Kmart فېدېرال مەھكىمىدە قانۇنىي دەۋاغا دۇچ كەلدى. ئاۋسترالىيەدىكى ئۇيغۇر تەشكىلاتى بۇ چوڭ ساتقۇچىنىڭ بەزى مەھسۇلاتلىرىنى شەرقى تۈركستاندىكى مەجبۇرىي ئەمگەك لاگېرلىرى بىلەن مۇناسىۋەتلىك زاۋۇتلاردىن كەلتۈرۈۋاتقانلىقىغا ئاساسلىق سەۋەبلەر بارلىقىنى ئېيتتى.
Kmart بۇ گۇماننىڭ خاتا ئىكەنلىكىنى بىلدۈردى.
ئاۋسترالىيە ئۇيغۇر تەڭرىتاغ ئاياللار جەمئىيىتى (AUTWA) نىڭ ۋەكىلى رامىلە چانىشېف Kmart تىن ھۆججەتلەرنى تەلەپ قىلىپ، بۇ ساتقۇچىنىڭ «داۋاملاشقۇچى» ۋە «ئەخلاقلىق» شىركەت ئىكەنلىكى، مەھسۇلاتلىرىنىڭ قۇللۇق ياكى مەجبۇرىي ئەمگەكتىن خالىي ئىكەنلىكى توغرىسىدىكى ئاممىۋى دەۋالىرىنى ئىسپاتلىشىنى تەلەپ قىلدى.
مەھكىمە دەۋاسى Kmart نىڭ ئۇيغۇر ۋەتىنى دىكى ئەمگەك بىلەن مۇناسىۋەتلىك بولۇشى مۇمكىن بولغان تەمىنلەش زەنجىرىگە مۇناسىۋەتلىك ھۆججەتلەرنى تەلەپ قىلماقتا.
خانىم كانىس بۇ دەۋانىڭ Kmart نىڭ ۋېبسايتىدا كۆرسىتىلگەن «ئەخلاقىي مەنبە كودى» بىلەن مۇناسىۋەتلىك مەھسۇلاتلارنىڭ ئەخلاقىي خاراكتېرى توغرىسىدا ئىستېمالچىلار قانۇنى بويىچە گۇمراھ قىلغۇچى ياكى ئالدامچىلىق قىلىۋاتقانلىقىنى سىناۋاتقانلىقىنى ئېيتتى.
ئاۋسترالىيەدە ئاتالمىش شىنجاڭ مەھسۇلاتلىرى چەكلەنمىگەن
ئامېرىكا ۋە بەزى ياۋروپا دۆلەتلىرىگە ئوخشىمايدىغىنى، ئاۋسترالىيە ئۇيغۇر رايونىدىن رايونىدىن كەلگەن ماللارنى چەكلىمەيدۇ.
ئامېرىكا 2021-يىلدىن باشلاپ بۇ رايوندىن كەلگەن ماللارنى چەكلىدى، چۈنكى نۇرغۇن مەھسۇلاتلارنىڭ مەجبۇرىي ئەمگەك بىلەن ياسالغانلىقى توغرىسىدا ئىشەنچلىك دەلىللەر بار – بولۇپمۇ ئۇيغۇر مۇسۇلمانلار ۋە باشقا ئاز سانلىق مىللەتلەر مۇناسىۋەتلىك.
Maurice Blackburn دىن AUTWA نىڭ ۋەكىلى جېننىفېر كانىس بۇ قانۇنىي دەۋانىڭ Kmart نى «ئۇلارنىڭ ئاممىۋى پوزىتسىيەسىنى ئىسپاتلاشقا مەجبۇرلاش» ئۈچۈن لايىھەلەنگەنلىكىنى ئېيتتى.
ئىككى زاۋۇت تەمىنلىگۈچى بىلەن باغلىنىش
Kmart نىڭ تەمىنلىگۈچىلەر تىزىملىكىنى ئۇيغۇر رايونىدىكى شىركەتلەرنى مەجبۇرىي ئەمگەك بىلەن باغلايدىغان «نۇرغۇن ئىشەنچلىك دوكلاتلار» بىلەن سېلىشتۇرۇش ئارقىلىق، دەۋاچىلار كەم دېگەندە ئىككى زاۋۇت تەمىنلىگۈچىسى بىلەن ماس كەلگەنلىكىنى تاپقانلىقىنى ئېيتتى.
ئىلتىماس كەم دېگەندە ئىككى كىيىم-كېچەك تەمىنلىگۈچىسىنىڭ ئۇيغۇر رايونىدا ئۇيغۇر مەجبۇرىي ئەمگىكى ئىشلىتىش بىلەن مۇناسىۋەتلىك ئىكەنلىكىنى دەۋا قىلىدۇ.
Kmart نىڭ جاۋابى
بايانىدا، Kmart AUTWA نىڭ بۇ يولنى تاللىغانلىقىدىن ئۈمىدسىزلەنگەنلىكىنى ۋە جەمئىيەتنى ئۇلارنىڭ ئەندىشىلىرىنى چۈشىنىش ئۈچۈن «بىر قانچە قېتىم» ئۇچرىشىشقا تەكلىپ قىلغانلىقىنى ئېيتتى.
