ئامېرىكا ھۆكۈمىتىنىڭ ختتايغا قارىتىلغان سياسى ،ئېقتسادى ،ھەربى سياستى ھەققىدە ئۇنېۋرسال نۇتۇق بولۇپ،ئامېرىكا ھۆكۈمىتىنىڭ نەزىرىدىكى ختتاي كومپارتىيسى ۋە رەھبەرلىكىنىڭ ئامېرىكىغا قارشى ھەرىكەتلىرى،ئۆز خەلقىگە قارىتىلغان سياسەتلىرى تولۇق ئېچىپ بىرىلگەن.
ختاي
ئاگېنتلىقىنىڭ مەيدانىغا ۋەكىللىك قىلىدۇ.] خىتاي ـ پاكستان ئىقتسادى كارىدورىنىڭ بىر قىسمى بولغان گىۋادار پورتىنىڭ قۇرلۇشى ئۈچۈن كۆپىيىپ كەتكەن خىتاي نۇپۇسى ۋە بۇ سەۋەپتىن ئېچىلغان خىتاي تىلى مەكتەپلىرى پاكستان خەلقىنىڭ نارازىلىقىنى قوزغىدى.
مەن جەنۇبىي ئافرىقىنىڭ بىر گېزىتىدە خىتاينىڭ زۇلۇمى توغرۇلۇق بىر ماقالە يازغانىدىم
مالايسىيە باش مىنستىرى ماخاتىر موھەممەت ئۆتكەن سەيشەنبە كۈنى بېيجىڭدا زىيارەتتە بولغاندا مالايسىيا ھۆكىمىتىنىڭ قىممىتى نەچچە مىليارد دوللار بولغان ئىككى خىتاي قۇرلۇشىنى توختاتقانلقىنى ۋە سەۋەبىنىڭ بولسا بۇنچىۋالا قەرزنى دۆلەتنىڭ تۆلەپ بولالمايدىغانلقىنى بايان قىلدى.
2018-يىلى 9-ئاينىڭ 18-كۈنى بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتىنىڭ 73-نۆۋەتلىك ئومۇمى كېڭىىشى باشلىنىش يېغىنىغا ئۈلگۈرتۈپ ۋاشنگىتون ۋە نىيۇيورك ئەتراپىدا ياشايدىغان نۇرغۇن ختتايغا قارشى تەشكىلاتلار نامايىش ئىلىپ باردى.
ياۋروپا پارلامېنتى يېغىنىدا مۇتلەق كۆپ ساندىكىلەرنىڭ قوشۇلىشى بىلەن يېڭى « ياۋروپا – جۇڭگو مۇناسىۋىتىنىڭ ھازىرقى ئەھۋالى توغرىسىدا دوكلات » ماقۇللاپ چىقتى . 30 بەتلىك بۇ دوكلات ، ياۋروپا ئىتتىپاقىنىڭ خىتاي بىلەن بولغان مۇناسىۋىتىنىڭ ھەر قايسى تەرەپلىرىگە چېتىلىدىغان بولۇپ ، ئىقتىساد – سودا مۇناسىۋىتى ، ئىنسانىي ھوقۇق ئەھۋالى، ئاز سانلىق مىللەتلەر ھەقلىرى، تەيۋەن مەسىلىسى ۋە جەنۇبىي دېڭىز ۋەزىيىتى قاتارلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.
ھىندىستان، مومباي: 14- سېنتەبىر جۈمە كۈنى 150 نەپەر ئەتىراپىدىكى مۇسۇلمانلار ھىندىستاننىڭ مالىيە مەركىزى مومباي شەھىرىدە نارازلىق نامايىش ئۆتكۈزۈپ خىتاينىڭ شىنجاڭ رايۇنى(شەرقى تۈركىستان)دا مىليۇنلىغان ئۇيغۇرلارنى جازا لاگېرى ۋە سىياسى ئۆزگەرتىش مەركەزلىرىدە تۇتۇپ تۇرۇش قىلمىشىنى توختۇتۇشىنى تەلەپ قىلدى.
رەسىم: مالايسيە مالىيە مىنستىرى لىم گۈەن ئىڭ ، مالايسىيە ھۆكۈمىتىنىڭ خىتاي مەبلەغ سالغان نىفىت ۋە تەبئي گاز يەتكۈزۈش تۇربسىغا مۇناسىۋەتلىك ئۈچ تۈرنى بىكار قىلغانلىقىنى جەزىملەشتۈردى.
تۈركىيە تۆمۈر يول ۋە يۇقىرى سۈرئەتلىك تۈمۈر يولنى زامانىۋىلاشتۇرۇش ئۈچۈن 35 مىليارد يوۋرو مەبلەغ سېلىپ يېڭى پويىز قاتالىقلارنى سېتىۋالماقچى بولغان. گوروھى باشچىلىقىدىكى مەبلەغ سالغۇچىلار بىلەن ھەمكارلىشىشنى ئويلىشىۋاتىدۇ.
تۈركىيەگە بىرلىشىش چاقىرىقى سۇنۇپ كېلىۋاتقان خىتاي، تۈركىيەگە بىر مىليارد دولار مەبلەغ سېلىشقا تەييارلىنىۋاتىدۇ.
