2020-9-18 2020-يىلى 9-ئاينىڭ 17-كۈنى خىتاينىڭ «خەلىق گېزىتى »خەۋىرىدە دىيىلىشىچە ،گوۋۇيۈەن ئۇچۇر ئىشخانىسى «شىنجاڭدىكى ئىشقا ئورۇنلاشتۇرۇش بىخەتەرلىكى »ناملىق ئاق تاشلىق كىتاپنى ئېلان قىلغان

ئاۋام پالاتاسىنىڭ باشلىقى نانسىي پېلوسى جۈمە (18- سىنتەبىر) كۈنى مۇنداق دېدى: پارلامېنت ئەزالىرى كېلەر ھەپتە شىنجاڭ (شەرقىي تۈركىستان/ئۇيغۇرىستان، ت.) دىكى مەجبۇرىي ئەمگەككە مۇناسىۋەتلىك ئىككى تۈرلۈك قانۇن لايىھىسىگە قاراپ چىقىدۇ

بىر پارچە 23000 ئىمزالىق مۇراجىئەتنامە فېدېراتىپ كېڭەشكە سۇنۇلۇپ، شىۋېيتسارىيە-خىتاي ئەركىن سودا كېلىشىمى توغرىسىدا قايتا سۆھبەتلىشىش تەلەپ قىلىندى. بۇ مۇراجىئەتنامە شىۋېيتسارىيەگە كىرگەن تاۋارلارنىڭ مەجبۇرىي ئەمگەكنىڭ مەھسۇلى بولماسلىقىغا كاپالەتلىك قىلىشنى مەقسەت قىلىدۇ.

ياۋروپا ئىتتىپاقىنىڭ شىنجاڭ (شەرقىي تۈركىستان/ئۇيغۇرىستان، ت.) دىكى كىشىلىك ھوقۇق مەسىلىسىگە نىسبەتەن ئەندىشىسى ھەققىدە، 15- سىنتەبىر سەيشەنبە كۈنى خىتاي تاشقىي ئىشلار باياناتچىسى ۋاڭ ۋېنبىن (汪文斌) ياۋروپا ئىتتىپاقى ۋە ئەزا دۆلەتلەرنىڭ خىتايدا تۇرۇشلۇق ئەلچىلىرىنىڭ شىنجاڭ (شەرقىي تۈركىستان/ئۇيغۇرىستان، ت.) غا زىيارەتكە بېرىشىغا قوشۇلغانلىقىنى ئېلان قىلدى، بىراق قانداق شەرت ئاستىدا بېرىشقا بولىدىغانلىقى توغرىسىدا كونكرېت توختالمىدى.

130 دىن ئارتۇق ئەنگىلىيە پارلامېنت ئەزاسى خىتاي كومپارتىيىسىنىڭ شىنجاڭ (شەرقىي تۈركىستان/ئۇيغۇرىستان، ت.) دىكى ئۇيغۇر مۇسۇلمانلىرىغا قاراتقان ھەرىكىتىنى ئەيىبلىدى، شۇنداقلا بېيجىڭنى «ئېرقىي تازىلاش» ئېلىپ باردى، دەپ ئەيبلىدى.

2- سىنتەبىر، مىرادىل ھەسەننىڭ ۋىدىيولىرى يۇتۇپ ۋە فەيىسبۇكتا تاراش بىلەن بىرگە، ئۇنىڭ خىتاي ئۆلكىسىدە تۇرۇپ يۈرەكلىك ھالدا گۇۋاھلىق بىرىشى تور يۈزىدە كۆپلىگەن تالاش- تارتىشلارنى پەيدا قىلدى. مىرادىلنىڭ دەسلەپكى ۋىدىيولىرىدىن ئۇنىڭ قەيەردە تۇرىۋاتقانلىقىنى جەزىم قىلغىلى بولمىسىمۇ

يېقىندا ئامېرىكا دېسنى شركىتى تۇرپاندا ئىشلىگەن مۇلەن ناملىق فىلىم ئارتسنىڭ سياسى مەيدانى ،فىلىمدە رەھمەت ئېيتىلغان ئورگانلار ، تۇرپاندا ئىشلىنىشى قاتارلىق سەۋەبلەر بىلەن پۈتۈن دۇنيادا كۇچلۇك تەنقىدكە ئۇچرىدى.

