-2019يىلى 7-ئاينىڭ 5-كۈنى، خىتاي مۇستەبىت ھاكىمىيىتىنىڭ يېقىنقى 30 يىل ئىچىدە ۋەتەن ئىلىپ بارغان ئەڭ چوڭ قىرغىنچىلىقىدىن بىرى بولغان 5- ئىيۇل ئۈرۈمچى قىرغىنچىلىقىنىڭ 10 يىللىق خاتىرە كۈنىدۇر.
سياسى ھەرىكەتلەر ۋە ئاكتېۋىزىم
مەزكۇر پائالىيەت لوندون شەھرى «قىزىل كۆۋرۈك» (Redbridge Council) يەرلىك ھۆكۈمىتى تەرپىدىن ئىلفورد ئىسلام مەركىزى Ilford Islamic Centre دە ئورۇنلاشتۇرۇغان. بۇ يىغىن باشلىنىشتى بۇرۇن لوندون شەھرى «قىزىل كۆۋرۈك» يەرلىك ھۆكۈمەتنڭ ھۆكۈمەت بىناسى ئالدىدا سېرىبىنىك قىرغىنچىلىقىنى خاتىرلەش ۋە ئۇيغۇر مۇسۇلمانلىرىنىڭ تارتىۋاتقان كۈلپەتلىرىگە بېغىشلانغان پائالىيەتنىڭ بايراق چىقىرىش مۇراسىمى سائەت 18:30 ئۆتكۈزۈلىدۇ.
•خىتايدىن تۈركىيەگە، تۈركىيەدىن سۈرىيەگە كىرىش
ئەردەم ئۇيغۇر زىيالىيلار ئەنجۈمەنىنىڭ ياپونىيەدە ئۆتكۈزۈلگەن يىغىنى 24-26- ئىيۇن كۈنلىرى ئوساكا شەھرى R&B مىھمانخانىسىدا ئۆتكۈزۈلدى. 25-ئىيۇن، ئوساكا شەھەرلىك ھۆكۈمەت بىناسىدا ئاخبارات ئىلان قىلىش يىغىنى بىر سائەت داۋاملاشتى
ئۇيغۇرلارنىڭ ئالىي رەھبىرى رابىيە خانىم 6-ئاينىڭ 28-كۈنى (جۈمە) ياپۇنىيەدە ئىچىلىۋاتقانG20 گوروھى رەھبەرلەر يىغىنى ئارلىقىدا مۇخپىرلار يىغىنى چاقىرىپ، G20 گوروھى رەھبەرلەر يىغىنىغا قاتنىشىۋاتقان رەھبەرلەرگە خىتاي رەئىسى شى جىن پىڭ نىڭ شەرقىي تۈركىستاندىكى ئۇيغۇر قاتارلىق مۇسۇلمانلارغا قارىتا ئېلىپ بېرىۋاتقان «ئىرقى قىرغىنچىلىق»نى توسۇش چاقىرىق قىلدى. ئۇ ھەرقايسى دۆلەت رەھبەرلىرىنىڭ خىتايغا قاتتىق بېسىم ئىشلىتىشى كېرەكلىكىنى، بۇنىڭ جازا لاگىرلىرىغا قامالغان كىشىلەنىڭ قويۇپ بىرىلىشى ئۈچۈن مۇھىم رول ئوينايدىغانلىقىنى تەكىتلىدى.
يالغۇز كىشىلىك نامايىش ئورۇن، ۋاقىت، داۋام جەھەتتىن شەخىس ياكى كىچىك بىر گۇرۇپ كىشىلەرنىڭ شەخسىي ئىختىيارىغا باغلىق ئىلاستىكىلىققا ئىگە تەشۋىقات شەكلى بولغاچ، يالغۇز كىشلىك نامايىشقا ئاتلانغانلار بارغانسىرى كۆپەيمەكتە.
24- ئىيۇن بۈگۈن شىۋىسارىيەنىڭ جەنۋە شەھىرىدىكى بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتىنىڭ ئالدىدا خىتاينىڭ يالغانچىلىقىنى پاش قىلىش ئۈچۈن كەڭ كۆلەملىك بىر مەيدان نامايىش ئۆتكۈزۈلدى.
ئامېرىكادا ياشاۋاتقان يۈز كەرە يۈز پىروگىراممىسىنىڭ مەسئۇلى قۇززات ئالتاي ئەپەندىم ئىككى ھەپتىلىك ياۋرۇپا زىيارىتىدە بولىدۇ. ياۋرۇپانىڭ لوندۇن، مېيىنخۈن ، فىرانكىپورت، كۆلۈن، ئۈدرك قاتارلىق بىر قانچە شەھىردە ئايرىم -ئايرىم لېكسيە سۆزلەيدۇ
22- ئىيۇن شەنبە كۈنى ئابدۇرېھىم غېنى يالغۇز كىشىلىك نامايىشىنىڭ بىر يىللىق خاتىرىسى داغدۇغۇلۇق خاتىرەلەندى.
ياپونىيە ھۆكۈمىتىنىڭ مۇخبىرلارغا بىلدۈرۈشچە، بيجىڭ تەرەپنىڭ قاتتىق بېسمغا قارىماي ،ياپونيە ھۆكۈمىتى ئۇيغۇر پائالىيەتچى رابىيە قادىرنىڭ ياپونيەگە كىرىشى ئۇچۇن ۋېزا بەردى ،رابىيە قادىرنىڭ زىيارىتى ختتاي رەئىسى شى جىن پىڭنىڭ ئوساكاغا G20يېغىنىغا قاتنىشىشغا توغرا كەلگەن بولۇپ ،رابيە قادىر بۇ يەردە ختتاينىڭ ئۇيغۇرلارغا قاراتقان سياستىگە قارشى نامايىش قىلىدۇ.