ئامېرىكا تۈركىيەگە قارىتا پلانلىغان ئىقتىسادىي كىرزىسنىڭ ئوتتۇرىسىدا،مەبلەغ سالغۇچىلارغا سودا پۇرسىتى چاقىرىقى سۇنغان تۈركىيەنىڭ
ئارزۇسى ئەمەلگە ئاشقىلىۋاتىدۇ. تۆنۈگۈن قاتاردىن قولغا كەلگەن 15 مېليارد دولارلىق مەبلەغنىڭ كەينىدىن، بۈگۈن خىتاي مەبلەغ
سالغۇچىلىرىمۇ كۆزىنى تۈركىيەگە تىكتى.
خىتاي – ئامېرىكا ئوتتۇرسدىكى ئەڭ يېڭى ئۇچۇرشۇشنىڭ نەتىجسىز ئاخىرلشىشى ئىككى دۆلەت ئوتتۇرسدىكى سودا ئۇرشىنىڭ تېخمۇ كەسكىلنشدىغانلىقىدىن بىشارەت بەردى
31-ئاۋغۇست جۈمە كۈنى 46 نەپەر ختتاي ئۆكتىچى زات ختتاي ھۆكۈمىتىنىڭ ئۇيغۇرلارغا قاراتقان سياسىتىنى ئەيىپلەپ بىرلەشمە چاقىرىق ئېلان قىلىپ،ختتاي ھۆكۈمىتىنىڭ ئۇيغۇرلارغا قاراتقان سياسى زىيانكەشلىكىنى توختىتىشقا، ئامېرىكا ھۆكۈمىتىنى بېيجىڭغا بېسم چۈشۈرۈشكە،بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتىنى رايونغا تەكشۈرۈش ئۆمىكى ئەۋەتىشكە چاقىردى.
خىتاي ئافغانىستاندا ھەربىي بازا قۇرۇۋاتىدۇ: خىتاينىڭ چەتئەللەردىكى تەسىرىنىڭ ئېشىپ بېرىشىغا ئەگىشىپ ئۆز دۆلىتىنىڭ سىرتىدا ئارمىيە تۇرغۇزىۋاتقانلىقى مەلۇم
مۇخبىر بەن فارمەرنىڭ 29 - ئاۋغۇست ئىسلامئابادتىن بەرگەن خەۋىرى
ختتاينىڭ ئۇيغۇرلارنى خورلىشى شى جىنپىڭنىڭ يەرشارى ستىراتىگىيسنىڭ پەسكەشلىكىنى ئاشكارىلايدۇ.
ئىنگىلىزچىدىن تەرجىمە قىلغۇچى:ئسمايىل ئاۋاق
(ئۇيغۇر ئاگىېنىتلىقى -ئۇيغۇرلارغا ئائىت خەلقئارالىق ھۈججەتلەر،ھۆكۈمەت باياناتلىرى،بىتەرەپ تەتقىقات دوكلاتلىرى ،نوپۇزلۇق ئاخبارات خەۋەرلىرىنى ئەينەن ھالدا تىللار ئارا ھەقسز تەرجىمە قىلىپ چەتئەللىكلەر ۋە ئۇيغۇرلارغا سۇنىدۇ،خەلقىمىزنىڭ ئۆزىگە دائىر مەسللەرنى ئۆز ئەقلى بويىچە چۈشىنىشى ئۈچۈن پۇرسەت يارىتىدۇ )
(تەنچو گېياتسونىڭ بۇ نۇتۇقى ئۇنىڭ رۇخستى بىلەن تەرجىمە قىلىندى .تەرجىمە قىلغۇچى ئۇيغۇر ئاگېنىتلىقى ئۈچۈن تاھىر ئىمىن ئۇيغۇرىئان)
كوممۇنىستىك پارتىيە ئېتىراپ قىلىشقا ئۇنىمايۋاتقان جۇڭگودىكى جازا لاگىرى ھەققىدە شىۋېتسىيىنىڭ ئەڭ چوڭ گېزىتلىرىدىن بىرى بولغان« شىۋېتسىيە كۈنلۈك گېزىتى» نىڭ 17-ئىيۇن خەبىرى ئولا ۋاڭ (مۇخبىرى ۋە ستون يازغۇچىسى)
ختتاي گوۋۇيۈەن ئاخبارات ئىشخانىسى، <<شىنجاڭ>> ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونلۇق خەلق ھۆكۈمىتى ۋە ختتاينىڭ ئىراندا تۇرۇشلۇق ئەلچىخانىسى ئۇيۇشتۇرغان «2016- يىللىق ختتاينى ھېس قىلىش − ختتاي غەربىي رايون مەدەنىيىتىنىڭ ئىران سەپىرى
ختتاي خەلق تورىنىڭ ئاشكارىلىشچە،بۇ زىيارەت 2017-يىلى 10-ئايدا ئىلىپ بىرىلغان بولۇپ،مەقسدى،ختتاينىڭ ئۇيغۇرلارغا ياخشى مۇئامىلە قىلىۋاتقانلىقىنى دۇنياغا بىلدۇرۇش ئىكەن.