ئۇيغۇر ئاگېنتلىقى، ئافراسياپ، ۋاشنگىتون8-سىنتەبىر رويتىر ئاگېنىتلىقىنىڭ خەۋەر قىلىشچە، ئامېرىكا قوشما شتاتلىرى تاموژنا ۋە چىگرا قوغداش ئىدارسى بۈگۈن چۇشتىن كىين بۇيرۇق ئىلان قىلىپ، بېسۋىلىنغان ئۇيغۇر ۋەتىنى (شەرقي تۈركستان-ئۇيغۇرستان)دا ئىشلەنگەن ھەر قانداق مەھسۇلاتلارنى كىرگۈزۈشنى چەكلىمەكچى ئىكەن. بۇ مەھسۇلاتلار ختتاينىڭ ئۇيغۇرلارنى قۇل ئورنىدا ئىشلىتىۋاتقانلىقى خەلقئارا تاراتقۇلاردا كۇچلۇك تەسر قوزغىغاندىن كىين ئىلىپ بارغان يەنە […]

ئىستانبۇلدىن ئەنقەرەگە تاراتقۇ ۋاستىلىرىغا ختتاينىڭ جازا لاگىرلىرىدا بىگۇناھ قاماققا ئىلىنغان، ئىز-دېرىكى بولمىغان ئۇرۇق-تۇققانلىرىنىڭ خەۋىرىنى يەتكۈزۈش يولغا چىققان 15 نەپەر ئۇيغۇر ياش 6-سىنتەبىر ئەنقەرەگە كىرگۈزۈلمىگەن.

ئامېرىكا 2020-يىللىق پىرەزدىنتلىق سايلىمى 11-ئاينىڭ 3-كۈنى ئىلىپ بىرىلىدۇ.جۇمھۇرىيەتچىلەر پارتىيسنىڭ نامزاتى،ھازىرقى پىرەزدىنت دونالد تىرامپنىڭ ھۆكۈمەت ئەمەلدالىرى 25-ئاۋغۇتس ختتاينىڭ ئۇيغۇرلارغا قاراتقان مۇئامىلىسنى «ئىرقى قىرغىنچىلىق »دەپ ئاتىماقچى بولغانلىقىنى جاكارلىغاندىن كىين، دىموكراتلار پارتىيسنىڭ نامزاتى جوۋ بايدىننىڭ سايلام ئەترىتىمۇ بانايات بىرىپ،ختتاينىڭ .ئۇيغۇرلارغا قاراتقان مۇئامىلىسى ئوچۇق «ئىرقى قىرغىنچىلىق »دەپ ئاتىغان.

ئامېرىكا دىپلومات سىياسىي ژۇرنىلىنىڭ «خىتاي ئۇيغۇر زۇلۇمى مەسىلەسىدە تۈركىيەنىڭ سۈكۈت قىلىشنى پۇلغا سېتىۋالدى» سەرلەۋھەلىك ماقالەسىدا، ئامېرىكا دىنىي ئەركىنلىك كومىتېتى كومىسسارى ، ئۇيغۇر ئادۋوكات نۇرى تۈركەل ئەپەندىنىڭ مۇنداق سۆزى نەقىل قىلىنغان:

ئالدىنقى ھەپتە، «زىمىستان» تورىدا خىتاينىڭ ئۇيغۇرلارغا يۈرگۈزىۋاتقان ئىرقى قىرغىنچىلىغىنى قوللىغۇچى 37 دۆلەتنىڭ سېپىگە يەنە 13 دۆلەتنىڭ قوشۇلغانلىغى ھەققىدىكى ماقالە شۇ دۆلەتلەرنىڭ ئۇيغۇر، ئېنگلىز ۋە خىتاي يېزىقلىرىدا يېزىلغان تىزىملىگى بىلەن قوشۇپ ئېلان قىلىندى.

