25- ماي چارشەنبە، ئىتالىيەدە تۇرۇشلۇق ئاتا – ئانا ئابلىكىم مەمەتئىمىن ۋە مىھرىبان قادىر ۋەتەندە قالغان 4 پەرزەنتى ئۈچۈن ئىتالىيە تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىكى ئالدىدا نامايىش قىلدى.

ياۋروپا پارلامېنت ئەزاسى مىرىيام لېكىسمەن (Miriam Lexmann) بۈگۈن ياۋروپا ئىتتىپاقىنىڭ خىتتاي جازالا گېرلىرىدىكى ئۇيغۇر ئاياللار دۇچ كېلىۋاتقان جىنسى تاجاۋۇزچىلىققا، شۇنداقلا خورلاشلارغا سۈكۈت قىلماسلىقىنى ۋە ياۋروپا تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىگىنىڭ خىتتايغا قاتتىق ئىنكاس قايتۇرۇپ، كىشلىك ھوقۇقنى قوغداش كېرەكلىكىنى تەلەپ قىلدى.

ئۆكتىچى ئالىكسېي ناۋالنىي شەرتلىك قويۇپ بېرىش مۇددىتىگە كۆپ قېتىم خىلاپلىق قىلدى دەپ قارىلىپ، قايتا قولغا ئېلىنغان بولۇپ، ئۇنىڭ ئادۋوكاتلىرى 17- يانۋار قويۇپ بېرىشنى تەلەپ قىلىپ، سوتقا ئەرز سۇنغان ئىدى. ئەرزنى كۆرۈپ چىققان موسكۋا رايونلۇق سوت مەھكىمىسى ناۋالنىينىڭ قانۇنىي ئورنىدا ھېچقانداق ئۆزگىرىش يوق دەپ قاراپ، ناۋالنىينىڭ قويۇپ بېرىش تەلىپىنى رەت قىلىپ، ئۇنى داۋاملىق تۇتۇپ تۇرۇشقا ھۆكۈم چىقاردى.

(پارىژ خەۋىرى)
2021- يىلى 24- يانۋار فرانسىيەدىكى ئوقۇرمەنلىرى بىر قەدەر كۆپ بولغان «غەربىي فرانسىيە» گېزىتى ئۆزىنىڭ تور بەت سەھىپىسىدە «كابۇلدىكى ھەقىيقى خىتاي جاسۇسلىرى ۋە ساختا ئۇيغۇر تېررورىستلىرى» تېمىسىدا ئوبزور ماقالىسى ئېلان قىلدى.

خىتاينىڭ ياۋروپا ئىتتىپاقىغا سالغان بىۋاسىتە مەبلىغى (DYY) يېقىنقى بىر قانچە يىلدا شىددەت بىلەن ئاشقان بولۇپ، بۇ ئاساسلىقى ئىستراتېگىيىلىك ئۇل ئەسلىھە ۋە يۇقىرى تېخنىكىلىق رايونلارغا مەركەزلەشتى.

بۈگۈن ياۋروپا پارلامېنتىدا «شىنجاڭ/ئۇيغۇر» قارارى، 604 ئاۋازنىڭ قوللىشى، 20 ئاۋازنىڭ قارشىلىقى ۋە 57 ئاۋازنىڭ ۋاز كېچىشى بىلەن قاراردىن ئۆتتى. مەزكۇر قاراردا ئۇيغۇرلارغا سېلىنىۋاتقان زۇلۇم ۋە مەجبۇرىي ئەمگەككە سېلىش ئىشلىرى قاتتىق ئىبارىلەر بىلەن تەنقىدلەنگەن، شۇنداقلا مۇناسىۋەتلىك خىتاي ئەمەلدارلىرىنى جازالاش تەكلىپى ئوتتۇرىغا قويۇلغان.

