ئامىنە سەدەف
2021- يىلى 5- ماي
ئۇيغۇر مەدەنىيىتى
ئۇيغۇر مەدەنىيىتى، ئۇيغۇرلارنىڭ ئۇزاق تارىختىن بىرى ياراتقان ماددى ۋە مەنىۋى بايلىقلىرى، ئۇيغۇرلارنىڭ تۇرمۇش ئۇسۇلى، ھايات، ئىشلەپچىقىرىش، سودا،مۇناسىۋەت، تەرەققى قىلىش جەريانىدا شەكىللەندۈرگەن بارلىق ئاشكارا ۋە يوشۇرۇن خەزىنىسى. بۇ-ئۇيغۇر پەلسەپىسى، ئۇيغۇر مۇزىكىسى، ئۇيغۇر تائاملىرى، ئۇيغۇر كىيىم-كېچەكلىرى، ئۇيغۇر ئۇسۇلى، ئۇيغۇر ئۆيلىرى.. قاتارلىقلاردا گەۋدىلىنىدۇ.
دوپپا بايرىمىنى قوللاپ، تۇنجى مۇھاكىمە يىغىنىغا ئىشتىراك قىلغان ئۇستازلاردىن ئىمىن تۇرسۇن، يار مۇھەممەد تاھىر تۇغلۇق قاتارلىقلار ۋاپات بولدى. ئابدۇبەسر شۇكۇرى، ئابدۇقادىر جالالىدىن، راھىلە داۋۇت قاتارلىقلار خىتاي تۈرمىسدە؛
2020-يىلى9-ئاينىڭ -14-كۈنى، خىتاينىڭ «شىنجاڭ كۈندىلىك گېزىتى » خەۋىرىدە دىيىلىشىچە، شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونى (ت -شەرقى تۈركىستان )نىڭ قازاق مىللىتىدىن بولغان مۇئاۋىن رەئىسى نۇرلان ئابدۇلـمەجىن ئۇيغۇر نانلىرىنى تىرىشىپ پۈتۈن خىتاي ئۆلكىلىرىدە سېتىشقا چاقىرىق قىلغان.
29-دېكابىر ئىستانبۇلدىكى ئۇيغۇرلار توپلىشىپ ئولتۇراقلاشقان سەفاكۆي رايونىدا ئۇيغۇر تېبابەتچىلىك- دورىگەرلىك تەتقىقات ۋەخپىنىڭ ئورۇنلاشتۇرىشىدا چەتئەلدىكى تۇنجى نۆۋەتلىك«خەلقئارا ئۇيغۇر تېبابەتچىلىك- دورىگەرلىك ئىلمىي مۇھاكىمە يىغىنى» ئېچىلدى. بۇ ۋەخپە ھازىرغىچە ئۇيغۇر تېبابىتى بۇيىچە بەش قارار ھەقسىز تەربىيەلەش كۇرسى ئاچقان ئىدى.
يىلدا بىر قېتىم ئۆتكۈزۈلدىغان تۈرۈك دۇنياسى ئەنئەنىۋى تەنتەربىيە ۋە مەدەنىيەت كۆرگەزمىسى بۇ يىل 10_3_كۈندىن 6_كۈنگىچە ئىستانبول ئاتا تۈرك ئايدورۇمدا ئۆتكۈزۈلدى.
2019-يىلى 7-ئاينىڭ 20-كۈنى ئاۋستىرالىيەنىڭ سىدنىي شەھىرىدىكى «ئاسمان» مىھمانخانىسىنىڭ كاتتا بىزەلگەن زالىدا «ئاۋستىرالىيە ئۇيغۇر مۇقام ئانسامبىلى» نىڭ قۇرۇلۇش ۋە لىنتا كېسىش مۇراسىمى ئۆتكۈزۈلدى
ئىككى يىللىق جاپالىق ئىزدىنىش نەتىجىسىدە« قازاقىستان ئۇيغۇرلىرىنىڭ غەيرىي ماددىي مەدەنىيەت مىراسلىرى » ناملىق كىتابنىڭ نەشردىن چىققانلىقىنى تەبرىكلەيمىز.ئۇيغۇر مەدەنىيىتىنىڭ ئاسمىلاتسىيە ۋە دەپسەنچىلىككە ئۇچراۋاتقان بىر ۋەزىيەتتە بۇ كىتابنىڭ نەشر قىلىنىشى
ئاۋىستىرالىيەنىڭ ئادېلەيد شەھىرىدىكى (Eid) ھىيىت فېستىۋالىدا ئۇيغۇر خانىم قىزلىرى ئۇيغۇر مەدەنىيتىنى تۇنۇشتۇردى.