خىتاي تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىكى خەۋەر بۆلۈمى ئەنگىلىيە ب ب س قانىلى ئىشلىگەن مەردان غاپپار توغرۇلۇق خەۋەرگە قارىتا، ب ب س نى « زەھەر ئەتكەسچىسىنىڭ گىپىگە ئىشىنىپ، خىتاي ھۆكۈمىتىگە ئ‍ۇيغۇرلارنى كەڭ كۆلەملىك تۇتۇپ، تۈرمىلەردە قىيناۋاتقان كۆرسىىتىپ قارا چاپلىغان» دەپ رەددىيە بەردى.

بۈگۈن ئىستانبۇل بەيازىت مەيدانىدا ئۈستىللىرىگە خىتاي جازا لاگىردىكى مەھبۇسلارنىڭ كىيىملىرىنى كىيىپ، قول – پۇتلىرىغا زەنجىر كىشەنلەرنى تاقىغان ئۇيغۇرلار يوقاپ كەتكەن ياكى جازا لاگىرى ۋە تۈرمىلەردىكى ئۇرۇق -تۇققانلىرىنىڭ رەسىملەرنى ئېلىپ، تۈركچە، خىتايچە، ئىنگىلىزجە، ئەرەپچە تىللاردا ئاشكارە گۇۋاھلىق ۋە ئاخبارات ئېلان قىلىش پائالىيىتى ئۆتكۈزۈلدى.

تۈركىيە تېلېۋىزىيە قاناللىردىن بىرى بولغان Akit TV قانىلى ئۇيغۇرلار ئۈچۈن سەھنە ھازىرلىدى.
پىشقەدەم ژورنالىست، مۇخبىر ، يازغۇچى خالىس ئۆزدەمىر رىياسەتچىلىك قىلىۋاتقان Akit TV نىڭ يەكشەنبە كەچ سائەت 9.00 دىكى نەق مەيدان سۆھبەت پروگراممىسى ئۇيغۇر مەسىلىسىنى تۈركىيەدە قايتىدىن كۈنتەرتىپكە كەلتۈردى.

فىرانسىيەدە تۇرۇشلۇق دىلنۇر رەيھان خانىم فىرانسىيەنىڭ ئەڭ چوڭ گىزىتى «دۇنيا» گىزىتىدە ئىلان قىلىنغان :« فىمەنىستلارنىڭ ئۇيغۇر ئاياللارغا قاياش بولۇشىنى تېخىچە ساقلاۋاتىمەن» ناملىق ماقالە مەزكۇر گىزىتنىڭ باش بېتىدە ئىلان قىلىنغان بولۇپ، زور غۇلغۇلا قوزغىغان. «دۇنيا گىزىتى» فىرانسىيەدىكى ئوڭچىل- سولچىل تەرەپلەر بىردەك ئىتراپ قىلىدىغان دىلنۇر خانىم يازغان ماقالە ئالاھىدە تەسىر قوزغاپ، ھەتتا تىلىفۇنلارغا كىلىدىغان «دۇنيا» گىزىتى خەۋەرلىرىنىڭ باش تىزىملىكىگە تىزىلغان.

يىقىندىن بۇيان فىرانسىيەنىڭ خىتايغا بولغان مۇئامىلىىسدە ۋە ئۇيغۇرغا بولغان مۇئامىلىسىدە ئالاھىدە ئۆزگىرىش بولىۋاتىدۇ. فىرانسىيەدىكى سولچىلارنىڭ ئەڭ چوڭ گىزىتلىرىدىن«ئازاتلىق» گىزىتى «ئۇيغۇرلارغا ئىرقىي قىرغىنچىلىق بولىۋاتىدۇ» دىگەن تېمىدا باش بەت ماقالىسى ئىلان قىلىنغاندىن كىيىن، ئالاھىدە تەسىرى بولغان

190 دىن ئارتۇق تەشكىلات خىتاينىڭ ئۇيغۇرلارنى مەجبۇرىي ئەمگەككە سالغانلىقىغا قارشى بىرلىك ھاسىل قىلىپ، شەرقىي تۈركىستاندىن كېلىدىغان بارلىق پاختا مەھسۇلاتلىرىغا ئالاقىدار سودا ۋە كارخانىلاردىن چېكىنىپ چىقىشقا چاقىردى. مەزكۇر بىرلىكنىڭ تور بەت ئادرېسىغا :« ئۇيغۇر ئىشچى قۇللۇقىغا خاتىمە!» دەپ يېزىلغان.