«ۋال كوچىسى گېزىتى» خەۋىرى: ئەنگىلىيە باش ۋەزىرى بورس جونسون پەيشەنبە كۈنى توردا پارلامېنتقا، كېلەر يىلى «ئايال پادىشاھ ئېلىزابىت»ناملىق ئاۋىئاماتكىنىڭ ئەنگىلىيە ۋە ئۇنىڭ ئىتتىپاقداشلىرىغا يېتەكچىلىك قىلىپ، ئوتتۇرا دېڭىز، ھىندى ئوكيان ۋە شەرقىي ئاسىيادا قاتارلىق رايونلاردا 20 يىلدىن بۇيانقى ئەڭ يۈكسەك ئورۇنلاشتۇرۇشلارنى ئېلىپ بارىدىغانلىقىنى ئېيتتى. خەۋەردە دېيىلىشىچە ئەنگىلىيەنىڭ باشقا ئەمەلدارلىرىمۇ ئاسىيا – تىنچ ئوكيان رايونىغا ئاۋىئاماتكا ئەۋەتىش مۇمكىنچىلىكىنى ئوتتۇرىغا قويغان. ئەمما بۇ جونسوننىڭ تۇنجى قېتىم ئۆز پىكىرىنى ئېنىق ئىپادىلىشى ئىكەن. بۇ بەلكىم خىتايغا خىتاي – ئەنگىلىيە دېپلومات

شۋېتسىيە پوچتا-تېلېگراف باش ئىدارىسى (Swedish Post and Telecom Authority, PTS) ئالدىنقى ئايدا دۆلەت بىخەتەرلىكىنى سەۋەب قىلىپ، شۋېتسىيەدە ئېلىپ بېرىلىدىغان 5G كىمئارتۇق سودىسىدا خۇاۋېي قاتارلىق خىتاي ئالاقە ئۈسكۈنىلىرىنى چەكلىگەنلىكىنى جاكارلىغان بولۇپ، خۇاۋېي بۇ قارارغا نارازىلىق بىلدۈرۈپ، ئالدىنقى ھەپتە PTS ئۈستىدىن ئەرز قىلغان ئىدى

فرانسىيەدە ئاكتىپ پائالىيەت قىلىۋاتقان ئۇيغۇر زىيالىسى دوكتور دىلنۇر تەرىپىدىن تەييارلىنىپ ئېلان قىلىنغان فرانسىيەدىكى سىياسى پارتىيەلەر شۇنداقلا شەھەر باشلىقلىرىنىڭ ئىمزا قويۇشىغا سۇنۇلغان «ئۇيغۇرلار بىلەن سەبداشلىق»نىزامنامىسىغا بۈگۈنگە قەدەر ئالتە سىياسىي پارتىيە شۇنداقلا ئون شەھەر باشىلىقى ئىمزا قويغان بولۇپ، بۈگۈن يەنى شەرقى تۈركىستان جۇمھۇرىيەت كۈنى ھارپىسىدا يەنە بىرقانچە پارتىيە بۇ نىزامنامىگە ئىمزا قويغىنىنى ئېلان قىلدى.

ياۋروپا ئېتتپاقى جازالاش تەستىقلانغان بېلورۇسىيە ئەمەلدارلىرىنىڭ تىزىملىكىنى ئېلان قىلدى. ئالېكساندىر لۇكاشېنكو 15 ئادەم تىزىملىكىدە بىرىنچى ئورۇندا تۇرىدۇ. بۇ ئۇچۇرلار ياۋروپا بىرلەشمىسىنىڭ رەسمىي ئاخبارات ژۇرنىلىدا ئېلان قىلىنغان.

خىتيانىڭ خىكۋىژن پەن-تېخنىكا شىركىتى شەرقىي تۈركىستاندىكى يىغىۋىلىش لاگېرلىرىنى نازارەت ئۈسكۈنىلىرى بىلەن تەمىنلىگەنلىكى ئۈچۈن، بۇلتۇر ئۆكتەبىردە ئامېرىكىنىڭ قارا تىزىملىكىگە كىرگەن ئىدى. ئەمما بۇ شىركەتنىڭ بەدەن تېمپېراتۇرىسىنى تەكشۈرۈش ئەسۋابى قاتارلىق مەھسۇلاتلىرىنى ياۋروپا ئىتتىپاقىنىڭ بەزىبىر ئورگانلىرى ئىشلەتمەكتە. بۇ شىركەتنىڭ باش ئورنى گوللاندىيەدە.

