خىتاي ھۆكۈمىتى دۇنيا سەھىيە تەشكىلاتى مۇتەخەسسىسلىرىنىڭ ۋۇخەنگە بېرىپ،خىتاي ۋىرۇسىنىڭ مەنبەسىنى تەكشۈرۈشىنى رەت قىلىپ، ئۇلارغا ئالاقىدار رەسمىيەتلەرنى بېجىرىپ بېرىشكە قارشى تۇرغان.

ئامېرىكا ئاۋازى (美国之音) ئامېرىكا تاشقى ئىشلار مېنىستىرى پومپىيو 10-نويابىر دۆلەت ئىشلىرى مەھكىمىسىدە ئۆتكۈزۈلگەن مۇخپىرلارنى كۈتىۋېلىش يىغىنىغا قاتناشتى .

ئامېرىكا دۆلەت مەجلىسى ئاۋام پالاتا ئەزاسى، پېنسلۋانىيە شتاتىدىن جۇمھۇرىيەتچى سىكوت پەررى 1-ئۆكتەبىر ختتاينىڭ دۆلەت قۇرۇلۇش خاتىرە كۈنىدە

دۆلەت ئىچى ۋە سىرتىدىكى جامائەت پىكىرىنىڭ بېسىمى ئاستىدا، شىنجاڭ (ت- شەرقىي تۈركىستان) دىكى كىشىلىك ھوقۇق مەسىلىسىدە ئاۋاز چىقارغان فرانسىيە پرېزىدېنتى ماكرونغا ئوخشاش، خەلقئارا ئېغىر كىشىلىك ھوقۇق مەسىلىسىگە قارىتا ئۆز كۆز قاراشلىرىنى ئارقا-ئارقىدىن ئاشكارا بايان قىلىشقا باشلىغان دۆلەت باشلىقلىرى بارغانسىرى كۆپەيدى

ئامېرىكا سىملىق خەۋەر تورى (CNN) نىڭ 21- سىنتەبىردىكى دوكلاتى: يېقىندا CNN خىتاي دائىرىلىرىنىڭ 6 بەتلىك جاۋاب خېتىنى تاپشۇرىۋالغان بولۇپ، دائىرىلەر ئۇيغۇرلارنى تۇغماس قىلىشقا

ۋۇخەن ۋىرۇسىدىن سىرتقا قاچقان 5 مىليون ئادەمنىڭ ئىز-دېرىكى گۇمان قوزغىماقتا. يېڭى تىپلىق ۋۇخەن تاجىسىمان ئۆپكە ياللۇغى يۇقۇمى ئۈزلۈكسىز تارقىماقتا، ۋۇخەن شەھەر باشلىقى جوۋ شيەنۋاڭ 26.يانۋاركەچتىكى ئاخبارات يىغىنىدا بىدۈرۈشىچە

كرونا ۋىرۇسى ۋۇخەندە بايقىلىپ ھازىر دۇنيانىڭ ھەممە بۇلۇڭ پۇچقاقلىرىغا تارقىلىپ كەتتى. لېكىن ۋىرۇس بايقالغان ۋۇخەن شەھىرى خىتاينىڭ سىياسى پايتەختى بېيجىڭ بىلەن ئىختىسادى پايتەختى شاڭخەي شەھىرىگە ھەممىدىن يېقىن تۇرۇپ بۇ ئىككى پايتەختتە ۋىرۇس بايقالمىدى.

26-چىسلا خىتاينىڭ چېڭدۇ شەھىرىدە ياپونىيە باش ۋەزىرى ۋە كورىيە پىرزىدىنتىنى كۈتۈۋېلىش جەريانىدا لى كېچىياڭنىڭ ماشىنا ئەتېرتى ماراكەشتىن خىتايغا ئۇقۇشقا كەلگەن بىر ئۇقۇغۇچىنىڭ تېز سۈرەتتە موتېسكىلىت بىلەن يېنىدىن ئۆتۈشى بىلەن قاتتىق چۆچىتىلگەن.