خانىم- قىزلار فەستىۋالغا قاتناشقان بارلىق مۇسۇلمان مىللەتلەر ۋە يەرلىك خەلقلەر ئۇيغۇرلارنىڭ رەڭگارەڭ مىللىي كىيىم- كىچەكلىرى، ھەر خىل گۈللۈك دوپپىلىر ئالاھىدە
6-ئاينىڭ 8-كۈنى كانادانىڭ تورۇنتودا كانادا شەرقى تۈركىستان جەمىيتى بىلەن نۇر مەدەنىيەت سەنئەت مەركىزى بىرلىشىپ ئۇيغۇر ساخاۋەت سەنئەت كېچىلىكى ئۆتكۈزۈدى.
ئىدىئانا ئۇنېۋېرستىتىدا «ئۇيغۇر مەدەنىيەت-سەنئەت كۆرىكى «ئۆتكۇزۇلىدۇ! ئىندئانا ئۇنېۋرستىتى تىلشۇناسلىق كەسپى ئوقۇغۇچىسى مۇستاپا ئاقسۇنىڭ ئىجتىمائى تاراتقۇ فايس بۇك بېتىدە ئورتاقلىشچە،2018-يىلى 10-ئاينىڭ 20-كۈنى ئىندىئانا ئۇنېۋرستىتىدا <ئۇيغۇر مەدەنىيەت -سەنئەت كېچىلىكى>ئۆتكۇزۇلىدىكەن.ئۇيغۇرلار ۋە ئۇيغۇر مەدەنىيتىگە قىزىزىقىدىغانلار ئۇچۇن ئۇيغۇر مەدەنىيتى بىلەن يېقىندىن تونۇشۇش پۇرستى بولۇپ،قاتناشقۇچىلارنى قارشى ئالىدىكەن.
تاھىر ئىمىن ئۇيغۇريان
ئۇيغۇرنىڭ ئۆزى مەدەنىيەتتۇر!
مەڭگۈلۈك تېمىسى :ئورتاق مەدەنىيەت ئورتاق تەرەققىيات
ئاۋۇت بارات فوتو ـ سۈرەتلىرىدىن تاللانما
سۇ نەزىرى (بۇلاق تازىلاش بايرىمى) ـــ شىنجاڭدىكى بىردىنبىر سۇ تېجەش، سۇنى قەدىرلەش، سۇنى كۆپەيتىش مەقسەت قىلىنغان، ئامما ئۆزلۈكىدىن تەشكىللىنىپ مۇقام، مەشرەپ تەنتەنىسى ئىچىدە ئۆتكۈزىدىغان يەرلىك، ئەلئارا ئەنئەنىۋى بايرام. قومۇل ۋىلايىتى ئاراتۈرۈك ناھىيە باي يېزىسىنىڭ «بۇلاق تازىلاش بايرىمى» 2007-يىلى 23-ئاپرېل ئاپتونوم رايون تەرىپىدىن غەيرىي ماددىي مەدەنىيەت يادىكارلىقلىرىنى قوغداش تىزىملىكىگە رەسمىي كىرگۈزۈلگەن.
قەشقەر شەھىرى ئۆستەڭ بويى كوچىسى، ھېيتكاھ جامەسى بويىدىكى ئاۋات كوچىغا جايلاشقان يۈز يىللىق كونا چايخانا ختتاينىڭ جەنۇبىدىكى چاي دەرەخلىرى يوپۇرمىقى قەدىمىي يېپەك يولى ئارقىلىق ياۋروپا، جەنۇبىي ئاسىياغا تارقالغاندا، خۇشپۇراق چايلار قەدىمىي قەشقەردىمۇ كىشىلەرنىڭ ياقتۇرۇشىغا ئېرىشكەن. چايخانا ئېچىش بەك پۇل تاپقىلى بولىدىغان كەسپمۇ ئەمەس.
خاراكتېر بىر ئادەمنىڭ ئۆزىگە، باشقىلارغا ۋە تۈرلۈك شەيئىلەرگە تۇتقان پوزىتسىيەسى بولۇپ، ئۇ پىسخىك خۇسۇسىيەتلەرنىڭ يىغىندىسىدىن ئىبارەت.
غەربى دىياردا چاقنىغان دولان مەشرىپى-دىگەن بۇ ماقالە خەلق تورىدىن ئىلىندى،مەزمۇن ۋە ئاتالغۇ شۇلارغا تەۋە.سياسى قسمىنى تاشلىۋىتىپ،مەدەنىي قسمىنى قوبۇل قىلىشنى سورايمىز .(جۇڭگو سۆزى ختتاي سۆزىگە ئۆزگەرتىلدى )
سېۋەت ئىچىگە نەرسە – كېرەك سېلىش ۋە سامان، توپا، قىغ قاتارلىقلارنى توشۇش ئۈچۈن دەرەخ چىۋىقلىرىدىن يۇمۇلاق، ئېللىپىس ۋە قاپقاقلىق ھالەتتە توقۇلىدىغان تال توقۇلما بۇيۇمى.