گولدمان ساكس گۇرۇھى (The Goldman Sachs Group) مۇنداق دېدى: ياۋروپا ئىتتىپاقى باشلىقلار يىغىنى برەكسىت (Brexit: ئەنگىلىيەنىڭ ياۋروپا ئىتتىپاقىدىن چېكىنىشى) مەسىلىسىدە دراماتىك كۆرۈنۈشلەر مەيدانغا كېلىشى مۇمكىن، ئەمما نويابىرنىڭ باشلىرىدا يەنىلا بىر پارچە برەكسىت سودا كېلىشىمى تۈزۈلۈش ئېھتىماللىقى بار.

فېدېراتسىيە پارلامېنتىنىڭ مالىيە خامچوتى توغرىسىدا ئېلىپ بېرىلغان ئومۇمىي مۇزاكىرىسىدە، گېرمانىيە باش مىنىستىرى مېركېل ھۆكۈمەتنىڭ يۇقۇمدىن مۇداپىئەلىنىش سىياسىتىنى ئاقلىدى. خىتايغا قارىتىلغان سىياسىتىدە توختالغاندا، مېركېل ئادەتتىن تاشقىرى قاتتىق تىل ئىشلىتىپ، خىتاينىڭ ئاز سانلىق مىللەتلەرگە قىلغان «قەبىھ ۋە ۋەھشىيانە مۇئامىلىسى» نى ئەيىبلىدى. ئۇ يەنە خوڭكوڭ مەسىلىسى، كىشىلىك ھوقۇق ۋە سۆز ئەركىنلىكى توغرىسىدىمۇ توختالدى.

گېرمانىيەنىڭ ئاتلانتىك ئوكيان ھالقىغان مۇناسىۋەتلەرنى ماسلاشتۇرۇش مەسئۇلى پېتېر بەيېر(Peter beyer) فرانسىيە ئاگېنتلىقىنىڭ زىيارىتىنى قوبۇل قىلغاندا، نويابىردىكى ئامېرىكا سايلىمىنىڭ نەتىجىسىنىڭ قانداق بولۇشىدىن قەتئىي نەزەر، ياۋروپا بىلەن ئامېرىكا «خىتاي بىلەن يېڭى سوغۇق مۇناسىۋەتلەر ئۇرۇشى» قىلىش ئۈچۈن چوقۇم ئىتتىپاقلىشىشى كېرەك، دەپ ئىپادە بىلدۈردى. ئۇ مۇنداق دېدى:

فرانسيە پرېزدېنتى ماكرون بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتىنىڭ 75- نۆۋەتلىك ئومۇمىي يىغىنىدا خەلقئارالىق تەكشۈرۈش ئۆمىكىنى شەرقىي تۈركىستان/ئۇيغۇرىستانغا بىرىپ ئۇيغۇرلارنىڭ كىشىلىك ھوقۇق ۋەزىيتىنى تەكشۈرۈشكە چاقىردى.

ياۋروپا ئىتتىپاقىنىڭ شىنجاڭ (شەرقىي تۈركىستان/ئۇيغۇرىستان، ت.) دىكى كىشىلىك ھوقۇق مەسىلىسىگە نىسبەتەن ئەندىشىسى ھەققىدە، 15- سىنتەبىر سەيشەنبە كۈنى خىتاي تاشقىي ئىشلار باياناتچىسى ۋاڭ ۋېنبىن (汪文斌) ياۋروپا ئىتتىپاقى ۋە ئەزا دۆلەتلەرنىڭ خىتايدا تۇرۇشلۇق ئەلچىلىرىنىڭ شىنجاڭ (شەرقىي تۈركىستان/ئۇيغۇرىستان، ت.) غا زىيارەتكە بېرىشىغا قوشۇلغانلىقىنى ئېلان قىلدى، بىراق قانداق شەرت ئاستىدا بېرىشقا بولىدىغانلىقى توغرىسىدا كونكرېت توختالمىدى.