تاھىر ئىمىن ئۇيغۇرىئان (ئۇ خ ئى -ئانالىز-19) ئۇيغۇرلارنىڭ 20-ئەسرنىڭ ئىككىنچى چارىكىدە ئىككى مۇستەقىل مىللى ۋە دىموكراتىك جۇمھۇرىيەت قۇرۇشى ئۇيغۇر ۋە باشقا قىرىنداش خەلقلەر ئۈچۈن چەكسز تارىخى، سياسى ۋە مىللى ئەھمىيەتكە ئىگە. مەزكۇر ماقالە قۇرۇلۇپ قسقا ۋاقىت داۋام قىلغان مەزكۇر ئىككى جۇمھۇرىيەتنىڭ قالدۇرۇپ كەتكەن ئەھمىيىەتلىرنى مۇھاكىمە قىلىدۇ. بىرىنچى: مۇستەقىل جۇمھۇرىيەت-ئۇيغۇرلارنىڭ كوللىكتىپ […]
ئاپتورلار
ئۇيغۇرىئان ئۇ -مەن سۆيۈنىدىغان مەنىۋى قىممەت ۋە ئىنسانى خسلەتلەرنى مۇجەسسەملىگەن، ياخشى تەربىيەلىك قىز..ئەسلى مۇشۇنىڭ ئۆزىلا يتەرلىك ئىدى.. ئەمما ئۇ يەنە-مىنىڭ كىملىكىم، ئۆتمۈشۈم، مەدەنىيتىم، غايىلىرىمنى ئاللىقاچان ئۆز ھاياتىنىڭ بىر پارچىسى سۈپىتىدە قوبۇل قىلدى،مەن ۋە ئۇيغۇرلار ھەققىدە تەتقىق قىلدى. مىنى ئۆزۈم بولغانلىقىم ئۈچۈن ياخشى كۆردى. مىنىڭ ئۇيغۇرلارنى مەركەز قىلغان ئىنسانپەرۋەرلىك ۋە تەرەققىيات […]
تاھىر ئىمىن ئۇيغۇرىئان ئۆز-ئارا ئېتىراپ قىلىش يۈرۈشلۈك يازمىلىرى (20-قسم )مەن سۈپەتلىك ۋە سەمىمى خىزمەت قىلغۇچىلارنى مەدھىيلەيمەن. چۈنكى مەن شۇنداق كىشى ۋە بۇنىڭ خەلقىمىزگە ئەھمىيتى زور! ياراملىق بىلىم ئالماق ئاسان ئەمەس،بىلىم ئالغاندىمۇ خىزمەت قىلماق ئاسان ئەمەس..قىلغاندىمۇ ياخشى قىلىش تېخىمۇ ئاسان ئەمەس..ياخشى قىلغاندىمۇ داۋام قىلىش تېخىمۇ تېخىمۇ ئاسان ئەمەس..داۋام قىلغاندىمۇ ئېتىراپ قىلىشقا […]
ئۇيغۇرىئان مەن تۇققانلىرىم، قېزىم ،ئاپىسى، دوسلىرىمنىڭ ئازابىنى ھەر كۈنى يۈدۈپ يۈرىمەن، يىغلايمەن. ئەمما ھەر كۈنى قايغۇلىرىمنى ئورتاقلىششش-مەن ۋە باشقىلار ئۈچۈنمۇ ئازاپلىق. تۈنۈگۈن ئائىلەم (ئاپام ۋە ئىككى ئىنىم، 28 نەپەر تۇققانلىرىمنىڭ قامىلىشى ) دۇچ كەلگەن تۈرمە ۋە ئايرىلىش ئىلىپ كەلگەن روھى ئازاپلار ھەققىدىكى مەزكۇر يازمام 2 كۈنگە يەتمىگەن ۋاقىت ئىچىدە، ئەكس(تېۋىتتر)دا […]
https://www.facebook.com/share/p/YFKD95cmAEQW9JvB
تاھىر ئىمىن ئۇيغۇرىئان ئۆتكەن ھەپتە سۆزلەپ ئىلان قىلغان ئسلاھات ھەرىكىتىنىڭ :«سەل ئۆزگىرەيلى» تېمىسدىكى سۆزۇم ھەر قايسى سەھنىلەردە 6 مىڭ قېتىمدىن ئارتۇق كۆرۈلۈپتۇ. يەنى مىڭلىغان ئۇيغۇرلار كۆرۈپ تارقىتىپتۇ. ئۇنىڭدا تاماشىبىن توپلاش ئۈچۈن ھاقارەت، جېدەل-ماجرا تېمىسى يوق ،يەنى كۆپ ئادەمگە ئوزۇق بېرىش .ئۇچۇن چوقۇم بىرىنى تىللاش ھاجەتسزلىقى ئاشكارا. مەن دۇنيانىڭ ھەر قايسى […]
