28- سىنتەبىر، گوللاندىديە ئۇترىخت شەھرىدىكى ياۋروپا شەرقىي تۈركىستان مائارىپ جەمىيىتى زالىدا «ئىلھام توختى ھەرىكىتى»نىڭ ئورۇنلاشتۇرۇشى، ياۋروپا شەرقىي تۈركىستان مائارىپ جەمىيىتىنىڭ ساھىپخانلىقىدا « پىروفىسسور ئىلھام توختى ۋە ئۇيغۇر كىرىزىسى» دىگەن تېمىدا مۇھاكىمە يىغىنى مۇۋەپپىقيەتلىك تاماملاندى
سىياسەتچى،ئاكتېۋسىت
تىرامپ ھۆكۈمىتى بىر ئۇيغۇر ئاكادىمىكنى ئامرىكا ئاقساراي دۆلەت خەۋپسىزلىك كىڭىشىدە خىتاي بۆلۈمى دىرىكتورى قىلىشى ئىككى دۆلەت ئارىسىدىكى مۇناسىۋەتكە تەسىر كۆرسىتىدىغان سىموۋۇللۇق بىر قەدەم ھىسابلىنىدۇ.
ئۇيغۇر ئاياللىرىنىڭ ۋەكىلى سۈپىتىدە «دۇنيا ئاياللار قۇرۇلتىي»غا قاتناشقان ئۇيغۇر ژۇرنالست گۈلچىھرە خوجا بۇگۇن مول نەتىجە بىلەن يېغىننى تۈگەتتى.
4-ئاينىڭ 10-كۈنىدىن 12-كۈنىگىچە ئامېرىكىنىڭ نيۇيورك شەھىرىدە ئۆتكۇزۇلىدىغان «دۇنيا ئاياللار مۇنبىرى»نىڭ 10-نۆۋەتلىك يىللىق چوڭ يېغىنىغا ئامېرىكا ۋە دۇنيانىڭ ھەر قايسى جايلىرىدىن سياسەت،مەدەنىيەت،ئېقتساد ،مدىيا ساھەسدىكى داڭلىق ۋە تەسرى زور شەخسلەر قاتنىشپ،بۇگۇنكى ئاياللار دۇچ كىلىدىغان مەسللەر ۋە ئاياللارنىڭ ئنسانىيەت دۇچ كىلىۋاتقان مەسللەرنى ھەل قىلىشتىكى رولىنى مۇزاكىرە قىلىدۇ.
خىتاي كوممۇنىستىك پارتىيىسى مەركىزىي ئىنتىزام تەكشۈرۈش كومىتېتىنىڭ دۆلەتلىك نازارەت قىلىش ھەيئىتى شەنبە كۈنى (3- ئاينىڭ 16- كۈنى) چۈشتىن كىيىن تور بېتىدە ئېلان قىلىنغان ئۇچۇردا كۆرسىتىلىشىچە
1937- ﻳﯩﻠﻰ 5- ﺋﺎﻳﻨﯩﯔ 29- ﻛﯜﻧﻰ ﻛﯧﭽﯩﺪﻩ ﺋﺎﻧﺎ ﺩﯨﻴﺎﺭﯨﻤﯩﺰﺩﯨﻜﻰ ﺑﯧﺸﯩﺪﯨﻦ ﻛﯚﭖ ﺋﯩﺸﻼﺭ ﺋﯚﺗﻜﻪﻥ ﻣﯚﺗﯩﯟﻩﺭ ﺷﻪﮪﻪﺭ ﻗﻪﺷﻘﻪﺭ ﻳﻪﻧﻪ ﺑﯩﺮ ﺩﻩﮪﺸﻪﺗﻠﯩﻚ ﻛﻪﭼﯜﺭﻣﯩﺸﻨﻰ ﺑﺎﺷﺘﯩﻦ ﻛﻪﭼﯜﺭﯛﺷﻜﻪ ﻳﯜﺯﻟﯩﻨﯩﭗ ﺗﯘﺭﺍﺗﺘﻰ.
بۇگۇن ئۇيغۇر زىيالىسى، ئەركىنلىك جەڭچىسى پىراففىسور ئىلھام توختىنىڭ ختتاي ھۆكۈمىتى تەرىپىدىن قولغا ئىلىنغانلىقىنىڭ بەش يىللىق خاتىرە كۈنى.
