كروران ئېلى ئۆزىنىڭ شانلىق تارىخى ۋە مەدەنىيىتى بىلەن دۇنيانىھەيرەتتە قالدۇرغان، ئۇنىڭ نامى تارىخ سەھىپىسىدىن يوقالغاندەك قىلغان بولسىمۇ،ھەربىر تارىخنامىدە زىكرى قىلىنىپ تۇردى

قاراخانىيلار سۇلالىسىنىڭ راسا گۈللەنگەن مەزگىللىرىدە ئۇنىڭ زېمىنى ھازىرقى تارىم ئويمانلىقىنىڭ ئوتتۇرا ۋە غەربىي قىسمى، ئىلى مىڭلاق ۋادىلىرى ۋە بالقاش كۆلىنىڭ جەنۇبىي، چۇ دەريا ۋادىسى ۋە ئىسسىقكۆل ئەتراپى شۇنىڭدەك ماۋەرائۈننەھرنىڭ شەرقىدىكى رايونلارنى ئۆز ئىچىگە ئالغانىدى. ب

ئاپتورى:سەلجۇق سىلسۇپەر (تۈركىيە) تۈركچىدىن ئاغدۇرغۇچى:تاھىر ئىمىن ئىزاھات:ماقالىدا مەتبەئە تېخنىكىسنىڭ ئۇيغۇرلار تەرىپىدىن ئىجات قىلىنغانلىقى بىر قىسم تەتقىقاتچىلارنىڭ ئىزدىنىشلىرى ئاساسدا يورۇتۇپ بېرىلىدۇ

مىللى مۇجادىلىگە شەخسنىڭ تەماسى ئەمەس، بەلكى مىللى ئىدەئال ۋە مىللى شەرەپ سەۋەپ بولىدۇ. – مۇستاپا كامال شەرقى تۈركىستان جۇمھۇريىتى بۇندىن 73 يىل مۇقەدەم، مۇقەدەس سەجدىگاھىمىز ئۇيغۇرىستاننىڭ شىمالىدىكى گۈزەل ماكان ئىلىدا، مىڭلىغان – ئونمىڭلىغان يىگىت – قىزلىرىمىزنىڭ ئىسسىق قانلىرىنىڭ بەدىلىگە مەيدانغا كەلگەن.

ئاپتور: ئەخمەتجان ھەسەن مۇھىم مەزمۇنى: بۇ ماقالىدە «ئاپپاق خوجا» نامى بىلەن مەشھۇر بولغان خوجا ھىدايەتۇللا ئىشاننىڭ 17– ئەسىرنىڭ 70– يىللىرى يەكەن سەئىدىيە خانلىقىنىڭ ھۆكۈمرانى ئىسمائىلخان تەرىپىدىن يەكەن خانلىقى تەۋەسىدىن قوغلاپ چىقىرىلغاندىن كېيىن، سەئىدىيە سەلتەنەتىنىڭ تەختىنى تارتىۋېلىش، ئۆچ ئېلىش، قارشىلىشىش ئوي– خىياللىرىنىڭ تۈرتكىسىدە، قىلچەئۇيالماستىن ۋە ئارىلىقنى يىراق كۆرمەستىن تىبەتكە بىرىپ لاما دىنىنىڭ دىنىي، سىياسىي داھىيىسى دالاي لاماⅤكە ئۆز «قىيىنچىلىقى» دىن ھال- داتلاشتا قايسى يوللار ئارقىلىق بېرىپ كەلگەنلىكى نۇقتىلىق بايان قىلىنىدۇ.

« ئۇيغۇر » دىگەن بۇ نام دۇنيادا نوپۇسى سەككىز مىليوندىن ئارتۇق تۇركىي تىل سىېستىمىسىدا سوزلىشىدىغان، قەدىمكى مەدەنىيەتلىك شەرق خەلقىنىڭ نامى. ھازىر دۇنيادا 30 نەچچە دولەت ئالىملىرى ئۇيغۇر مىللىتىنى تەتقىق قىلماقتا. مانا ئۇيغۇرشۇناسلىقنىڭ ئالدىدا تۇرۇۋاتقىنى « ئۇيغۇر » نامى قانداق مەنىگە ئىگە؟ قاچاندىن بېرى قوللىنىلغان؟ دىگەندەك نۇرغۇن مەسىلىلەر تېخى جاۋابسىز، بىز توۋەندە بۇ ھەقتىكى مۇلاھىزىمىزنى ئوتتۇرىغا قويىمىز.

ئەرلەر ئۇتۇق قازىنىشتا ھازىرلاشقا تېگىشلىك 13 شەرت ھەممە ئەر ئۇتۇق قازىنىشنى ئويلايدۇ، بۇ ئۇلارنىڭ قان-قېنىغا سىڭىپ كەتكەن، لېكىن بەزىلەر خىيالىنى ھەرىكەتكە ئايلاندۇرالمايدۇ، يەنە بەزىلەر ئەمەلىي ھەرىكىتى ئارقىلىق ئارزۇسىنى ئىشقا ئاشۇرۇش ئۈچۈن تىنىم تاپماي كۈرەش قىلىدۇ.