خىتايچە سۇمرۇغ تورىنىڭ خەۋەر قىلىشىچە، 2- دىكابىر ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونى سابىق رەئىسى، خىتاي دۆلەتلىك ئىنىرگىيە ئىدارىسى ئىدارە باشلىقى نۇر بەكرىگە خىتاينىڭ لىياۋنىڭ ئۆلكىسى شىنياڭ شەھرى ئوتتۇرا سوتتا مۇددەتسىز قاماق جازاسى ھۆكۈم قىلىنغان. نۇر بەكرى پاراخورلۇق جىنايىتى بىلەن ئەيىبلەنگەن بولۇپ، سىياسىي ھوقۇقىدىن مەڭگۈلۈك مەھرۇم قىلىنغان، ئۇنىڭ بارلىق شەخسىي مال-مۈلكى، پارا ئالغان پۇللىرى مۇسادىرە قىلىنغان. نۇر بەكرى سوت ھۆكۈمىگە رازى بولۇپ، ئەرىز قىلمايدىغانلىقىنى بىلدۈرگەن.

خىتاينىڭ 4-ئومۇمىي يىغىنىدىن كېيىن ھەر ساھەگە بۇ يىغىننىڭ قارارىنى يەتكۈزۈش نامىدا مەخسۇس لېكسيە ئۆمەكلىرى ئەۋەتىلدى. جۇڭنەنخەي باش كاتىپى، سىياسى بىيرۇنىڭ ئەزاسى، مەركىزى كومىتىت ئىشخانسىنىڭ مۇدىرى دىڭ شۆشىئاڭ (丁薛祥)بۇ «قارار»نى ئىزاھلادى. ئۇنىڭ بۇ ئىزاھاتى نۇرغۇن كۆزەتكۈچىلەرنى ھەيران قالدۇردى.

مەن تەييارلىغان خەۋەر ياكى يازمىلار ئاساسلىقى خىتاينىڭ ھازىرقى ۋەزىيتى ۋە كەلگۈسى تەرەققىياتى توغرىسىدىكى مۇلاھىزىلەرنى چۆرىدىگەن ئاساستا بولىدۇ. چۈنكى بىز جەڭ قىلىۋاتقان دۈشمەننىڭ ئەھۋالى بەك مۇھىم.

ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى
1-ئۆكتەبىر، خىتاينىڭ دۆلەت بايرىمى كۈنى خوڭكوڭلۇقلار «دۆلەت بايرىمى ئەمەس، دۆلەت ھەيۋىسنى كۆرسىتىش كۈنى »دىگەن تىمىدا نامايىش قىلماقچى بولغان. ئەمما خوڭكوڭ ساقچى تەرەپ توسقۇنلۇق قىلغان. خوڭكۇڭلۇقلار ئالتە رايۇندا بىر ۋاقىتتا تەڭ نامايىش ئۇرۇنلاشتۇرغان.

خىتاي كوممۇنىستىك پارتىيىسى مەركىزىي ئىنتىزام تەكشۈرۈش كومىتېتىنىڭ دۆلەتلىك نازارەت قىلىش ھەيئىتى شەنبە كۈنى (3- ئاينىڭ 16- كۈنى) چۈشتىن كىيىن تور بېتىدە ئېلان قىلىنغان ئۇچۇردا كۆرسىتىلىشىچە

خىتاي رەھبىرى شى جىنپىڭ يېقىندا تۇيۇقسىز يۈز نەچچە ئەمەلدارنى يىغىپ يىغىن ئاچقان بولۇپ، بۇ بەزى ئەمەلدارلارنىڭ پىلانلاپ قويغىلى ئۇزۇن بولغان يەرلىك يىغىنلارنى قايتا ئۇرۇنلاشتۇرۇشقا مەجبۇر قىلدى.

ئەنگىلىيىنىڭ يېڭىدىن ئاشكارا قىلغان ھۆججىتىگە ئاساسلانغاندا، خىتاي ئارمىيىسى 1989-يىلى تيەنئەنمىن مەيدانىدىكى نامايىشنى باستۇرۇشتا ئۆلتۈرگەنلەرنىڭ سانى ئاز دىگەندە 10000 كىشى بولغان.