2018-12-19
ئاتالمىش شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونۇم رايونىنىڭ سابىق رەئىسى، مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ مۇئاۋىن باشلىقى تۆمۈر داۋامەت 19- دېكابىر بېيجىڭدا 92 يېشىدا ۋاپات بولدى. خىتاي رەئىسى شى جىنپىڭ ئۇنى يوقلاپ باردى.
تۈرك تەتقىقاتلىرى رەئىسى كۆزخان يازگان ۋە ۋېنگىرىيە تۇران ۋەقىپى ئاندراس بىرو ( Andras Biro ) بۇ موكاپاتنى ئىلھام توختىغا لايىق كۆردى ۋە موكاپاتنى ئون نەچچە يىل ئەنگىليەدە ياشاشقا مەجبۇر بولغان ئۇيغۇر سەنئەتچىسى ۋە سىياسىي پائالىيەتچى رەھىمە مەھمۇد خانىم ۋەكىل بولۇپ قۇبۇل قىلدى.
26-ئۆكتەبىر ئامېركا پارلامىنتى خىتاي ئىشلىرى كومېتىتى(CECC) تىۋېتتېر ئىجتىمائى ئالاقىسىدا بايانات ئېلان قىلىپ پروفېسور ئىلھام توختىنىڭ 25- ئۆكتەبىر كۈنىدىكى تۇغۇلغان كۈنى مۇناسىۋىتى بىلەن ئىلھام توختىنىڭ ھازىرمۇ خىتاي تۈرمىسىدە ئۆمۈرلۈك قاماق جازاسى ئۆتەۋاتقانلىقىنى دۇنيا جامائىتىنىڭ سەمىگە سالدى. ھەمدە خىتاي رىجىمىنى ئىلھام توختىنى دەرھال قويۇپ بېرىشكە چاقىردى.
ختتاي كومپارتىيسى باشقۇرۇشدىكى مەركىزى تېلۋىزىيە ئستانسى بېيجىڭ ۋاقتى 2018-يىلى 9-ئاينىڭ 21-كۈنى سائەت 8:00 دە دۆلەت بويىچە بىر تۇتاش خەۋەر تارقىتىپ ،دۆلەت تەرەققىيات ۋە ئسلاھات كومتىتى پارتيە گۇرۇپپىسى ئەزاسى،مۇئاۋىن مۇدىر،دۆلەت ئىنرگىيە ئىدارسى پارتكوم سىكىرتارى ،ئىدارە باشلىقى نۇر بەكرىنڭ ئىنتىزامغا ئىغىر خىلاپلىق قىلغانلىقى ئۈچۈن پارتىيە مەركىزى كومېتىتى ئىنتىزام تەكشۈرۈش كومېتىتى تەرىپىدىن تەكشۈرۈلۈۋاتقانلىقىنى ئىلان قىلدى.
تۇنۇگۇن كەچ شۇنچە ھارغىنلىق بىلەن ئۇخلىغانىدىم،بۇگۇن بامدات ۋاقتىدا كۆرگەن چۈشۈم بىلەن ئويغىنىپ كەتتىم.چۇشۇمدە بىر ئىككى مۇھىم نۇقتا بار،شۇڭا بۇ چۇش بولسمۇ يېزىپ ئولتۇرۇپتىمەن ،بۇ ئىلھامكامنىڭ ھاياتى بىلەن ئالاقىدار،مەن قىرىنداشلىرىمىزنىڭ ئىلھامكامنىڭ نۆۋەتتكى تەقدىرىگە كۆڭۇل بۆلۇشىنى ،خەلقئارا ۋاستىلەر ئارقىلىق ئۇنىڭ ھاياتى بىخەتەرلىكى ھەققىدە ختتاي ھۆكۇمىتىگە ئورتاق بېسم چۇشۇرۇشنى سورايمەن .
(ئابدۇخالىق ئۇيغۇر ۋاپاتىنىڭ 80 يىللىقى مۇناسىۋىتى بىلەن) مەخمۇت ئېلى ئاتتىلا 1. ئابدۇخالىق ئۇيغۇرنىڭ قىسقىچە تەرجىمىھالى تالانتلىق شائىر، ئوت يۈرەك ئىنقىلابچى، مىللەت سۆيەر جەڭچى ئابدۇخالىق ئابدۇرەھمان ئوغلى ئۇيغۇر 1901-يىلى 2-ئاينىڭ 9-كۈنى تۇرپان شەھىرىنىڭ باغرى يېزىسىدا مەرىپەتپەرۋەر سودىگەر ئائىلىسىدە دۇنياغا كەلگەن.
