ھەممىمىزنىڭ خەۋىرى بولغىنىدەك، ئامېرىكىدا 4 يىلدا بىر قېتىم بولىدىغان پرېزىدېنت سايلىمىنىڭ يېقىنلىشىشىغا ئەگىشىپ، ئامېرىكىدىكى ئىككى چوڭ پارتىيە — جۇمھۇرىيەتچىلەر پارتىيىسى بىلەن دېموكراتچىلار پارتىيىسى ئارىسىدىكى ۋە ئۇلارنىڭ پرېزىدېنت نامزاتلىرى بولغان دونالد ترامپ بىلەن جوۋ بايدىن ئارىسىدىكى رىقابەت كەسكىنلەشمەكتە.

ئامېرىكا سايلىمىغا يەنە بىر ئاي بار، پرېزىدېنت ترامپ ئۆزىنىڭ خىتاي ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملىنىپ، دوختۇرخانىغا كىرىپ قالغانلىقىنى ئېلان قىلىشى، بۇ قېتىملىق پەۋقۇلئاددە مەزگىلدىكى سايلامنى تېخىمۇ نامەلۇم ئەھۋالغا ئېلىپ كىردى.

خىتاي« خەلقئارا ئايرۇپورت ئۇچۇرلىرى تورى»نىڭ قەيت قىلىشچە خىتاينىڭ شەرقىي تۈركىستاندا 2020- يىلى يولغا قويماقچى بولغان 10 ئايروپورت قۇرۇلۇش تۈرى جىددىي ئېلىپ بىرىلماقتا ئېكەن .

ئامېرىكا ئاۋام پالاتاسى 30-سىنتەبىر بېلەت تاشلاپ، 253 بېلەتنىڭ قوللىشى، 163 بېلەتنىڭ قارشى تۇرۇشى، 15 بېلەتنىڭ ۋاز كېچىشى بىلەن «2020- يىلدىكى ئۇيغۇرلارنىڭ مەجبۇرىي ئەمگەك ئەھۋالىنى ئاشكارىلاش قانۇنى» (Uyghur Forced Labor Disclosure Act of 2020) نى ماقۇللىدى.

1- ئۆكتەبىر ئىستانبۇل كۈچۈك چەكمەجە رايونى فىلورىيا كاشى بېياز (Kaşi beyaz) رېستۇرانىدا شەرقىي تۈركىستان مىللىي مەجلىس رەئىسى، شەرقىي تۈركىستان مەدەنىيەت ۋە ھەمكارلىق جەمئىيىتى رەئىسى سىيىت تۇمتۈرك ئەپەندىمنىڭ ئورۇنلاشتۇرىشى ۋە بىرقىسىم جەمئىيەت، ۋەخپە باشلىقلىرى، دوكتۇر، پروفېسسورلار، بىر قىسىم دەۋا ئاكتىۋىستلىرى ۋە جامائەت چوڭلىرىنىڭ قاتنىشىشى بىلەن بىرلىك-باراۋەرلىك، ھەمكارلىق يىغىنى ئېچىلدى.

تۈركىيەنىڭ يېقىنقى ئىككى كۈندىكى ئاساسلىق خەۋىرى ئۈچ: تۈركىيە ئەزەربەيجان-ئەرمېنىيە چېگرا ئۇرۇشىغا تېخىمۇ كۆپ قاتنىشىدىغانلىقىنى كۆرسەتتى ؛ مالىيە مىنىستىرى يېڭى ئىقتىسادىي پىلاننى يولغا قويدى ؛ سەھىيە مىنىستىرلىكىنىڭ يۇقۇم سانلىق مەلۇمات ئامبىرىنىڭ سانلىق مەلۇماتلىرى ئاشكارىلاندى ، بىر كۈندە يۇقۇملىنىش سانى ئېلان قىلىنغان ساننىڭ 20 ھەسسىسىگە تەڭ بولۇشى مۇمكىن. يەنى كۇنلۇك يوقوم سانى 30 مىڭغا يېتىدۇ. دىگەنلىك .

فېدېراتسىيە پارلامېنتىنىڭ مالىيە خامچوتى توغرىسىدا ئېلىپ بېرىلغان ئومۇمىي مۇزاكىرىسىدە، گېرمانىيە باش مىنىستىرى مېركېل ھۆكۈمەتنىڭ يۇقۇمدىن مۇداپىئەلىنىش سىياسىتىنى ئاقلىدى. خىتايغا قارىتىلغان سىياسىتىدە توختالغاندا، مېركېل ئادەتتىن تاشقىرى قاتتىق تىل ئىشلىتىپ، خىتاينىڭ ئاز سانلىق مىللەتلەرگە قىلغان «قەبىھ ۋە ۋەھشىيانە مۇئامىلىسى» نى ئەيىبلىدى. ئۇ يەنە خوڭكوڭ مەسىلىسى، كىشىلىك ھوقۇق ۋە سۆز ئەركىنلىكى توغرىسىدىمۇ توختالدى.

بىرىنچى ئۆكتەبىر گوللاندىيەنىڭ ئامىستىردام دۆلەتلىك مۇزىي ئالدىدا، گوللاندىيە شەرقىي تۈركىستان تەشكىلاتلار بىرلىكى، تىبەت، جەنۇبىي مۇڭغۇل، خوڭكوڭ، تەيۋەن ۋە دېموكراتچى خىتاي تەشكىلاتلىرىنىڭ ئورتاقلىقىدا، خىتايغا قارشى نامايىش ئېلىپ بېرىلدى

1- ئۆكتەبىر خىتاينىڭ ۋەتىنىمىز شەرقىي تۈركىستاننى ئىشغال قىلۋالغانلىقىنىڭ 71- يىلى، بۇ كۈندە خىتايغا بايرام، شەرقىي تۈركىستانلىق ئۇيغۇرلارغا ماتەمدۇر. دۇنيانىڭ ھەر قايسى جايلىرىدىكى ئۇيغۇرلارغا ئوخشاش، تۈركىيەدىكى ئۇيغۇرلارمۇ يىللاردىن بىرى، بۇ كۈندە ئوخشىمىغان ئۇسۇللار بىلەن خىتايغا بولغان نارازىلىقىنى ئىپادىلەپ كەلمەكتە.