ئابدۇۋەلى ئايۇپ ئۇيغۇرنىڭ بۈگۈنگە كۈندە ئىرقى قىرغىنغا دۇچ كېلىشىدە، تىلدىن، مەدىنىيەتىن مەھرۇم ھالەتتە يوقۇلۇش گىردابىغا قىستىلىشىدا بىزنىڭ، يەنى ماڭا ئوخشاش زىيالىلارنىڭمۇ بىر ئۈلۈشى بار. بىز زىيالىلار يا سىياسەتچىلىك قىلىپ خىتايغا، ئەمەلگە ئالدىنىپ بىخۇتلاشتۇق، خەلقنىمۇ بىخۇتلاشتۇردۇق، ياكى خەلقنىڭ ئالقىشلىرىغا ئالدىنىپ ئۇلارنى كېلىۋاتقان ئاپەتتىن ساقلاپ قالالمىدۇق. ئۇلارنى يېتەكلەپ قۇتۇلۇش تۈگۈل تۇتۇلدۇق. ئەڭ […]
ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 13-ئاۋغۇست «نېقاب ئارقىسدا»ناملىق فىلىمدە، ئابدۇۋەلى ئايۇپنىڭ ختاي تۈرمىسدە ئۇچرىغان ئوقۇبەتلىرى، نورۋىگىيەدە ئائىلىسى بىلەن پاناھلىنىش جەريانى ۋە ئۇيغۇرلارنى قېين-قستاققا ئالغان بىر ختاي ساقچىسى بىلەن ئۆتكۈزگەن سۆھبىتى ھېكايە قىلنىدۇ. فىلىم قويۇلغاندىن كىين، ئابدۇۋەلى ئايۇپ فىلىم كۆرگۈچىلەر بىلەن پىكىر ئالماشتۇردى ۋە سۇئاللىرىغا جاۋاپ بەردى.قاتناشقۇچىلار فىلىمنىڭ ئۇيغۇرلار دۇچ كىلىۋاتقان قىرغىنچىلىقنىڭ مۇھاجىرەتتىكى ئۇيغۇرلارغا […]
ئەنگىلىيەدە ياشايدىغان ئۇيغۇر شائىر ۋە ئۇيغۇر پائالىيەتچى ئەزىز ئەيسا ئەلكۈن ئەپەندى يىللاردىن بىرى ئۇيغۇرلارنىڭ مەدەنىيەت، سەنئەت، ئەدەبىيات ساھەسىدە ھارماي ئىزلىنىپ كەلگەن بىر زىيالى ھېسابلىنىدۇ. ئۇ ئۆز پائالىيەت دائىرسدە يەنە ئوتتۇرا ئاسيا ۋە تۈركىيە بويلاپ ئىزلىنىپ، ئۇيغۇرلارغا ئائىت قىممەتلىك كىتاپ ۋە ئەسەرلەرنى توپلىغان. ئۇ مۇنداق بىلدۈرگەن: «ئۇيغۇر مەدەنىيىتى يوقىتىلىۋاتقان ۋە ئۇيغۇر […]
تاھىر ئىمىن ئۇيغۇرىئان ئۆزى بىلمەيدىغان كىشلەر ئۈچۈن كۆرەش قىلىدىغانلار ۋە يېڭى «ئنسان ھەقلىرى ئاخباراتى» ئنسان ھەقلىرى ئاخباراتى-«يەرشارى ئىنسان ھەقلىرىنىڭ ئاۋازى»دۇر Human Rights Press is the Voice of global human rights مەن ئۆتكەن 7 يىلدا ۋاشنگىتون شەھىرىدە ياشاش جەريانىدا، ئۇيغۇرلاردىن كۆپرەك، ئۇيغۇر بولمىغانلار بىلەن ئالاقىدا بولدۇم. بۇ ئالاقە-كەسپى خىزمەت، پىدائىيلارچە ئنسانى […]
تاھىر ئىمىن ئۇيغۇرىئان بىز ئەركىن ياشاۋاتقان مۇشۇ پەيتتە، نەچچە مىليون ئۇيغۇر ياش ئوغۇل-قىز-تارىخى كىنولاردىكى ئافرىقىدىن كۆچۈرۈلۈپ قۇل قىلىنغان قارا تەنلىكلەرگە ئوخشاش ئېغىر جىسمانى، روھى بېسىم ۋە خورلۇق ئىچىدە قۇل قىلىنماقتا. ئۇلار -سۆيگەن يارىدىن ئايرىلىدۇ، بالىلىرىدىن، ئاتا-ئانىسىدىن، ئېنە-سڭللىرىدىن، دوستلىرىدىن ئايرىلىپ، ئىز باسماس چۆللۈكنىڭ ئوتتۇرىغا يېڭىدىن بىنا قىلىنغان قۇل شەھەرلەرگە مەڭگۈلۈك پالانغان. […]
ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى، 22-ماي 22-ماي كۈنى تىل ھوقۇقىنى قوغدىغۇچىلار بىرلەشمىسى تۇنجى قېتىملىق «يەرشارى تىل ھوقۇقىنى قوغدىغۇچىلار مۇكاپاتى»نى ئۇيغۇر تىلشۇناس ۋە پائالىيەتچى ئابدۇەلى ئايۇپقا بەرگەنلىكىنى ئىلان قىلدى. مەزكۇر مۇكاپاتنىڭ باياناتىدا مۇنداق دېيىلگەن: «يەر شارى تىل ھوقۇقى بىرلەشمىسى ئابدۇۋېلى ئايۇپنى تىل ھوقۇقىنى قوغدىغۇچىلار مۇكاپاتىنىڭ «تۇنجى ئىرشكۈچى» دەپ جاكارلىغانلىقىدىن پەخىرلىنىدۇ. ئۇ ختاي ۋە دۇنيانىڭ […]
تاھىر ئىمىن ئۇيغۇرىئان ئېىنىقىلىما: ئۇيغۇر مەجبۇرى (قۇل) ئەمگىكى نۆۋەتتە ختاي ھۆكۈمىتى ھامان بىر كۈنى تەلتۆكۈس يوقتىشنى مەقسەت قىلغان ئۇيغۇرلارنىڭ بار-يوقىنى مۇسادىرە قىلغاندىن كىين جسمىدىن ئەڭ يۇقىرى چەكتە پايدىلىنىش ئۈچۈن يولغا قويغان سياسىتى بولۇپ، بۈگۈنكى دۇنيادا ئەڭ كۆپ تىلغا ئىلىنغان ئۇيغۇرلارغا ئائىت سياسى تېمىدۇر. ئۇيغۇر مەجبۇرى ئەمگەككە قارشى ھەرىكەتلەرنىڭ رولى: مەجبۇرى […]
ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى 2024-يىلى 7-مارت ئارمان ئۆز خەۋىرىمىز: فىرانسىيەدە ئەنگە ئالدۇرۇلغان «ئۇيغۇر كومپيۇتېر ئىلمىي جەمئىيىتى» نىڭ ئىجتىمائىي تور تاراتقۇلىرىدا تارقاتقان ئۇچۇرلىرىغا ئاساسلانغاندا، مەزكۇر جەمئىيەت ئەزالىرى يېقىنقى بىر قانچە يىلدىن بۇيان ئۇيغۇر تىلىنى (ئاۋازلىق) خەلقئارالىق ئېچىۋېتىلگەن تىل ئامبىرىغا كىرگۈزۈش خىزمىتىنى جىددىي ئىشلەپ كەلمەكتە ئىكەن. ئاگېنتلىقىمىز بۇ ھەقتە تەپسىلاتقا ئىگە بولۇش ئۈچۈن بىر […]
تەييارلىغۇچى: ئابدۇرەھىم پاراچ «شاپتۇل داموللا» نامى بىلەن ئۇيغۇرلار ئارىسىدا «مۇناپىق» دەپ تونۇلغان ئابدۇغوپۇر داموللا _ قەشقەر ۋىلايىتىنىڭ پەيزىۋات ناھىيەسى، شاپتۇل يېزىسىدىن بولۇپ، 20- ئەسىرنىڭ باشلىرىدا قەشقەردە مەشھۇر بىر ئۆلىما ۋە دىنچى سۈپتىدە تونۇلغان بىر كىشىدۇ. ئۇ ئابدۇقادىر داموللامنى قەستلەپ ئۆلتۈرۈشتە ئالاھىدە تۆھپە كۆرسەتكەن. ئۇ شېڭشىسەي بىلەن بىرلىشىپ، خوجىنىياز ھاجىم ۋە […]
