ئۇسۇللارنى قوللىنىپ، تۆھمەت چاپلاپ شەرقى تۈركىستان خەلقىنى، جۈملىدىن ئۇيغۇرلارنى تېرورىست قىلىپ كۆرسەتمەكچى بولدى
2019 – يىلى 21 – دېكابىر كۈنى، ئۇيغۇر تەتقىقات ئىنىستىتۇتى ۋە تەكلىماكان نەشرىياتى بىرلىشىپ ئۇيۇشتۇرغان قۇتادغۇبىلىك يېزىلغانلىقىنىڭ 950 يىللىقى، يۈسۈپ خاس ھاجىپ تۇغۇلغانلىقىنىڭ 1000 يىللىقىنى خاتىرىلەش پائالىيىتى ئىستانبۇلدا ئېلىپ بېرىلدى.
20 -دېكابىر جۈمە كۈنى تۈركىيەدىكى ئەڭ چوڭ جەمئىيەت < IHH ، ئى خا خا> (ئىنسان ھەقلىرى ۋە ھۆرىيەتلىرى ئىنسانىي ياردەم ۋەخپى) نىڭ تەشكىللىشىدە تۈركىيەنىڭ 66 شەھەر، ناھىيەسىدە، كۆپىدە جۈمە نامىزىدىن كېيىن، بەزىسىدە شام، بەزىسىدە خۇپتەن نامىزىدىن كېيىنلا شەرقىي تۈركىستان ئۈچۈن «ئۈنسىز چۇقان» ناملىق نامايىش ئېلىپ بېرىلدى.
ئامىرىكىلىق كومپىيوتىر ئالىمى روجېر دىڭگىلدايىن (Roger Dingledine) بۇ يىلقى DEF CON 2019 دا سۆزلىگەن نۇتۇق تىمىسى «توساققا قارشى يىڭى قەدەم» The Next Chapter in Anti-Censorship ` » ئۇيغۇرلانىڭ ئىچىنىشلىق ئەھۋالىنى سۆزلەپ ئۆتتى ۋە ئۇيغۇرلارنڭ ئىرقى قىرغىنچىلىققا ئۇچراۋاتقانلىغىنى ئالاھىدە تەكىتلىدى.
15- دىكابىر كەچقۇرۇن، فىرانسىيە پارىژ شەھرىدە ياۋروپا ئۇيغۇر ئىنىستىتۇتى بىلەن فىرانسىيەدىكى ئاممىۋى مەيدان پارتىيەسى قۇرغۇچىسى غافائىل گىلۈكىسمەن بىر ئايدىن بىرى تەييارلىق كۆرۈپ، بىرلىكتە ئورۇنلاشتۇرغان «ئۇيغۇرلارغا ھىسداشلىق كىچىسى» ئۆتكۈزۈلگەن. بىز بۇھەقتە كىچىلىكنى ئورۇنلاشتۇرغۇچىلاردىن دىلنۇرنى زىيارەت قىلدۇق.
بۇ يىل 30 ياشقا كىرگەن مەسئۇت ئۆزىل تۈرك نەسسللىك گىرمان پۇتبولچىسى بولۇپ،ھازىر ئەنگىلىيە دەرىجىدىن تاشقىرى بىرلەشمىسى ئارسنال كوماندسنىڭ ئوتتۇرا مەيدان توپچىسى ،ئۇ شۇ يەر ۋاقتى جۇمە سەھەردە ئۆزىنىڭ تېۋىتتىر (24 مىلىيون ئەگەشكۇچىسى بار )،ئىنستىگرام (21مىلىيون ئەگەشكۇچىسى بار) .30 مىلىيون ئەگەشكۇچىسى بار فايىس بۇك ھساۋاتلىرىغا ئۇچۇر يوللاپ،شەرقى تۇركستاندىكى مۇسۇلمان قىرىنداشلارنىڭ ئۇچراۋاتقان زۇلۇملىرىنى ئاڭلاتقان ۋە دۇنيانى ھەرىكەتكە چاقىرغان.تۆۋەندىكىسى ئۇنىڭ سۆزى:
16- نويابىر، نىيويورك تايمىس گىزىتى خىتايلارنىڭ ئۇيغۇر سىياسىتىگە مۇناسىۋەتلىك 403 بەت مەخپى ھۆججەتنى ئاشكارىلاپ، خىتاي دەسلەپ ئىنكار قىلىپ ئاندىن پەردازلاشقا ئۇرۇنىۋاتقان قايتا تەربىيەلەش لاگىرلىرىنىڭ ھەقىقىي ماھىيىتىنى پۈتۈن دۇنياغا ئاشكارىلاپ، دۇنيانى زىل-زىلىگە سالغان ئىدى.
ختتاي ھۆكۈمىتى ئامېرىكا ئاۋام پالاتاسى 3-دىكابىر ئۇيغۇر ئنسانى ھوقۇق قانۇن لايىھەسنى ماقۇللىغاندىن كىين،ئۇيغۇرلارغا قارشى زور كۆلەمدە تەشۋىقات سالمىقىنى كۇچەيتتى.