«Kmart ئىلتىماسچىنىڭ ئادۋوكاتلىرى بىلەن 12 ئايدىن ئارتۇق ئالاقىلەشتى ۋە ئەخلاقىي مەنبە پروگراممىمىز توغرىسىدا كەڭ تەپسىلاتلارنى تەمىنلىدى» دەپ بىلدۈردى باياناتچى.
«15 يىلدىن ئارتۇق ۋاقىتتىن بۇيان، بىزنىڭ ئەخلاقىي مەنبە پروگراممىمىز بار، بۇ بىزگە مەشغۇلاتىمىز ۋە تەمىنلەش زەنجىرىمىزدە زامانىۋى قۇللۇق خەۋپىنى، جۈملىدىن مەجبۇرىي ئەمگەك خەۋپىنى پەرقلەندۈرۈش ۋە يېنىكلىتىشكە ياردەم بېرىدۇ.»
ئىنسان ھوقۇقى گۇرۇپپىلىرىنىڭ ئەندىشىسى
ئىنسان ھوقۇقى گۇرۇپپىلىرى ۋە بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى ئىلگىرى ختاينى ئۇيغۇر رايونىنىڭ شىمالى-غەربىي رايونىدىكى ئۇيغۇر نوپۇسى ۋە باشقا ئاساسەن مۇسۇلمان مىللەت گۇرۇپپىلىرىغا قارشى ئىنسانىيەتكە قارشى جىنايەت ۋە مۇمكىن بولغان ئىرقىي قىرغىنچىلىق قىلغانلىقىنى ئەيىبلىگەن.
ئىنسان ھوقۇقى قانۇن مەركىزىدىن فرېيا دىنشاۋ، مەجبۇرىي ئەمگەك خەۋپى توغرىسىدا «ئۇزۇن ۋاقىتتىن بۇيان خەۋەر قوڭغۇرىقى چېلىنىۋاتىدۇ» دېدى، بولۇپمۇ ختاي كىيىم-كېچەك سانائىتىدە، ۋە «ختايدىكى پاختىنىڭ 85 پىرسەنتى ئۇيغۇر رايونىدىن كېلىدۇ» دەپ كۆرسەتتى.
ئاۋسترالىيەنىڭ زامانىۋى قۇللۇق قانۇنى
Kmart قا قارشى ئەيىبلەش ئاۋسترالىيەنىڭ ھازىرقى زامانىۋى قۇللۇق قانۇنىنىڭ ئېھتىمال كەمچىلىكلىرىنى يورۇتۇپ بەردى.
ئاۋسترالىيە ئىنسان ھوقۇقى ئىنستىتۇتىدىن پروفېسسور جاستىن نولان ئاۋسترالىيە 2018-يىلى قانۇننى يولغا قويغاندا رەھبەر دەپ قارالغان بولسىمۇ، قانۇن ئاساسەن چوڭ شىركەتلەرگە (يىللىق بىرلەشتۈرۈلگەن كىرىمى 100 مىليون دوللاردىن ئارتۇق) زامانىۋى قۇللۇق خەۋپىنى پەرقلەندۈرۈش ئۈچۈن مەجبۇرىي دوكلات بېرىش مەجبۇرىيىتىنى يۈكلىگەن، ئەمما بۇ بايقاشلارغا ھەرىكەت قىلىش مەجبۇرىيىتىنى يۈكلىمىگەنلىكىنى ئېيتتى.
2023-يىلى جون ماكمىللان رەھبەرلىك قىلغان فېدېرال ھۆكۈمەت تەكشۈرۈشىگە ئاساسەن، «ئېنىق ئىجرا قىلىش رامكىسى يوق» بولغانلىقى ئۈچۈن، ئاۋسترالىيە شىركەتلىرىنىڭ تۆتتىن بىرى ئاساسىي دوكلات بېرىش تەلەپلىرىگە رىئايە قىلمىغان.
كەلگۈسى يۆنىلىش
رامىلە چانىشېف ئەگەر Kmart مەجبۇرىي ئەمگەك بىلەن باغلىنىشى يوقلۇقىنى شەكسىز ئىسپاتلىيالىسا، جەمئىيەت قانائەتلىنىدىغانلىقىنى ئېيتتى.
ئەمما، ئەگەر باغلىنىش تېپىلسا، AUTWA نىڭ ھەرىكەت چاقىرىقى Kmart نىڭ بۇ تەمىنلىگۈچىلەردىن «ئايرىلىشى» بولىدۇ.
«سىز پاختىنى باشقا جايلاردىن ئالالايسىز» دېدى ئۇ.
پروفېسسور نولان كۈچلۈك قانۇنلار بولمىسا، باشقا دۆلەتلەر ئۈنۈملۈك ئىمپورت چەكلىمىلىرىنى يولغا قويسا، ئاۋسترالىيە مەجبۇرىي ئەمگەك بىلەن ياسالغان ماللارنىڭ «تاشلاندۇق ئورنى» غا ئايلىنىش خەۋپى بارلىقىنى ئېيتتى.