تاھىر ئىمىن ئۇيغۇرىئان ختاي ھۆكۈمىتى-بىر پارتىيىلىك دىكتاتۇرلۇق تۈزۈمدىكى ھۆكۈمەت يۈرگۈزۈش كۈچىنى ساقلاپ قىلىش ئۈچۈن، ھەر قانداق تۇيۇقسىز ۋەقە، ئاپەتنى ئۆزىنىڭ ھاكىمىيەت يۈرگۈزۈش ئىقتىدارى، ئوبرازى ئۈچۈن زىيانلىق دەپ قارايدۇ ۋە بار كۈچى بىلەن يۈز بېرىشنىڭ ئالدىنى ئالىدۇ ياكى يوشۇرىدۇ ياكى ساختا تەشۋىقات ئىلىپ بارىدۇ. ختاي ھۆكۈمىتى يۇقىرىدىن تۆۋەنگىچە بىر يۈرۈش ئاپەتكە […]
نەبىجان تۇرسۇن مىلادىيە 2023-يىلى 8-دېكابىر ئىستانبۇل ماتەمگە چۆمدى! ئەلۋەتتە، ماتەمگە چۆمگەنلەر تۈركىيەدە مۇھاجىرەت ھاياتىنى باشتىن كەچۈرۈپ، كېچە-كۈندۈز ئانا ۋەتىنىگە تەلپۈنۈۋاتقان ئۇيغۇرلار ئىدى. ئۇيغۇر مۇھاجىرەت دۇنياسى ئۆزىنىڭ يەنە بىر سەر خىل پەرزەنتى بىلەن خوشلىشىپ، ئۇيغۇر مۇھاجىرەت تارىخىغا يېڭى بىر قۇر قوشۇلدى. تارىخنىڭ مانا بۇ قۇرلىرىغا يېزىلغان ئوغلان دوكتور پەرھات قۇربان ئىدى. […]
ئابدۇرېھىم غېنى ئۇيغۇر دۇنيانىڭ ھەرقايسى جايلىرىدىن نۇرغۇن قېرىنداشلار فەيىسبوكتا ئۇچۇر قىلىپ ئۈزىنىڭ گوللاندىيەگە كىلىپ سىياسى پانالىق تىلمەكچى بولغانلىقىنى ئېيتىپ نۇرغۇن سۇئالارنى سورىدى. ئۇلارنىڭ سۇئاللىرىغا بىلگىنىمچە تۇلۇق جاۋاب بىرىپ كىلىۋاتىمەن. بۇنىڭدىن كىيىنمۇ تېخىمۇ كۆپ قېرىنداشلارنىڭ پايدىلنىشى ئۈچۈن بۇ سۇئاللارنى ئاساس قىلىپ رەتلەپ ئېلان قىلدىم. باشقىلارنىڭمۇ پايدىلنىشى ئۈچۈن تارقىتىپ قۇيۇڭلار. بولسا باشقا […]
ئەزىز قىرىنداشلار، نۆۋەتتە ھەممە يەردە كىشلەر ئۆز-ئارا بىر-بىرىگە بەك سوغۇق بولۇپ كېتىۋاتىدۇ، بۇ مىللىتىمىزنىڭ كەلگۈسى ئۈچۈن بەك خەتەرلىك، ئۆز-ئارا مۇھەببەت قالمىغاندا، مىللەتتىن يىراقلىشمىز، مىللەت ئۈچۈن خىزمەت قىلغۇمىز كەلمەيدۇ، ۋەتەندىكىلەرنى تېخىمۇ بەك ئۇنتۇپ قالىدىغان ئەھۋال كۆرۈلىدۇ.مىنڭ ئاددى تەكلىۋىم، چوڭلىرىمىز،ئۇستازلىرىمىز، جامائەت ئەربابلىرىمىز-خەلقىمىزنىڭ بىر-بىرىگە بولغان ئىشەنچىسى، مىھىرى-مۇھەببىتى،ھۈرمىتى،ئۆز-ئارا رىشتىسنى ئەسلىگە كەلتۈرىدىغان چارىلەرنى ئويلانسا دىگەن […]
ئۇيغۇرىئان سۆزلەۋاتقان، ئوتتۇرىغا چىقىۋاتقان ھەممىمىزدە ياكى ئۇنداق ياكى مۇنداق چوڭ، بۈيۈك ۋە كاتتا ئارزۇ ۋە غايىلەر بار. مەسلەن: بىز ھازىر ھەممىنىڭ نەزىرىدە ئەڭ كۈچلۈك ھسابلانغان، بىزنىڭ نەزىرىمىزدە ئەڭ رەزىل بولغان ختاي كومپارتىيسى ھاكېمىيتىنى مەغلۇب قىلىپ ۋەتىنىمىزدىن قوغلاپ چىقىرىشنى ئارزۇ قىلىمىز. بىز ۋەتەندىكى قىرىنداشلىرىمىزغا قىلىنىۋاتقان زۇلۇم -ئىرقى قىرغىنچىلىق ۋە ئنسانىيەتكە قارشى […]