6-ئاينىڭ 15ـ كۈنى گېرمانىيەنىڭ مېيۇنخىن شەھىرىدە ياۋرۇپا شەرقى تۈركىستان بىرلىكىنىڭ ساھىپخانىلىق قىلىشى بىلەن «ئۇيغۇر ئەركىنلىك لوڭقىسى»تالىشىش پۇتبول مۇسابىقىسى باشلاندى.
ئامېرىكادا ياشاۋاتقان ئاكتىپ پائالىيەتچى تۇمارىس ئالماس خانىمنىڭ بىلدۈرشىچە 6-ئاينىڭ 12-كۈنى ئۇيغۇر ئىگىلىك تىكلىگۈچىلەر ، UHRP ، ۋە UAA نىڭ ئورۇنلاشتۇرۇلۇشىدىكى «ئۇيغۇر كىشىلىك ھوقۇق قانۇن لاھىيىسى»گە پالاتا ئەزالىرىنىڭ ئىشىكىنى چىكىپ بۇ ئىشقا ساھىپ چىقىشقا چاقىرىق قىلىش پائالىيىتى ئۆتكۈزۈلگەن. پائالىيەتكە قاتناشقان چەتئەللىك ۋە ئۇيغۇرلارنىڭ ھەممىسى دىگۈدەك كۆزلىرىگە ياش ئالغان . ھەربىر ئۇيغۇرغا بىر يەرلىك ھەمرا بولۇپ ، ھەربىر ئۇيغۇر ئۆزىنىڭ جازا لاگىرلىرىنىڭ زىيانكەشلىككە ئۇچرۇغۇچى ئىكەنلىكىنى كۆز يىشى بىلەن بايان قىلىشقان . ئالدى كەينى بولۇپ 50 دىن ئارتۇق پارلامىت ئەزالىرىنىڭ ئىشىكى چىكىل
بۈگۈن 6-ئاينىڭ 10-كۈنى دۈشەنبە ئستانبۇلدىكى ئامېرىكا كونسۇلى ئالدىدا ئىسمايىل چىڭگىز ئەپەندىم باشلىق بۈيۈك تۈركىستانلىقلار دەرنىكى، مەھمۇد قەشقىرى تەربىيلەش جەمىيتى، دۇنيا ئۇيغۇر ئاياللار بىرلىكى قاتارلىق ئورۇنلارنىڭ تەشكىللىشىدە سۈرىيەدە ئەسىرگە چۈشكەن ئاياللار ۋە بالىلار ئۈچۈن نامايىش ئېلىپ بېرىلىدى.
«دىكتاتۇرلار ۋە ئەنگىليەنىڭ تاشقى سىياسىتى توغرىسىدا» ناملىق سۆھبەت يىغىنىدىن خۇلاسە ۋە تەسىراتلار (بۈيۈك بېرتانىيە پارلامېنتىدا ئۆتكەن ئەھمىيەتلىك روزا ھېيت) -ئائىشەگۈل ئىلاۋە:
ئۇيغۇر سىياسى پائالىيەت ئاكىتپلىردىن روشەن ئابباس خانىم شەرقى تۈركىستان مەسىلىسىنى ئاڭلىتىش ئۈچۈن ئاۋىسترىيە پايتەختى ۋېئانناغا يېتىپ كەلدى.
5-ئاينىڭ 28-كۈنى بۈگۈن دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيدىن ئۇيغۇر پائالىيەتچى ئۈمىد ئاگاھى ئەپەندىم تەيۋەندە ئۇيغۇر مەسىلىسىنى تۇنۇشتۇردى.
شەرقى تۈركىستان مىللىي مەجلىسى رەئىسى سىيىت تومتۈرۈك ئەپەندىم 5-ئاينىڭ 27-كۈنى بۈگۈن خىتاينىڭ ئىستانبۇلدىكى ساختا ئىپتار پائالىيتىگە قارشى ئىپتارغا جىددى چاقىرق قىلدى.
5-ئاينىڭ 24- چىسلا بۈگۈن شەرقى تۈركىستان مىللىي مەجلىسى رەئىسى سىيىت تومتۈرۈك ئەپەندىم تۈركىيە سابىق باش مىنىستىرى، ئىستانبۇل بۈيۈك شەھەر باشلىقى جۇمھۇر ئىتىپاقى نامزاتى ھۆرمەتلىك بىنالى يىلدىرىم ئەپەندىم بىلەن كۈرۈشتى.
2019- يىلى 21- ماي، ئاۋستىريەدىكى ئاكتىپ ئۇيغۇر سىياسى پائالىيەتچىلەردىن ئەسمۇتۇللاھ، مەۋلان ئەپەندىم ۋە مەھبۇبە خانىملار ئاۋستىريە پارلامىنت ئەزاسى مارتا بىسمان خانىمنىڭ تەكلىپىگە بىنائەن مارتا خانىمنىڭ خۇسۇسى ئىشخانىدا كۈتۈۋېلىنغان.
ت
دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيى ئىجرائىيە كومىتىتىنىڭ رەئىسى ئۆمەر قانات ئەپەندى تېكساس شىتاتىدىكى ئۇيغۇرلارنى ئامىرىكا دۆلەت مەجلىسى ئوتتۇرغا قويغان ئىككى قانۇن لاھىيسىنىڭ ئىمزا ئىشلىرى ئۈچۈن جىددى چاقىرىق قىلدى. تۆۋەندە بىز بۇ ئىككى قانۇن لاھىيەسى ۋە ئۇنىڭ نۆۋەتتىكى تەرەققىيات ئەھۋالىنى تەپسىلى بايان قىلىمىز.