ئىلاۋە: مەزكۇر زىيارەت خاتىرىسى ئۇيغۇر ئاگىنتلىقى ئۇيغۇرچە بۆلۈمىدىن ئەردەم ئەسلىدە ب ب س مۇخبىرلىرى ئۈچۈن تەييارلىغان بولۇپ، بۈگۈن ئۇ خەۋەر ئىلان قىلىندى. زىيارەت خاتىرىسى ئىستانبۇلدا تۇرۇشلۇق سۇدۇننىسا ھاجىمنىڭ تەھقىقلىشىدىن ئ‍ۆتكەن بولۇپ، بۇ خەۋەرنىڭ ئىشلىنىشىدە سۇدۇننىسا ھاجىم ئاساسلىق شاھىد قاتارىدا ئالاھىدە ئورنى بار. مەزكۇر زىيارەتنامە ئوقۇرمەنلەرنىڭ تېخىمۇ كەڭ تارقىتىشى ئۈچۈن جامائەتكە سۇنۇلدى.

يىقىندىن بىرى ئىستانبۇلدا ئۆزلىگىدىن تەشكىللىنىپ، ئىختىيارى پائالىيەت ئېلىپ بېرىۋاتقان، ئەنقەرەدىن قايتۇرۇۋىتىلگەن، يوللاردا نامايىش قىلىشى توسقۇنلۇققا ئۇچرىغان بولسىمۇ ھەر كۈنى دىگۈدەك ھەر خىل نامايىش شەكلى بىلەن مىللەت يولىدا داۋا قىلىۋاتقان تۈركىيەدىكى ئوتيۈرەك ياشلار ھەممىگە تونۇشلۇق بولسا كىرەك.

تۈركىيە پايتەختى ئەنقەرەدە ئۈچ كۈن داۋاملاشقان 12- نۆۋەتلىك دۇنيا شەرقىي تۈركىستانلىقلار قېرىنداشلىق ئۇچرىشىشى ۋە 3- نۆۋەتلىك مىللىي بىرلىك شۇراسى 28- سىنتەبىر غەلىبىلىك ئاياغلاشتى.

ئامېرىكا دۆلەت ئىشلىرى كاتىپى پومپىئو ئىتالىيەنى خىتاينىڭ ئىقتىسادىي تەسىرىگە دىققەت قىلىش، خىتاينىڭ ئىتالىيە كۆچمە تورىغا شەكىللەندۈرگەن دۆلەت بىخەتەرلىك تەھدىتى توغرىسىدا ئاگاھلاندۇردى.

خىتاي 25-، 26- سىنتەبىر مەركەزنىڭ ئۈچىنچى نۆۋەتلىك شىنجاڭ (شەرقىي تۈركىستان-ت.) سۆھبەت يىغىنىنى ئاچتى. ھالبۇكى، خەلقئارا دىققەت قىلىۋاتقان شىنجاڭ (شەرقىي تۈركىستان-ت.) «قايتا تەربىيىلەش مەركەزلىرى» ئاشكارا تىلغا ئالمىدى.

بۆلەك زەنجىرىBlockchain ئانالىز شىركىتى Chainalysis ئېلان قىلغان «2020-يىللىق شىفىرلىق پۇل» دوكلاتىغا قارىغاندا ، تۈركىيە ئوتتۇرا شەرقتىكى شىفىرلىق پۇل سودا سوممىسى ئەڭ يۇقىرى دۆلەت بولۇپ ، دۇنيادا 29-ئورۇندا ، ئىران ۋە مىسىر بولسا ، ئايرىم-ئايرىم ھالدا 52-ۋە ئىككىنچى 64- ئورۇندا تۇرغان.

29- سىنتەبىر، گوللاندىيە تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىكى ئابدۇرىھىم غېنى ئائىلىسى توغرۇلۇق بىر شۇم خەۋەرنى تاپشۇرۇۋالدى. بىر يىل ئاۋۋال، گوللاندىيەنىڭ خىتايدا تۇرۇشلۇق ئەلچىخانىسى ئابدۇرىھىمنىڭ ھاۋالىسىگە بىنائەن، ئۇنىڭ ئائىلىسىدىكىلەر توغرىسىدا ئۇچۇر تەلەپ قىلغان بولۇپ، تۈنۈگۈن ئۇلارغا بۇ ھەقتە جاۋاب خەت كەلگەن.

ئاۋسترالىيە ئىستراتېگىيىلىك سىياسەت تەتقىقات ئورنى 25- سىنتەبىر «شىنجاڭ (شەرقىي تۈركىستان -ت.) دىكى ئۇيغۇر ۋە ئىسلام بوشلۇقلىرىنىڭ بۇزۇلۇش جەريانىنى ئىز قوغلاش» تېمىسىدا بىر پارچە دوكلات ئېلان قىلغان. دوكلات سۈنئىي ھەمراھ سۈرىتى قاتارلىق تەتقىقات ئۇسۇللىرى ئارقىلىق يېقىنقى يىللاردا ھۆكۈمەتنىڭ سىياسىتى سەۋەبىدىن تەخمىنەن 16000 مەسچىتنىڭ چېقىۋېتىلگەن ياكى ۋەيران قىلىنغانلىقىنى بايقىغان